Universiteit Leiden

Salon Boerhaave wil 'huiskamer' zijn voor wetenschapshistorici

De Universiteit Leiden en Museum Boerhaave beginnen samen Salon Boerhaave, een forum en ontmoetingsplaats voor de verspreide regionale wetenschapshistorici. Het eerste initiatief is een lezingenserie. De aftrap vindt plaats op 17 december in de gehoorzaal van het het museum Lange St. Agnietenstraat. Erik Zevenhuizen licht zijn biografie van evolutiebioloog en plantkundige Hugo de Vries toe, getiteld Vast in het voetspoor van Darwin. De aanvang is 16.00 uur, na afloop kan een glas worden gedronken.

Aalkijker, 1685-1725, Antoni van Leeuwenhoek. Van Leeuwenhoek bestudeerde er de voortstuwing van het bloed door de haarvaten in de staartvin van het kikkervisje mee. Hoe hij het voor elkaar kreeg de kikkervisjes zo lang in een bepaalde stand kon houden dat hij zijn waarnemingen kon doen, gaf hij niet prijs. (Bron: Museum Boerhaave)

Kleine schaal
De Leidse universiteit doet op allelei plaatsen aan wetenschapsgeschiedenis, veelal op kleine schaal: in het Scaliger instituut werken wetenschapshistorici, bij de Sterrewacht is er de Teylerhoogleraar Frans van Lunteren, en het Academisch Historisch Museum heeft universiteitshistoricus Willem Otterspeer. Dan is er nog een klein gezelschap rond prof. Jan Hoogendijk bij wiskunde en kunnen de conservatoren bij Museum Boerhaave ook onder de wetenschapshistorici worden geschaard.

Recent onderzoek

`Om de krachten te bundelen en de Leidse wetenschapsgeschiedenis meer uitstraling te geven, is het idee geboren Salon Boerhaave in het leven te roepen', aldus Frans van Lunteren, Teylerhooglereaar bij Sterrewacht. `Het initiatief is om onder de vlag Salon Boerhaave maandelijks een lezing te organiseren. We willen sprekers op het gebied van de wetenschaps- en medische geschiedenis benaderen om over hun recente onderzoek te vertellen. De lezingen moeten niet alleen voor vakgenoten maar ook voor algemeen belangstellenden toegankelijk zijn.'

Teylerhoogleraar Frans van Lunteren: `De basis van Salon Boerhaave is de wetenschapshistorische gemeenschap, in Leiden en daarbuiten.'

Initiatiefnemers
Initiatiefnemers zijn, naast Van Lunteren, Ad Maas (conservator geschiedenis Museum Boerhaave), Dirk van Delft (directeur van Museum Boerhaave en hoogleraar Materieel Erfgoed van de Natuurwetenschappen bij de Sterrewacht) en Rina Knoeff (NWO-project 'Anatomische collecties' dat loopt bij prof. Rob Zwijnenberg, Kunstgeschiedenis).

Ontmoetingsplaats
Salon Boerhaave beoogt een wetenschapshistorische lezingenreeks met een landelijke uitstraling te brengen, waarin de nieuwste wetenschapshisto-rische trends en thema's aan bod komen. Maar bovenal moet de salon een een forum en een ontmoetingsplaats worden voor wetenschapshistorisch geïnteresseerde onderzoekers uit Leiden en omstreken. Deze zijn verspreid over diverse instituten en hebben vaak weinig onderling contact. Salon Boerhaave wil de 'huiskamer' van de Leidse wetenschapsgeschiedenis worden.

Science Café
Maar waarom geen aansluitting gezocht bij het Science Café? Van Delft: `De basis is de wetenschapshistorische gemeenschap, in Leiden en daarbuiten. In het Science Café gaat het om zaken die in eerste instantie mijlenver verwijderd zijn wetenschapshistorie, zoals genetisch gemodificeerd voedsel of het maakbare brein. Maar geschiedenis werpt licht op het heden en zodra zich een onderwerp voordoet dat zowel in Salon Boerhaave als in het Science Cafe kan, vinden wij een gezamenlijk optreden prima.'

Van idee tot instrument
Salon Boerhaave streeft ernaar een breder terrein te bestrijken dan de traditionele wetenschaps- en medische geschiedenis: de lezingen hebben betrekking op de kennisgeschiedenis van de mens en de wereld om hem heen in de meest brede zin: van idee tot instrument. Disciplinaire grenzen bestaan niet in Salon Boerhaave.

Programma
Salon Boerhaave,
Lange St. Agnietenstraat 10
17 december, 16.00 uur
Lezing van Erik Zevenhuizen: 'Vast in het voetspoor van Darwin'

Aanvang 16 uur; om 17 uur een borrel toe.

2009
In 2009 staan onder anderen op het programma:


+ Prof. Karin Bijsterveld (Universiteit Maastricht) over de geschiedenis van lawaai, waarover ze het boek Mechanical Sound schreef.

+ Prof. Anne Kox (Universiteit van Amsterdam) over de fysicus Hendrik Antoon Lorentz.

+ Dr.Tim Huisman (Museum Boerhaave) die zijn boek over het Leids Anatomisch Theater presenteert.

De fysicus Hendrik Antoon Lorentz (1853-1928) nadat hij een college had gegeven over de dubbele pendulum. In 2009 geeft prof. Anne Kox (Universiteit van Amsterdam) een lezing over hem in Salon Boerhaave.

16/12/2008