Rijksdienst voor archeologie, cultuurlandschap en monumenten


Wetsvoorstel beperking adviesplicht door Eerste Kamer

17 december 2008
Op 16 december 2008 is in de Eerste Kamer het wetsvoorstel voor onder meer de beperking van de ministeriële adviesplicht bij aanvragen om een monumentenvergunning aangenomen. Hiermee wordt de procedure vereenvoudigd en krijgen gemeenten meer verantwoordelijkheid. De Rijksdienst voor Archeologie Cultuurlandschap en Monumenten (RACM) richt zijn deskundigheid op die aanvragen die de monumentale waarden van een beschermd monument wezenlijk raken en waar het advies van de rijksdienst een meerwaarde heeft. De wetswijziging betreft gebouwde monumenten. Op 1 januari 2009 wordt de wetswijziging van kracht.

Vanaf 1 januari 2009 hoeven gemeenten nog maar in een beperkt aantal gevallen de minister - in de praktijk de RACM - om advies te vragen. Alleen in geval van (gedeeltelijke) afbraak, ingrijpende wijzigingen die met gedeeltelijke afbraak vergelijkbaar zijn, reconstructie en een nieuwe bestemming is de gemeente verplicht advies te vragen. In andere gevallen kan de gemeente volstaan met het advies van de gemeentelijke monumentencommissie.

Gemeenten en rijk werkten vanaf april dit jaar al in de geest van de nieuwe wet. De ervaringen met deze landelijke pilot hebben geleid tot een nadere duiding van de omvang van adviesplichtige ingrepen. In een nieuwe ministeriële regeling wordt dit vastgelegd. Overigens heeft minister Plasterk aan de Eerste Kamer toegezegd dat hij in 2009 nog in alle gevallen advies zal geven indien gemeenten daarom verzoeken (dus ook voor aanvragen waarvoor de adviesplicht niet geldt).

Alle gemeenten moeten vanaf 1 januari 2009 over een monumentenverordening beschikken waarbij een monumentencommissie wordt ingesteld. Vanaf 1 januari 2009 zullen alle gemeenten moeten beslissen op vergunningaanvragen. De provinciale adviesplicht wijzigt in een adviesmogelijkheid.

In het wetsvoorstel is ook een bepaling opgenomen over het aanwijzen van gebouwde monumenten van voor 1940. Alleen de minister kan voor deze monumenten voortaan - ambtshalve - aanwijzingsprocedures initiëren. Formele aanwijzingsverzoeken door derden zijn niet langer mogelijk, alleen suggesties aan de minister. Het aanwijzingsbeleid van monumenten van voor en vanaf 1940 wordt in een nieuwe beleidsregel vastgelegd.

Op 1 januari 2009 wordt de Monumentenwet 1988 aangepast. De publicaties van de wet in het Staatsblad, en de ministeriële regeling en het aanwijzingsbeleid in de Staatscourant worden voor het eind van het jaar verwacht. Zodra de publicaties bekend zijn, zullen de desbetreffende webpagina's op onze website worden aangepast.

Voor meer informatie en vragen: InfoDesk, 033-4217456 of info@racm.nl

Klik hier voor de pagina 'Waardering en wijziging monumenten'.