PCM Uitgevers
16/12/2008
PCM Uitgevers trekt lessen uit periode 2004 tot medio 2007
PCM Uitgevers (PCM) heeft kennis genomen van de uitkomsten van het
onderzoek naar de onderneming in de periode van 1 januari 2004 tot en
met 2 juli 2007, zoals vandaag gepresenteerd.
* Netto schuldpositie teruggebracht van â¬685 miljoen per eind 2006
naar circa â¬160 miljoen (verwachting) per eind 2008
* Decentrale organisatiestructuur, holding met ruim 100 medewerkers
gekrompen
* Corporate governance PCM wordt op nieuwe leest geschoeid, voorstel
tot aanpassing ligt nu ter goedkeuring bij aandeelhouders
* Wijzigingen in Raad van Commissarissen
* Communicatie wordt verbeterd: met ingang van 2009 publicatie
halfjaarcijfers
* Complimenten in onderzoek voor de kracht van de PCM-titels en de
professionaliteit en deskundigheid van de medewerkers van PCM
Het onderzoek, waartoe op 10 januari 2008 is besloten, is verricht in
opdracht van de Ondernemingskamer.
PCM heeft gedurende de onderzoeksperiode volledige medewerking
verleend aan de werkzaamheden van de onderzoekers. Nu de uitkomsten
van het onderzoek op tafel liggen, mag geconcludeerd worden dat het
onderzoek niet louter en alleen de geschiedschrijving dient. Het
onderzoek geeft tevens zicht op enkele toekomstgerichte oplossingen
van tekortkomingen in de periode 2004/medio 2007. Dit rechtvaardigt
een uitvoerige reactie van PCM.
Rob Bonnier, Voorzitter van de Raad van Commissarissen van PCM: âHet
rapport van de onderzoekers is uitvoerig en kritisch. Juist daarom
zijn wij bijzonder verheugd over de lovende woorden van de
onderzoekers voor de kwaliteit van de producten, de kracht van de
PCM-titels en de professionaliteit en deskundigheid van de makers van
al die boeken en kranten, in het bijzonder de redacties van NRC
Handelsblad, de Volkskrant en Trouw. Deze complimenten, binnen de
kritische toonzetting van dit onderzoek, zijn veelzeggend en
hoopgevend. Ze karakteriseren PCM als een onderneming met in de kern
gezonde activiteiten. De complimenten van de onderzoekers geven wij
graag één op één door aan de ruim 2.000 medewerkers van PCM.â
Besturing, beleid en strategie PCM
De onderzoekers stellen in hun uitvoerige rapportage dat belangrijke
tekortkomingen in het beleid en de besturing van PCM een lange
historie hebben. Een historie die verder terug reikt dan de aan de
onderzoekers door de Ondernemingskamer toebedeelde onderzoeksperiode
(2004/medio 2007). PCM deelt dit standpunt van de onderzoekers.
Hieruit volgt onvermijdelijk dat een evenwichtige en afgewogen
beoordeling van het gevoerde ondernemingsbeleid in de periode 2004 -
2007 wordt belemmerd, aangezien het hier op cruciale onderwerpen als
strategie en besturing allerminst een geïsoleerde periode in de
geschiedenis van de onderneming betreft.
Dit zo zijnde, onderschrijft PCM dat de âApax-periodeâ de onderneming
niet heeft gebracht wat er van te voren van werd verwacht. De
onderneming is er per saldo slechter uitgekomen dan ze erin ging,
zowel qua strategische positionering als qua financiële huishouding.
PCM zou dit, met de wijsheid van vandaag, nooit op dezelfde manier
hebben gedaan.
Bert Groenewegen, Voorzitter van de Raad van Bestuur van PCM: âHet
onderzoek laat zien dat zaken verkeerd zijn gelopen en dat er fouten
zijn gemaakt. Ondanks alle goede intenties is er maar één partij
echt beter geworden van de periode van 2004 tot medio 2007 en dat is
Apax. Maar hoe interessant deze constatering ook mag zijn, het
zwartepietenspel gaan wij niet spelen. Wij zien het rapport bovenal
als een markante afsluiting van een onrustige periode en hopen dat
hiermee ruimte ontstaat om vooruit te kijken. Nog belangrijker dan het
verleden is namelijk de toekomst van de onderneming en daarmee de
vraag of wij vandaag, onder de huidige moeilijke economische
omstandigheden, de juiste besluiten nemen. Het onderzoek biedt
daarvoor gelukkig meerdere aanknopingspunten.â
âPCM heeft na het vertrek van Apax, samen met de aandeelhouders,
kritisch naar zichzelf gekeken en een aantal lessen getrokken uit de
âApax-periodeâ. Zo hebben we in 2007 de fusiebesprekingen met NDC
afgebroken, omdat we niet klaar waren voor zoân stap en de toegevoegde
waarde van een fusie onvoldoende vonden. Ook zijn er de laatste twee
jaar belangrijke strategische en organisatorische besluiten genomen.
