Gemeente Delfzijl

Nieuwjaarstoespraak 2009 Burgemeester Emme Groot van Delfzijl

Dames en heren, nogmaals van harte welkom op de nieuwjaarsreceptie van de gemeente Delfzijl. Een bijzonder welkom voor de dragers van de campagne 'Echte Sterren Wonen in Delfzijl', de campagne die per 1 januari overgaat naar de gemeente Delfzijl. Een nieuwjaarsreceptie is een mooie gelegenheid om even terug te kijken naar het afgelopen jaar 2008 en vooruit te blikken naar het komende jaar 2009. De jaarwisseling is relatief rustig verlopen. een groot compliment alle medewerkers, brandweer, politie, andere betrokken en uiteraard onze inwoners.

Voor ons gezin en mij persoonlijk een bewogen jaar. De overgang van Appingedam naar Delfzijl is bijzonder vanuit de situatie van buurgemeenten en vanuit de levensloop komt daar natuurlijk een extra dimensie bij. Ik moet zeggen dat ik na vier maanden mijn draai inmiddels begin te vinden en wil vanaf deze plek mijn dank en waardering uitspreken voor het ontvangst. Binnen alle geledingen van de gemeente voel ik mij bijzonder welkom, nogmaals dank daarvoor.

De financiële crisis werpt zijn schaduw wereldwijd vooruit, samen met de reeds in gang zijnde recessie. Dit zal ongetwijfeld effect hebben op ontwikkelingen binnen onze gemeente en regio. De kans is aanwezig dat projecten vertraging zullen oplopen of anders worden ingericht. Ook zullen deze ontwikkelingen hun effect hebben op de Rijksbegroting en vervolgens op de gemeentebegroting. Gelet op onze, weliswaar verbeterde, edoch niet sterke financiële positie en gelet op de grote opgaven waar onze gemeente de komende jaren voor staat, betekent alle hens aan dek, om zoveel mogelijk ruimte te houden en nog te realiseren voor nieuwe investeringen. Ik kom daar straks nog op terug.

Op het gebied van de economische ontwikkeling, binnen Delfzijl spreekt het chemiepark tot de verbeelding. Het afgelopen jaar is tussen de 100 en 200 miljoen geïnvesteerd. BIO MCN, een bedrijf dat bio-methanol gaat produceren, is een aansprekend voorbeeld met nieuwe investeringen in duurzame energie.

E-on is gestart met de bouw van een nieuwe centrale op het industrieterrein Oosterhorn. De havens doen het goed en de laatste grondaankoop in de Eemshaven door RWE, is een mooi succes voor Groningen Seaports, gemeente Eemsmond en de regio. Naast nieuwe ontwikkelingen is er ook geïnvesteerd in het bestaande gebied. Het bedrijventerrein Farmsummerpoort is gerevitaliseerd en ziet er fantastisch uit. De komende jaren is het bedrijventerrein Oosterhorn aan de beurt voor eenzelfde aanpak.

De werkgelegenheid heeft zich het afgelopen jaar positief ontwikkeld. Het werkloosheidspercentage is met meer dan twee en een half procent gedaald. Naast de markt ontwikkelingen heeft ook het creëren van werk- leerbanen hier een belangrijke bijdrage aan geleverd. De kredietcrisis en de economische ontwikkeling werpen ook hier hun schaduw echter reeds vooruit. De ontwikkelingen op de regionale arbeidsmarkt waren de laatste maanden van 2008 minder gunstig dan in de rest van het afgelopen jaar. Aandacht en inzet blijven noodzakelijk om de kansen te benutten en de effecten van de huidige ontwikkelingen op te vangen. In het verlengde hiervan past een goed minimabeleid ter ondersteuning van inwoners die van een minimum moeten rondkomen. De inkomensgrens is door de Raad verlegd naar 120%, per 1 januari. Middels deze maatregel kunnen zo'n 2000 inwoners worden ondersteunt om bijvoorbeeld schulden te voorkomen of extra middelen voor het lidmaatschap van een vereniging.

