UMC Utrecht
Preventieve antibiotica voorkomt sterfte
Het preventief toedienen van antibiotica aan intensive care-patiënten
vergroot hun overlevingskansen. Dat blijkt uit een onderzoek met bijna
zesduizend Nederlandse patiënten in dertien ziekenhuizen. Onderzoekers
van het UMC Utrecht schrijven dit in het wetenschappelijke tijdschrift
New England Journal of Medicine.
In het onderzoek vergelijkt een team van onderzoekers het effect van
twee soorten antibiotica-behandeling met de standaardzorg op de
intensive care. Ze verdelen bijna zesduizend patiënten die tussen 2004
en 2006 op de intensive care belanden in drie groepen. Het gaat om
patiënten die naar verwachting minimaal twee dagen aan de beademing
liggen en/of drie dagen behandeld moeten worden op de IC. Eén groep
krijgt vier maal daags een mondpasta met antibiotica toegediend. De
tweede groep ontvangt behalve de mondpasta vier maal daags antibiotica
via een maagsonde in de darm en per infuus. De derde groep dient als
controle en krijgt standaard IC-zorg.
Na vier weken blijken in beide antibioticagroepen minder mensen
overleden te zijn dan in de controlegroep. Preventieve behandeling met
antibiotica vermindert de sterfte met 3,5 procent (antibiotica in
mond, darm en per infuus) en 2,9 procent (mondpasta met antibiotica).
Het verschil tussen de twee behandelde groepen is niet significant.
Het aantal antibiotica-resistente bacteriën neemt niet toe in de
behandelde patiënten. De patiënten in de controlegroep zijn overigens
gemiddeld iets minder ziek, maar daarvoor is statistisch gecorrigeerd.
De resultaten beslechten een langlopende discussie omtrent de vraag of
de voordelen van preventieve antibiotica opwegen tegen het nadeel van
eventuele resistentie-ontwikkeling. Voor anesthesioloog-intensivist
Anne Marie de Smet van het UMC Utrecht, eerste auteur van de
publicatie, is de conclusie duidelijk.
In Nederland liggen jaarlijks ruim 18.000 patiënten langer dan drie
dagen op de IC. Een aantal ziekenhuizen past de behandeling nu al toe.
"Ik denk dat we het antibiotica-beleid op de IC moeten aanpassen",
stelt de Smet. "Omdat het onderzoek in dertien ziekenhuizen uitgevoerd
is, zijn de conclusies door te voeren naar heel Nederland. We zien een
duidelijke sterftereductie door de antibiotica, IC-afdelingen moeten
deze kennis gebruiken." De studie is te kort geweest om iets over
resistentieontwikkeling op de lange termijn te zeggen. Dat vergt nader
onderzoek
Het onderzoek is onder supervisie van het UMC Utrecht uitgevoerd. Het
is opgezet door Anne Marie de Smet (UMC Utrecht), prof. dr. Jan
Kluytmans (Amphia ziekenhuis Breda en VUmc Amsterdam) en prof. dr.
Marc Bonten (UMC Utrecht).
donderdag 1 januari 2009