Beantwoording vragen van het lid Haverkamp over het uitstellen door China van de EU-China Top en de gevolgen voor de situatie in Birma
17-12-2008 | Kamerstuk | Nederlands Ministerie van Buitenlandse Zaken
Graag bied ik u hierbij de antwoorden aan op de schriftelijke vragen gesteld door het lid Haverkamp over het uitstellen door China van de EU-China Top en de gevolgen voor de situatie in Birma. Deze vragen werden ingezonden op 1 december 2008 met kenmerk 2008Z08116/2080906660.
De minister van Buitenlandse Zaken,
Drs. M.J.M. Verhagen
Antwoorden van de heer Verhagen, minister van Buitenlandse Zaken, op vragen van het lid Haverkamp (CDA) over het uitstellen door China van de EU-China Top en de gevolgen voor de situatie in Birma.
Vraag 1
Klopt het bericht dat de geplande EU-China top van 1 december 2008 door China is uitgesteld? Klopt het dat een bezoek van de Dalai Lama aan Europa voor China de reden is geweest om de top uit te stellen? 1)
Antwoord
Ja.
Vraag 2
Hoe beoordeelt u deze actie van China? Deelt u de mening van dat het aan de EU is om te bepalen wie haar gesprekspartners zijn? Deelt u de mening dat er geen concessies op dit vlak ten opzichte van China mogen worden gedaan? Zo neen, waarom niet?
Antwoord
Nederland betreurt dat China in de ontmoeting met de Dalai Lama aanleiding heeft gezien om de Top uit te stellen. Het is aan EU-lidstaten en EU-instituties om te bepalen wie zij ontmoeten. China kan daar naar eigen inzicht op reageren. Nederland hoopt dan ook dat de EU-China top binnen afzienbare tijd alsnog zal kunnen plaatsvinden.
Vraag 3
Wat kunnen de gevolgen zijn voor de ontwikkelingen rondom Birma? Deelt u de mening dat de mensenrechtensituatie in Birma blijvend zeer slecht is en dat China, zich vanwege haar regionale positie in kan zetten om verslechtering te voorkomen? Via welke andere kanalen kan de Nederlandse regering nu met EU-partners inzetten op een meer verantwoordelijke rol van China in deze? Bent u bereid u in te spannen om het onderwerp op de Veiligheidsraad van de VN te krijgen, bijvoorbeeld gevolgd door een Veiligheidsraadverklaring? Bent u bereid met uw EU-collega's Aziatische landen, waaronder China en Indonesië, op te roepen tot hernieuwde samenwerking ten aanzien van Birma, bijvoorbeeld via een in de regio te houden bijeenkomst van de "Group of Friends of the Secretary General on Myanmar"?
Antwoord
De regering had gehoopt Birma te bespreken tijdens de EU-China Top, maar zal bilateraal en in EU-verband de dialoog met China en de andere landen in de Aziatische regio evenals met de Association of South East Asian Nations (ASEAN) continueren om de situatie in Birma te bespreken. De zeer slechte mensenrechtensituatie in het land geeft daar alle reden toe.
De Veiligheidsraad van de VN besteedt geregeld aandacht aan Birma. De situatie in het land is één van de onderwerpen die vast op de agenda staat van de Veiligheidsraad en hoeft derhalve niet apart geagendeerd te worden om een discussie mogelijk te maken. De "Group of Friends of Secretary General" is afgelopen week nog bijeen geweest voor een bespreking met de Secretaris Generaal. De door u gedane suggestie voor een bijeenkomst van de groep in de regio zal door mij worden doorgeleid.
Vraag 4
Zal het in december geplande bezoek van de secretaris-generaal van de Verenigde Naties, Ban-Ki Moon, dat hoogstwaarschijnlijk na de ASEAN-top van 16 december en de East Asia top van 17 december 2008 zou plaatsvinden aan Birma doorgang kunnen vinden? Zo, neen, wat zijn dan de alternatieven? Ziet u de vrijlating van alle politieke gevangenen door het regime in Birma als voorwaarde voor het door laten gaan van dit bezoek? Zo neen, waarom niet?
Antwoord
De ASEAN Top is door gastland Thailand uitgesteld. Mede om die reden, maar ook omdat de Secretaris Generaal van de VN heeft aangegeven te weinig mogelijkheden te zien om voortgang te boeken, zal de heer Ban Ki-Moon voorlopig geen bezoek aan Birma brengen. Hij heeft daarbij aangegeven dat hij ten zeerste gecommitteerd blijft aan het dossier, bereid is alsnog naar Birma te reizen, maar alleen en wanneer er uitzicht bestaat op een productief en betekenisvol bezoek.
Vraag 5
Bent u van mening dat nu het moment is aangebroken dat de EU over zou moeten gaan tot een verbod op nieuwe investeringen in Birma en dan met name in de energie-, olie en gassector, zoals zij op 16 oktober 2007 reeds aankondigde en in de verklaring van 10 november opnieuw als mogelijkheid openhield? Zo nee, waarom niet?*
Antwoord
De EU heeft in oktober 2007 het sanctiepakket tegen Birma aangescherpt en uitgebreid, met het uitgangspunt dat deze maatregel vooral het regime dient te treffen en de bevolking dient te ontzien. Voor wat betreft investeringen bestaat op dit moment een verbod op nieuwe investeringen in een drietal sectoren van de Birmese economie die nauw zijn verbonden met het regime (de sectoren houthandel, mineralenhandel, edelstenenhandel). Binnen de EU wordt de effectiviteit van dit sanctiebeleid aan evaluatie onderworpen, inclusief de effectiviteit en werking van het bestaande investeringsverbod. In het licht van de uitkomsten daarvan zullen nadere maatregelen worden bezien.
1) NRC Handelsblad, 26 november 2008, 'China stelt top met EU uit om Dalai Lama',
2)
Ministerie van Buitenlandse Zaken