In de verschillende dorpen zijn of worden de dorpsvisies afgerond. Samen met dorpbewoners is gewerkt aan het realiseren van een toekomstperspectief voor de verschillende kernen binnen de gemeente. Binnen het lokaal sociaal beleid aanstellen van gebiedsregisseurs blijkt een gouden greep. Hoewel altijd voor verbetering vatbaar, zijn de dorpen zeer tevreden over het hebben van één aanspreekpunt binnen de gemeente. Ook beschikken dorpen inmiddels over een eigen budget, die zij, binnen randvoorwaarden, zelf kunnen besteden.

Verder is met name in Holwierde fors geïnvesteerd in de reconstructie van de Hoofdweg, een skatebaan en een jongerencomplex. Voor het komende jaar staan bijvoorbeeld de aanleg van een bedrijventerrein bij Spijk op het programma en de realisatie van een nieuwe brandweerkazerne in Wagenborgen.

De kern Delfzijl werkt verder aan het Masterplan. Zo is de Hogelandsterweg opgeleverd en aan de Jachtlaan het wooncomplex inclusief zorgcentrum. Een fraai complex inclusief een moderne, toekomstbestendige ontwikkeling op het gebied van zorg, met huisartsen, fysiotherapeuten en thuiszorg onder één dak.

In Noord is de woontoren Kadijk opgeleverd en is Kwelderland bouwrijp gemaakt. Voor iedereen is nu zichtbaar hoe dit deel van de wijk er uit komt te zien. Met in achtneming van het nodige geduld ben ik er, net als veel wijkbewoners van overtuigd dat hier een mooie wijk zal ontstaan.

Een indrukwekkende lijst van zaken die gerealiseerd zijn, ondanks het feit dat lang niet alles genoemd is. Natuurlijk wil iedereen sneller, ik denk echter dat we tevreden kunnen zijn met de voortgang die is geboekt en hard door blijven werken aan de verdere uitvoering.

Kijkend naar het volgende jaar wil ik graag stilstaan bij de demografische ontwikkeling in onze regio. De bevolkingsontwikkeling is het belangrijkste thema waar we de komende jaren voor staan en één van de drie onderdelen in het nieuwe bestuursakkoord van de vier Eemsdelta gemeenten en de Provincie. Het afgelopen jaar is het inwoneraantal van onze gemeente gedaald met 622 inwoners. Natuurlijk niet door de sloop. Sloop is het vanzelfsprekende gevolg van het verlies van inwoners en niet andersom. Begin 2007 telde de regio in totaal circa 68.000 inwoners. In 2030, zo laten althans de prognoses zien, zal dit met ongeveer 25% dalen naar ruim 50.000. Voor de Delfzijl wordt een daling verondersteld naar ruim 23000 inwoners.

