Kamerbrief inzake verslag NAR-ministeriëke te Brussel 2 en 3 december 2008
17-12-2008 | Kamerstuk | Nederlands Ministerie van Buitenlandse Zaken
Graag bied ik u hierbij als bijlage het verslag aan van de
ministeriële bijeenkomst van de Noord-Atlantische Raad (NAR) te
Brussel op 2 en 3 december 2008.
De minister van Buitenlandse Zaken,
Drs. M.J.M. Verhagen
Verslag van de Noord-Atlantische Raad (NAR) te Brussel op 2 en 3
december 2008
Op 2 en 3 december jl. kwamen de NAVO ministers bijeen in de
Noord-Atlantische Raad om te spreken over NAVO-operaties in
Afghanistan en de Balkan, de aanvragen van Oekraïne en Georgië voor
een Membership Action Plan (MAP), de relatie tussen de NAVO en Rusland
alsmede over NAVO-hervormingen. De bijeenkomst startte met een lunch
met de 7 landen van de Mediterrane Dialoog (Algerije, Egypte, Israël,
Jordanië, Mauretanië, Marokko en Tunesië). Tevens kwamen de NAVO
Georgië Commissie (NGC) en de NAVO Oekraïne Commissie (NUC) bijeen.
Operaties
Ministers hebben gesproken over de uitvoering van de strategie in
Afghanistan. Men constateerde voortgang in de implementatie van het in
Boekarest aangenomen strategisch politiek-militair plan, bijvoorbeeld
t.a.v. de opbouw van het Afghaanse leger (ANA), dat meer en meer
verantwoordelijkheid neemt voor veiligheidsoperaties in het land. Ook
profiteert ISAF van een verbeterde samenwerking tussen Afghanistan en
Pakistan. Tegelijkertijd blijven er grote uitdagingen.
NAVO-bondgenoten onderkennen het belang van de Presidentsverkiezingen
in 2009 en een goede voorbereiding daarop. De rol van ISAF is cruciaal
voor een veilig verloop van de verkiezingen. Ministers besteedden ook
aandacht aan het belang van de geïntegreerde aanpak: het zenden van
meer militairen naar Afghanistan moet gepaard gaan met een versterkte
civiele inzet en goed lokaal bestuur. Nederland kondigde aan de inzet
in EUPOL te verdubbelen en 10 miljoen Euro te zullen bijdragen aan het
ANA Trustfund.
Ministers spraken voorts over de situatie op de Balkan. Ten aanzien
van Kosovo werd benadrukt dat KFOR nog onverminderd nodig is en van
een troepenafname dus nog geen sprake kan zijn. KFOR blijft voorlopig
in Kosovo aanwezig om de stabiliteit en de veiligheid te waarborgen en
richt zich daarnaast op ondersteuning van de opbouw van de Kosovaarse
veiligheidsstructuren.
Tot slot werd gesproken over piraterij-bestrijding en het belang van
een goede coördinatie en complementariteit tussen alle actoren die
zich hiermee bezig houden. Voorafgaand aan de ontplooiing van de EU
ATALANTA operatie voor de kust Somalië, hebben de NAVO en individuele
Bondgenoten (waaronder Nederland) met schepen bijgedragen aan escorte
van ondermeer voedseltransporten van het Wereld Voedsel Programma en
logistieke bevoorrading van de Afrikaanse Unie Missie in Somalië
(AMISOM).
Georgië en Oekraïne
De NAVO-ministers hebben een eerste beoordeling gemaakt van de sinds
de NAVO-top in Boekarest geboekte vooruitgang op het gebied van
hervormingen in Georgië en Oekraïne. Zoals ik u op 18 november jl.
berichtte was een aantal Bondgenoten aanvankelijk van mening dat dit
het moment was om aan beide landen een MAP (Membership Action Plan) -
status toe te kennen. In de aanloop naar de NAVO-ministeriële gingen
ook stemmen op om in relatie tot Georgië en Oekraïne in het geheel
niet meer te spreken over MAP als de eerstvolgende stap naar
lidmaatschap. Mede door inspanningen van Duitsland en Nederland is het
zover niet gekomen.
De NAVO-bijeenkomst leidde tot een welkom en werkbaar compromis. De
besluitvorming van de NAVO-top in Boekarest met betrekking tot
Oekraïne en Georgië werd nogmaals in al zijn elementen bevestigd.
Tegelijkertijd is aan beide landen geen MAP-status toegekend, noch is
het Membership Action Plan als voorportaal voor lidmaatschap
afgeschaft. Wel werd besloten tot intensivering van de samenwerking op
het gebied van hervormingen in de NAVO Georgië- en de NAVO Oekraïne
Commissies. Ministers besloten tevens om de NAVO liaison- en
informatiebureau's in Kiev en Tbilisi te versterken.
