Universiteit Leiden

Mooie oogst Vici- en Rubiconsubsidies

Vier van de dertig Vici-subsidies en zes van de dertig Rubicons gaan naar Leiden. Van de Vici's gaan er drie naar de universiteit en één naar het LUMC. Vijf jonge onderzoekers gaan vanuit Leiden naar het buitenland en één komt er van Groningen naar hier.

Vici-subsidie

De Vici-subsidie van de Nederlandse Organisatie voor Wetenschappelijk Onderzoek (NWO) bedraagt maximaal 1.250.000 euro. De subsidie is bestemd voor zeer ervaren onderzoekers die een vernieuwende onderzoekslijn hebben ontwikkeld. De wetenschappers behoren tot de top van hun onderzoeksveld. Daarnaast hebben ze bewezen dat ze als coach voor jonge onderzoekers kunnen optreden. Dit jaar schreven 162 onderzoekers een beknopte vooraanvraag voor een Vici. NWO nodigde 68 onderzoekers uit om hun aanvraag verder uit te werken. De onderzoekers moesten hun voorstel mondeling komen toelichten voor een beoordelingscommissie. Op basis van internationale en nationale adviezen werden uiteindelijk dertig voorstellen voor honorering geselecteerd.

Tot 2008 betaalden de onderzoeksinstellingen dertig procent van elke subsidie. Dit jaar is die eigen bijdrage afgeschaft en subsidieert NWO de onderzoekers voor honderd procent. In 2009 worden de subsidies hoger, de mogelijkheden voor hoogleraren worden ruimer en er is minder papierwerk vooraf. Ook is er meer aandacht voor kennisbenutting en komen er meer mogelijkheden voor multidisciplinaire voorstellen.

Rubiconsubsidie

Pas gepromoveerde Nederlandse onderzoekers kunnen met de Rubiconsubsidie onderzoekservaring opdoen in het buitenland. Buitenlandse onderzoekers mogen onderzoek in Nederland verrichten. De kandidaten ontvangen de beurs om meerdere redenen. Een belangrijke reden is bewezen talent voor het doen van innoverend en grensverleggend onderzoek. Zowel de kwaliteit van de onderzoeker, als die van het gastinstituut tellen mee in de beoordeling.

In totaal dienden 82 onderzoekers een voorstel in. Opvallend is dat de vrouwen dit jaar erg goed presteren. Van de 42 vrouwen die een aanvraag indienden, krijgen er 17 een subsidie, van de 40 mannelijke aanvragers zijn dat er 13. Vanuit Leiden gaan vier vrouwen (waarvan twee onderzoeksters van het LUMC) en één man naar het buitenland. Eén onderzoeker komt uit Groningen, wat uitzonderlijk is, omdat de subsidie eigenlijk bedoeld is voor onderzoek in het buitenland. Nederlandse instituten die een buitenlandse onderzoeker een jaar onderdak bieden, ontvangen maximaal 55.000 euro. Nederlanders die een half jaar tot twee jaar naar het buitenland gaan, krijgen een onkostenvergoeding van hooguit 80.000 euro.

De Leidse winnaars van de Vici-subsidies
Prof.dr. Chris Goto-Jones, Talen en culturen van Japan Playing Politics: Japanese techno-culture and the Future De Japanse techno-cultuur (science fiction, anime, manga, videogames) is een wereldwijd fenomeen. Spelen daar politieke opvattingen in mee? Verandert het het medium van het politieke discourse in Japan? Is Japan een `kanarie in de steenkolenmijn' voor de politiek van de toekomst?

Dr. René Toes, LUMC - Reumatologie
De erfelijkheid van reuma verklaard
Meer dan de helft van de kans op reuma wordt bepaald door erfelijke factoren. Hoe deze erfelijke factoren bijdragen aan de ziekte is niet bekend. De onderzoekers gaan een hypothese toetsen die dit verklaart. De kennis zal gebruikt worden voor de ontwikkeling van specifieke medicijnen.