PCM heeft gekozen voor organisatorische decentralisatie, waarbij
zoveel mogelijk verantwoordelijkheden op het niveau van de
werkmaatschappij worden neergelegd. Tegelijkertijd hebben we een
nieuwe, meer dienende rol voor de holding geformuleerd. Op
holdingniveau worden bij PCM alleen nog zaken geregeld die meerwaarde
opleveren, zoals druk en distributie, gezamenlijke advertentieverkoop,
inkoop en ict-ontwikkeling. De omvang van de holding is teruggebracht
met ruim100 medewerkers naar een totaal van 20 nu, en dat aantal zal
nog verder teruglopen.â
âStrategisch van groot belang is dat we in 2008 hebben besloten onze
educatieve uitgeverij, ThiemeMeulenhoff, te desinvesteren. En we zijn
in een vergevorderd stadium om AD NieuwsMedia en PCM Lokale Media te
verkopen. Verder zijn we hard aan het werk om onze financiële
huishouding aan te passen en om belangrijke wijzigingen in onze
corporate governance door te voeren. De aanpassing van de financiële
huishouding valt in de categorie âwerk in uitvoeringâ, de aanpak van
de corporate governance is nagenoeg gereed. De kanttekeningen van de
onderzoekers over het beleid van PCM sinds begin 2007, zoals te lezen
in de conclusies van het onderzoek, zien wij als een bevestiging dat
PCM op de juiste weg is.â
Financiële huishouding PCM
Direct bij het afscheid van Apax, begin 2007, is door PCM de keuze
gemaakt om terug te keren naar een meer conventionele
financieringstructuur. De totale netto schuldpositie is sindsdien
voortvarend en drastisch teruggebracht:
* Ultimo 2006: ⬠684,6 mln, waarvan ⬠371 mln aan
kredietinstellingen
* Ultimo 2007: ⬠327,6 mln, waarvan ⬠316 mln aan
kredietinstellingen
* Ultimo 2008: ± ⬠160 mln, waarvan ⬠125 mln aan
kredietinstellingen (verwachting)
Ondanks deze drastische schuldreductie is de financiële huishouding
van PCM nog steeds krap en gespannen als gevolg van de periode
2004-2007. De schuldpositie van PCM is nog steeds te hoog. Los hiervan
speelt de actuele economische neergang, die de verwachtingen en
vooruitzichten voor de resultaten in 2008 en 2009 sterk negatief
beïnvloeden. Deze harde tegenwind noopt PCM tot bijsturen, wat
overigens ook zou gebeuren indien de financiële huishouding minder
gespannen zou zijn. PCM gaat er van uit dat met deze bijsturing, die
in overleg met werkmaatschappijen en titels is ingevuld, de kwaliteit
van de producten zoals deze door de lezers wordt ervaren niet wordt
aangetast.
Tot slot geeft het onderzoek aanleiding om een boekhoudkundige
aanpassing van technische aard door te voeren in de dit komend
voorjaar te publiceren jaarrekening 2008 van PCM ten aanzien van een
in het verleden incorrect verwerkte agiostorting ad ⬠30 miljoen
welke samenhing met het versterken van de positie van het PCM
pensioenfonds.
Remuneratie management PCM
Het onderzoek gaat uitvoerig in op de bezoldiging van bestuurders in
de onderzochte periode. PCM hecht eraan om te benadrukken dat de
onderneming vandaag de dag geen managementparticipatie-, aandelen- of
optieregeling kent. Evenmin kent PCM vandaag de dag een contractuele
vertrekregeling voor de bestuurder(s). Contracten voorzien slechts in
een opzegtermijn van zes maanden. Voorts kent PCM vandaag de dag geen
gegarandeerde bonussen. Het variabele inkomen voor leden van de Raad
van Bestuur bedraagt, afhankelijk van geleverde prestaties, gemiddeld
circa 40% van het vaste inkomen. Over 2008, zo staat nu al vast,
zullen geen bonussen worden uitgekeerd.