NAVO Georgië Commissie
Op 3 december vond vervolgens voor het eerst een NAVO Georgië
Commissie plaats in de samenstelling van ministers van Buitenlandse
Zaken. De toenmalige Georgische minister van Buitenlandse Zaken Eka
Tkesjelasjvili gaf een toelichting op de kwetsbare veiligheidsituatie
in haar land. Zij benadrukte de constructieve betrokkenheid van
Georgië bij het onderhandelingsproces in Genève. De minister
bevestigde dat Georgië zich gesterkt voelt door de steun van het
Bondgenootschap en vastberaden is om het hervormingsproces voort te
zetten. Bondgenoten benadrukten het belang van voortgang op het gebied
van democratische hervormingen, rechtstaat, persvrijheid en
defensie-hervormingen. De NAVO staat klaar om dit proces verder te
ondersteunen. Nederland gaf aan een bijdrage te willen overwegen aan
de versterking van de democratische en civiele controle op de
strijdkrachten, zodra hiervoor een NAVO Trustfund was opgericht.
NAVO Oekraïne Commissie
De Oekraïnse minister van Buitenlandse Zaken Volodimir Ogryzko
benadrukte dat Oekraïne gecommiteerd blijft aan de hervormingsagenda
en het bereiken van NAVO-lidmaatschap. Oekraïne verwelkomde het
NAVO-besluit tot voortgaande en nauwere samenwerking. Bondgenoten
uitten hun waardering voor de samenwerking met Oekraïne op het gebied
van operaties. Nederland gaf aan veel belang te hechten aan voortgang
op het gebied van "security sector reform", goed bestuur en
defensie-hervormingen. Mede daarom zal de Nederlandse steun aan
programma's op dit gebied worden voortgezet. Nederland blijft tot 2010
"lead nation" van een succesvol NAVO programma op het gebied van
reïntegratie van oud-defensiepersoneel.
Rusland
De ministers besloten tot een zorgvuldige stapsgewijze benadering waar
het gaat om het weer oppakken van de relatie tussen de NAVO en
Rusland. Als eerste stap zal de NAVO Rusland Raad op informele basis
worden hervat. Concreet betekent dit dat de Secretaris-Generaal van de
NAVO weer op politiek niveau contact zal hebben met Rusland en dat in
het kader van de NAVO Rusland Raad op informele basis door
ambassadeurs van gedachten zal worden gewisseld over
veiligheidspolitieke onderwerpen. Verdergaande stappen in de relatie
met Rusland, zoals het eventueel hervatten van de formele dialoog in
het kader van de NAVO Rusland Raad, zullen allereerst moeten worden
voorgelegd aan de ministers. E.e.a. betekent dus niet dat er weer
sprake is van "business as usual" tussen de NAVO en Rusland. Positieve
inspanningen van Rusland inzake Georgië blijven van groot belang.
Implementatie van het zes-punten plan van 12 augustus j.l., waaronder
een constructieve Russische houding tijdens de de internationale
besprekingen in Geneve over vrede en veiligheid in de regio, blijft
daarin leidend.
Ministers spraken ook over de voorstellen van President Medvedev ten
aanzien van een nieuwe Euro-Atlantische veiligheidsarchitectuur. Dit
mede gelet op de gedachtenwisseling over Europese veiligheid die
tijdens de OVSE-ministeriële op 4 december zou volgen. De voorstellen
van President Medvedev zouden niet mogen leiden tot een verzwakking
van de NAVO, EU en OVSE. Bespreking van veiligheid in Europa zou op
een allesomvattende manier moeten gebeuren, en moeten voortbouwen op
het sinds de Helsinki akkoorden van 1975 bereikte acquis. Bondgenoten
waren eensgezind van mening dat een nieuwe veiligheidsarchitectuur
niet nodig is. Hoogstens kon er gedacht worden over uitbreiding,
verdere ontwikkeling en bestendiging van de bestaande
veiligheidsarchitectuur. Ministers onderschreven het belang van een
afgestemd standpunt van NAVO- en EU-landen in OVSE-kader. Nederland
bracht in dat elke staat de vrijheid moet hebben te kunnen kiezen voor
het bondgenootschap en de veiligheidsafspraken die het wenst. Ook zou
de notie van invloedsferen moeten worden afgezworen. Tegelijkertijd is
het van belang een positieve wapenbeheersingsagenda met Rusland te
formuleren.
Mediterrane Dialoog
Tijdens de lunchbijeenkomst met de 7 landen van de Mediterrane Dialoog
is gesproken over terrorismebestrijding, het belang van samenwerking
op het gebied van piraterij en het Midden Oosten Vredesproces.
Hervormingen
De Secretaris-Generaal kondigde aan dat hij voor de NAVO-top in
Straatsburg-Kehl (3 en 4 april 2009) een pakket aan
hervormingsmaatregelen wil presenteren. Hij kreeg hiervoor steun van
de ministers.
* Ministerie van Buitenlandse Zaken
* Bezuidenhoutseweg 67
* Postbus 20061
* 2500 EB Den Haag
* Tel.: 070-3 486 486
* Fax: 070-3 484 848
* Internet: www.minbuza.nl
Ministerie van Buitenlandse Zaken