Dr. Marcellus Ubbink, Scheikunde
Het onzichtbare zichtbaar maken
Medicijnen worden afgebroken door speciale eiwitten. Die gaan steeds heel even open om het medicijn binnen te laten. Het onderzoek zal laten zien hoe deze normaalgesproken onzichtbare, open vorm eruitziet. Daarmee kan worden begrepen waarom het ene medicijn sneller wordt afgebroken dan het andere.

Dr. Gilles van Wezel, Scheikunde
Grondprincipes voor antibiotica en enzymen De grondbacterie Streptomyces is een belangrijke bron van antibiotica en enzymen, maar trage groei en gebrekkige technologie belemmeren efficiënte productie ervan. Door het bacteriële besturingssysteem te ontrafelen biedt dit onderzoek nieuwe oplossingen voor het opsporen en vermarkten van deze natuurproducten.

De Leidse winnaars van de Rubiconsubsidies
Drs. Simon Albrecht, Sterrewacht voor 24 maanden naar Massachusetts MIT - Astrophysics and Space Research (VS) Rotatie van sterren in de vorming van sterren en planeten Sterren en planeten worden geboren in roterende interstellaire wolken. Dit onderzoek zal licht werpen op de vorming en evolutie van sterren en planeten met behulp van nieuwe en gedetailleerde metingen van de oriëntatie van de rotatieassen van sterren.

Drs.ing. Kimberly Bonger, LIC voor 24 maanden naar Stanford University (VS)
Zicht op celmigratie
De migratie van cellen is een belangrijk biologisch proces dat betrokken is bij groei en ziekten. De onderzoekers ontwikkelen een nieuwe methode om moleculair specifieke veranderingen aan de voorkant en achterkant van een migrerende cel te bestuderen om zo de exacte werking van de betrokken eiwitten te achterhalen.

Mw.drs. W. de Haan, LUMC voor 24 maanden naar University of British Columbia (CAN)
Cholesterol in de alvleesklier en ouderdomssuikerziekte Ouderdomssuikerziekte is een veel voorkomende aandoening die vaak samengaat met verstoorde cholesterolspiegels in het bloed. In dit onderzoek zal worden onderzocht hoe processen betrokken bij cholesterolopslag in insuline producerende cellen in de alvleesklier de ontwikkeling en behandeling van ouderdomssuikerziekte beïnvloeden.

Mw.drs. F. Kurreeman, LUMC voor 24 maanden Harvard Medical School (VS)
Reumatoïde artritis
Eén procent van de Nederlandse bevolking heeft de chronische auto-immuunziekte reumatoïde artritis. Momenteel zijn er vijf met reuma geassocieerde genen bekend. Ik zal onder andere enkele grote patiënt-controle cohorten genetisch onderzoeken. Dit zal leiden tot een beter begrip van het ziekteproces en dat kan mogelijk helpen bij het ontwikkelen van nieuwe behandelingen voor reuma.

Ir. Martijn Verdoes, LIC voor 24 maanden naar Stanford University, Department of Pathology (VS) Van substraat tot biomarker
De diagnose van kanker is belangrijk in de bestrijding ervan. Enzymen die actiever zijn in kanker dan in gezond weefsel kunnen dienen als zogenaamde biomarkers. Het onderzoek richt zich op het vinden en het aantonen van dergelijke enzymen als biomarkers.

Dr. Justyna Wubs-Mrozewicz, Rijksuniversiteit Groningen voor 12 maanden naar Universiteit Leiden
Hollanders als `de Ander'. Kijken naar identiteit door een Hanzeatische bril in de late middeleeuwen. Het denken in `wij' en `zij' is van alle tijden. Dit project analyseert de beeldvorming over Hollanders vanuit het gezichtspunt van de Hanzeaten in de late middeleeuwen. Aan de hand van Hanzeatische bronnen wordt de rol van identiteit en imago in de betrekkingen tussen deze handelspartners en rivalen onderzocht. (16 december 2008/SH)

16/12/2008