Salon Boerhaave wil 'huiskamer' zijn voor wetenschapshistorici
De Universiteit Leiden en Museum Boerhaave beginnen samen Salon
Boerhaave, een forum en ontmoetingsplaats voor de verspreide
regionale wetenschapshistorici. Het eerste initiatief is een
lezingenserie. De aftrap vindt plaats op 17 december in de
gehoorzaal van het het museum Lange St. Agnietenstraat. Erik
Zevenhuizen licht zijn biografie van evolutiebioloog en
plantkundige Hugo de Vries toe, getiteld Vast in het voetspoor
van Darwin. De aanvang is 16.00 uur, na afloop kan een glas
worden gedronken.
Aalkijker, 1685-1725, Antoni van Leeuwenhoek. Van Leeuwenhoek
bestudeerde er de voortstuwing van het bloed door de haarvaten
in de staartvin van het kikkervisje mee. Hoe hij het voor
elkaar kreeg de kikkervisjes zo lang in een bepaalde stand kon
houden dat hij zijn waarnemingen kon doen, gaf hij niet prijs.
(Bron: Museum Boerhaave)
Kleine schaal
De Leidse universiteit doet op allelei plaatsen aan
wetenschapsgeschiedenis, veelal op kleine schaal: in het
Scaliger instituut werken wetenschapshistorici, bij de
Sterrewacht is er de Teylerhoogleraar Frans van Lunteren, en
het Academisch Historisch Museum heeft universiteitshistoricus
Willem Otterspeer. Dan is er nog een klein gezelschap rond
prof. Jan Hoogendijk bij wiskunde en kunnen de conservatoren
bij Museum Boerhaave ook onder de wetenschapshistorici worden
geschaard.
Recent onderzoek
`Om de krachten te bundelen en de Leidse
wetenschapsgeschiedenis meer uitstraling te geven, is het idee
geboren Salon Boerhaave in het leven te roepen', aldus Frans
van Lunteren, Teylerhooglereaar bij Sterrewacht. `Het
initiatief is om onder de vlag Salon Boerhaave maandelijks een
lezing te organiseren. We willen sprekers op het gebied van de
wetenschaps- en medische geschiedenis benaderen om over hun
recente onderzoek te vertellen. De lezingen moeten niet alleen
voor vakgenoten maar ook voor algemeen belangstellenden
toegankelijk zijn.'
Teylerhoogleraar Frans van Lunteren: `De basis van Salon
Boerhaave is de wetenschapshistorische gemeenschap, in Leiden
en daarbuiten.'
Initiatiefnemers
Initiatiefnemers zijn, naast Van Lunteren, Ad Maas (conservator
geschiedenis Museum Boerhaave), Dirk van Delft (directeur van
Museum Boerhaave en hoogleraar Materieel Erfgoed van de
Natuurwetenschappen bij de Sterrewacht) en Rina Knoeff
(NWO-project 'Anatomische collecties' dat loopt bij prof. Rob
Zwijnenberg, Kunstgeschiedenis).
Ontmoetingsplaats
Salon Boerhaave beoogt een wetenschapshistorische lezingenreeks
met een landelijke uitstraling te brengen, waarin de nieuwste
wetenschapshisto-rische trends en thema's aan bod komen. Maar
bovenal moet de salon een een forum en een ontmoetingsplaats
worden voor wetenschapshistorisch geïnteresseerde onderzoekers
uit Leiden en omstreken. Deze zijn verspreid over diverse
instituten en hebben vaak weinig onderling contact. Salon
Boerhaave wil de 'huiskamer' van de Leidse
wetenschapsgeschiedenis worden.
Science Café
Maar waarom geen aansluitting gezocht bij het Science Café? Van
Delft: `De basis is de wetenschapshistorische gemeenschap, in
Leiden en daarbuiten. In het Science Café gaat het om zaken die
in eerste instantie mijlenver verwijderd zijn
wetenschapshistorie, zoals genetisch gemodificeerd voedsel of
het maakbare brein. Maar geschiedenis werpt licht op het heden
en zodra zich een onderwerp voordoet dat zowel in Salon
Boerhaave als in het Science Cafe kan, vinden wij een
gezamenlijk optreden prima.'
Van idee tot instrument
Salon Boerhaave streeft ernaar een breder terrein te bestrijken
dan de traditionele wetenschaps- en medische geschiedenis: de
lezingen hebben betrekking op de kennisgeschiedenis van de mens
en de wereld om hem heen in de meest brede zin: van idee tot
instrument. Disciplinaire grenzen bestaan niet in Salon
Boerhaave.
Programma
Salon Boerhaave,
Lange St. Agnietenstraat 10
17 december, 16.00 uur
Lezing van Erik Zevenhuizen: 'Vast in het voetspoor van Darwin'
Aanvang 16 uur; om 17 uur een borrel toe.
2009
In 2009 staan onder anderen op het programma:
+ Prof. Karin Bijsterveld (Universiteit Maastricht) over de
geschiedenis van lawaai, waarover ze het boek Mechanical
Sound schreef.
+ Prof. Anne Kox (Universiteit van Amsterdam) over de fysicus
Hendrik Antoon Lorentz.
+ Dr.Tim Huisman (Museum Boerhaave) die zijn boek over het
Leids Anatomisch Theater presenteert.
De fysicus Hendrik Antoon Lorentz (1853-1928) nadat hij een
college had gegeven over de dubbele pendulum. In 2009 geeft
prof. Anne Kox (Universiteit van Amsterdam) een lezing over hem
in Salon Boerhaave.
16/12/2008
Universiteit Leiden