Ingezonden persbericht
PERSBERICHT, dd 30 december 2008
Oudejaarsprotest langs opgesloten vreemdelingen
Omdat we het absoluut niet kunnen vinden met het repressieve en mens-onterende vreemdelingenbeleid in Nederland, en meeleven met eenieder die hierdoor in alle onzekerheid zijn of haar tijd verspilt in een vreemdelingendetentie, houden we op 31 december a.s. op oudejaarsdag een tour langs verschillende detentiecentra. Het gaat hier de detentieboten in Zaandam, detentie- en uitzetcentrum Schiphol Oost, detentiecentrum Alphen aan de Rijn en (optioneel) uitzetcentrum Zestienhoven bij Rotterdam Airport.
Het afgelopen jaar zijn er steeds meer aantijgingen en zware kritiek gekomen op de wijze hoe Nederland omgaat met migranten die 'inbreuk maken op de soevereiniteit van de landsgrens'. Naar schatting zitten jaarlijks maar liefst 20.000 onschuldige mannen, vrouwen en kinderen vast in Vreemdelingenbewaring, enkel en alleen om ze beschikbaar te houden in afwachting van hun mogelijk vertrek. De leefomstandigheden, het regime en de behandeling door personeel er in vele opzichten slechter dan in een gewone gevangenis, en ronduit inhumaan te noemen - de onzekerheid, wanhoop en frustratie is er daarom des te groter.
Hoewel deze vrijheidsbeneming geen straf is, valt Vreemdelingenbewaring in Nederland onder hetzelfde regime als voorlopige hechtenis onder strafrecht, en worden gevangenen onderworpen aan dezelfde beperkingen, dwangmiddelen en disciplinaire straffen (zoals plaatsing in isolatie) als strafrechtelijk gedetineerden. Tegelijk zijn de voorzieningen soberder aangezien de voortgang en duur van hechtenis onduidelijk is. In tegenstelling tot veroordeelden is er bijvoorbeeld geen onderwijs, werk of verlof te krijgen (ook niet bij overlijden van een naast familielid of bij een bevalling). Dagbesteding is sowieso beperkt, mensen zitten soms wel 22 uur per dag op cel - die ze met maximaal 5 anderen moeten delen. De toegang tot medische zorg is onvoldoende, bijna alles wordt afgedaan met een aspirientje of (slaap)pilletje zonder etiket. Daar zijn al doden door gevallen. Er is gebrek aan deskundige psychologische en deskundige zorg. Hoewel mensen angst hebben met hun ervaringen naar buiten te komen, zijn er legio verhalen bekend over buitensporig, vernederend en zelfs mishandelend optreden door bewakingspersoneel, dat onvoldoende opgeleid is en van private beveiligingsbedrijven komt. Klachtenafhandeling of -onderzoek is zeer ondeugdelijk. Omdat mensen vaak niet naar het herkomstland uit te zetten zijn, belandt meer dan 50 procent van de mensen bovendien op straat, waarna ze kans maken op een tweede, derde of vierde nutteloze detentieperiode van soms meer dan 1 jaar.
Veel mensen hebben al zeer traumatische ervaringen opgedaan voordat ze in Nederland aankwamen, verblijf in illegaliteit en onzekerheid en tot slot de behandeling in de vreemdelingendetentie legt die druk nog hoger, en die optelsom heeft al noodsprongen als zelfmoordpogingen en hongerstakingen tot gevolg gehad.
De verhalen stapelen zich op, en dan blijven staatsecretaris Nebahat Albayrak van Justitie en directeur van de Dienst Justitiele Inrichtingen, Eric Nijman, maar beweren "een ander beeld te kennen, en dat er structureels niets mis is met de vreemdelingenbewaring".
Organisaties als Het Europese Comité inzake de voorkoming van foltering en onmenselijke of vernederende behandeling of bestraffing (CPT), Amnesty International en ook de onafhankelijke Raad voor de Strafrechtstoepassing en Jeugdbescherming in Nederland, hebben snoeiharde rapporten geschreven waarin ze de slechte praktijkvoorbeelden aankaarten. Ze onderstrepen dat vreemdelingendetentie volgens internationaal recht en internationale standaarden een laatste middel behoort te zijn, en hameren op humanere en effectievere instrumenten dan dit op afschrikking, ontmoediging en criminalisering gebaseerde instrument van de vreemdelingenbewaring.
Wij willen met deze lawaai-actie de mensen in vreemdelingenbewaring een hart onder de riem steken. We willen laten zien dat systemen als globalisering - een zogenaamde mondiaal vrijverkeer van goederen, kapitaal en mensen - geen privilege van het Westen kan zijn dat de pas afknijpt voor anderen, maar iedereen de kans moet bieden zich een toekomst te verschaffen, zonder angst of beperkingen maar in veiligheid en vrijheid.
Stop opsluiting, uitsluiting en uitzetting. Geen mens is illegaal!