Gemeente Breda

Van Schendel-aanwinst 'James Watt'
Vereniging Rembrandt steunt aankoop Breda's Museum

Met financiële steun van de Vereniging Rembrandt heeft Breda's Museum voor ruim ¤ 60.000,- een schilderij van Petrus van Schendel aanngekocht. Onderwerp van het werk is de bekende Engelse uitvinder James Watt. De Vereniging Rembrandt helpt al 125 jaar musea bij aankopen van kunst en erfgoed van nationaal belang. De vereniging viert dit jubileumjaar met de tentoonstelling '125 Grote Liefdes met steun van de Vereniging Rembrandt' in het Van Gogh Museum in Amsterdam. Het werk is het negende schilderij in de verzameling van Breda's Museum van de beroemde 19e eeuwse schilder Petrus van Schendel. Al deze werken zijn vanaf zaterdag 20 december te bewonderen als het hoogtepunt van de nieuwe overzichtstentoonstelling 'Signatuur' van de kunstcollectie van Breda's Museum.

Over de aankoop en het belang van de schenking
Het nieuw aangekochte schilderij van Petrus van Schendel is ontdekt op een veiling in de Franse stad Coutances. Het bod van Breda's Museum van ruim ¤ 60.000,- bleek voldoende om heet van andere bieders te winnen. De Vereniging Vrienden van Breda's Museum financiert meer dan de helft van het aankoopbedrag. Vervolgens heeft de Vereniging Rembrandt het werk bezichtigd en besloten 40% van de aankoopsom voor haar rekening te nemen. Voor zo'n schenking laat de Vereniging Rembrandt zich door de beste kunstkenners adviseren. De positieve uitkomst is dan ook te beschouwen als een keurmerk op de kwaliteit van de aankoop en de plaats die het werk krijgt in de verzameling van Breda's Museum. In het grotere geheel van museumcollecties in Nederland heeft de Van Schendel-verzameling van Breda's Museum een unieke positie. Deze befaamde 19e eeuwse kunstenaar is in andere Nederlandse musea nauwelijks vertegenwoordigd. Ook dat aspect heeft de Vereniging Rembrandt mee laten wegen in haar besluit.

Van Schendel en James Watt
James Watt is afgebeeld terwijl hij speelt met een haardtang op de tuit van een waterketel. Die scène staat bekend als het moment waarop Watt als jongeman zijn roeping vindt in de ontwikkeling van de toepassing van stoom in de techniek. Het is een bekende scène uit de biografie van James Watt die eerder al was uitgebeeld in prenten. Bijzonder in dit schilderij is dat Van Schendel zijn jongste zoon Théodore als model heeft gebruikt voor de figuur van Watt. En dat is waarschijnlijk niet zonder betekenis voor de interpretatie van het schilderij. Théodore stond toen namelijk op het punt om aan de universiteit van Leuven een ingenieursstudie aan te vangen. Vader van Schendel hoopte waarschijnlijk dat zijn zoon zich tot gerespecteerd geleerde zou ontwikkelen. Zelf had Petrus van Schendel naast zijn beroep van schilder ook steeds de ambitie om met technische uitvindingen wetenschappelijke erkenning te vinden. Zijn gebrek aan opleiding heeft dat duidelijk verhinderd. Daarin was Petrus vergelijkbaar met de vader van James Watt. Ook hij was een begaafd vakman die door gebrek aan opleiding nooit echt heeft kunnen klimmen op de sociale ladder. Hij spoorde daarom zijn zoon James aan zich wetenschappelijk te scholen. Deze voorstelling lijkt dus een boeiende blik te bieden in het leven van Petrus van Schendel. Daarbij is het schilderij beslist een van zijn topstukken, een aantrekkelijk en kwalitatief hoogstaand product van de 19e eeuwse Nederlandse schilderkunst.

Over Petrus van Schendel
Petrus van Schendel (Terheijden bij Breda 1806 - Brussel 1870) is een van de belangrijkste kunstenaaars van de Nederlandse romantiek. Daarin speelde hij, als de in zijn tijd meest bedreven beoefenaar van het genre van kaarslichttaferelen, een prominente rol in het vestigen van een nieuwe Nederlandse nationale schildertraditie, geënt op voorbeelden uit de Gouden Eeuw, zoals het werk van Dou of Schalcken. Dit genre is voor Van Schendel duidelijk zijn handelsmerk geworden en gebleven. In zijn tijd was hij een internationaal gekend schilder en die faam geniet hij nog steeds. Die roem staat een wat bredere bekendheid van andere facetten van zijn oeuvre in de weg, terwijl hij daar bij leven wel degelijk erkenning voor heeft gekregen. Naast zijn marktstukken en genretaferelen in interieur, beide bij kaars- of lamplicht, heeft hij zeegezichten, landschappen, portretten en historiestukken gemaakt. In de collectie van Breda's Museum zijn nu al deze aspecten van zijn werk vertegenwoordigd.

Van Schendel groeide op in Breda. In 1822 ging hij naar de academie in Antwerpen waar hij les kreeg van de historieschilder Matthijs van Bree. Daarna keerde hij terug naar Breda en woonde afwisselend hier en in Amsterdam. Na 1830 werkte hij in Rotterdam en Den Haag. Hij vestigde zich in 1845 voorgoed in Brussel. Van Schendel overleed aldaar in 1870.

Breda's Museum | Chassépark | Parade 12-14, 4811 DZ Breda | www. breda-museum.nl | tel. 076-529 9300 | Openingstijden: dinsdag t/m zondag en op feestdagen van 10.00 tot 17.00 uur | Eerste kerstdag en Nieuwjaarsdag gesloten.



Gemeente Breda