De post bezoldiging van de Raad van Bestuur en Raad van Commissarissen
geeft over de afgelopen jaren het volgende beeld te zien.
* 2005: ⬠4,3 mln
* 2006: ⬠2,4 mln
* 2007: ⬠2,5 mln
* 2008: ± ⬠0,8 mln (verwachting)
Communicatie PCM
Het onderzoek stelt dat bij diverse gelegenheden in de
onderzoeksperiode de communicatie van de onderneming richting
belangrijke stakeholders is tekortgeschoten. PCM neemt deze
observaties zeer serieus. Met ingang van 2007 heeft PCM voor het
opmaken van de jaarrekening IFRS ingevoerd, waardoor de transparantie
van de resultaten en de balans van PCM aanmerkelijk is vergroot.
PCM is voornemens om met ingang van 2009 twee keer per jaar de
resultaten bekend te maken. Naast de jaarcijfers/jaarverslag zullen
voortaan ook de halfjaarcijfers openbaar worden gemaakt, inclusief een
toelichting. De communicatie met aandeelhouders en de communicatie en
contacten met de medewerkers van PCM, de Centrale Ondernemingsraad en
de Ondernemingraden op werkmaatschappijniveau zullen worden verbeterd
en geïntensiveerd.
Corporate governance en besturingsmodel PCM
Ten aanzien van de corporate governance van PCM en de gewenste
wijziging op belangrijke onderdelen, zoals ook in het onderzoek wordt
genoemd, liggen op dit moment uitgewerkte voorstellen ter beoordeling
en goedkeuring bij de aandeelhouders.
De belangrijkste voorgestelde wijzigingen betreffen:
* PCM keert terug naar een volledig structuurregime
* Bestuursleden van de aandeelhoudende Stichtingen kunnen geen lid
van de Raad van Commissarissen worden
* Raad van Bestuur wordt genomineerd en aangesteld door de Raad van
Commissarissen
* Strategie ligt bij het Bestuur van de onderneming
* Bewaking van het erfgoed, de identiteit en de continuïteit van de
titels ligt in handen van de houders van de prioriteitsaandelen
De Raad van Commissarissen van PCM zal op korte termijn een aantal
wijzigingen ondergaan. Er ontstaan twee vacatures als gevolg van de
aankondiging van het terugtreden van de heren T.P.M. Strengers en H.C.
Broeksma. Zij hebben beiden hun functie als commissaris ter
beschikking gesteld. Aangezien de Raad van Commissarissen ook nog een
vacature kende, zal er nu voortvarend gezocht gaan worden naar drie
nieuwe commissarissen. Na vervulling van de vacatures zal de Raad
bestaan uit vijf leden die allen voorgedragen en benoemd zijn in lijn
met de nieuwe voorgestelde statuten.
Relatie met de aandeelhouders
In constructief overleg met alle aandeelhouders van PCM vindt een
bestuurlijke heroriëntatie en een aanpassing van de corporate
governance bij PCM plaats. Hierin past de aankondiging van vandaag van
wijzigingen binnen de Raad van Commissarissen van PCM.
Voor de toekomstige verhoudingen en de nieuwe corporate governance
structuur, wordt verwezen naar het hoofdstuk âCorporate governance en
besturingsmodel PCMâ in dit persbericht. PCM verwacht een spoedige
implementatie.
In de financiële relatie met de aandeelhouders is in de loop van 2008
reeds het nodige gebeurd. Stichting Democratie en Media heeft in 2008
in totaal ⬠38,5 miljoen wederom in de onderneming geïnvesteerd,
middels uitkeringen op afgegeven garanties (⬠12 miljoen) en
achtergestelde leningen (⬠26,5 miljoen). Ook Stichting de Volkskrant
heeft een achtergestelde lening verstrekt (⬠7,5 miljoen).
Conclusies
PCM stelt vast dat de uitkomsten van het onderzoek, zoals gelast door
de Ondernemingskamer, belangrijk zijn voor de geschiedschrijving van
de onderneming. Daarenboven biedt het rapport van de onderzoekers
aanknopingspunten voor een (voorzichtig) positieve beoordeling van het
beleid en de besturing van PCM sinds medio 2007. In het bijzonder op
terreinen als organisatorische decentralisatie, rol van de holding,
strategische besluiten en desinvesteringen, financiële huishouding en
corporate governance heeft PCM lessen getrokken uit de recente
geschiedenis van de onderneming.
Bron: Raad van Bestuur