Hoewel uiteraard verwacht mag worden dat we alles in het werk zullen stellen dit beeld in positieve zin bij te buigen, moet toch rekening gehouden worden met deze tendens. Dit betekent een vermindering van de woningvoorraad van ongeveer 2000 woningen tot 2030, waarvan zeker een deel zal bestaan uit woningen uit de goedkope koopvoorraad. Daarnaast zal moeten worden gesaneerd om de kwaliteit van de voorraad te verbeteren. De dorpen doen het in dit verband overigens redelijk tot goed. Het inwoneraantal blijft binnen de kleinere kernen tot dus ver redelijk stabiel. Ook de samenstelling van de bevolking verandert. Ontgroening en vergrijzing zetten verder door. De regio ziet er in 2030 anders uit en de vier gemeenten hebben zich verbonden dit verder samen op te pakken onder het motto, "Beter wonen met minder mensen". Deze veranderende bevolkingssamenstelling heeft niet alleen gevolgen voor de volkshuisvesting, maar ook voor het aanbod en diversiteit van voorzieningen op het gebied van bijvoorbeeld sport, cultuur, zorg en onderwijs. Friesland, Limburg en Zeeland zijn gebieden met een vergelijkbare problematiek en dat geldt ook Oost-Groningen. We hebben echter nadrukkelijk een streepje voor op de lange termijn, namelijk ons economisch fundament, in de vorm van de havens en ons chemiepark. Bovendien zijn we substantieel verder in het aanvaarden van deze trends en in het maken van plannen om de kwaliteit van leven in de regio op niveau te houden. Van kwantiteit naar kwaliteit, hier ligt voor de komende jaren een grote opgave voor Delfzijl en omgeving. Behoud van voorzieningen, een leefbaar plattelandsgebied en voldoende arbeidspotentieel voor de economische ontwikkeling. Het lijkt geen wenkend perspectief, maar laten we het oppakken, positief en offensief benaderen en anderen meenemen in het creëren van voorwaarden om de kansen die deze ontwikkelingen met zich meebrengen te benutten. Kansen om onze ruimtelijk functionele structuur te verbeteren, ons centrum te versterken, onze voorzieningen meer duurzaam te maken. Daar waar de nieuwe werkgelegenheidsperspectieven de vraag naar nieuwe woningen rechtvaardigen zullen we daar natuurlijk per omgaande re voorwaarden voor creëren. Samen met onze Eemsdelta partners een duurzaam perspectief voor onze inwoners, in het stedelijk gebied, op het platteland en in de dorpen, te realiseren. Geen eenvoudige opgave en de samenwerking wordt hier op de proef gesteld. Immers het verdelen van meer is eenvoudiger als het verdelen van minder. Het is mijn stellige overtuiging dat ons gemeentebestuur in de startblokken staat om verder te werken aan deze opgave. Ook het tweede thema, de economische samenwerking binnen de Eemsdelta, dient verder gestalte te krijgen in het komende jaar. Belangrijk hierbij is dat de lokale overheid een betere, meer gelijkwaardige partner wordt voor bijvoorbeeld Groningen Seaports en de SBE en dat we beter in staat zijn de kansen die er zijn te benutten. Dat we gebruik maken van onze kwaliteiten en elkaar niet beconcurreren. In dit verband wil ik graag een uitstapje maken naar het versterken van de verbindingen met Groningen en de A7. De verdubbeling van de N33 vanaf Zuidbroek tot aan Delfzijl/Appingedam is nu in onderzoek en daarmee komt de realisatie een stap dichterbij. Cruciaal, als ook de versterking van het chemiepark met nieuwe investeerders gerealiseerd wordt. Ook de verbinding naar Groningen moet beter, voor de bereikbaarheid van bedrijven en als versterking van ons vestigingsklimaat. Gemeenten en bedrijfsleven spannen zich samen in om dit te bewerkstelligen bij de Provincie. Het laatste thema is de versterking van de ambtelijke organisatie. Inmiddels wordt al op tal van terreinen met de buren samengewerkt. Er dient vaart te worden gemaakt met de onderdelen Vergunningverlening, Toezicht en Handhaving en Economische Zaken. Deze drie thema's vormen het hart van het bestuursakkoord. De intensivering van de samenwerking geeft op een aantal podia aanleiding de discussie over een mogelijke herindeling te starten. Ik vind het prima dat deze discussie politiek en maatschappelijk wordt gevoerd. Wat mij betreft wordt constructief doorgewerkt aan de uitvoering van het bestuursakkoord tot 2014, inhoudend een intensivering van de samenwerking, een herindeling maakt daar geen onderdeel van uit.

Ook zal dit jaar worden gestart met het maken van een structuurvisie samen met de gemeente Appingedam. Ik vond in de analen van de archieven van het Stadskantoor in Appingedam nog een exemplaar van deze ontwerp structuurvisie uit 1991. Concentratiekern Appingedam/Delfzijl luidt de tekst van de omslag. De inhoud komt bekend voor, er wordt geschreven over krimp, de eenzijdige kwaliteit van de woningvoorraad, de achterblijvende werkgelegenheidsgroei en de ligging aan zee en het historische karakter van Appingedam. De afspraken voor de toekomst van Delfzijl met het Rijk, zoals vastgelegd in "Overbruggingsimpuls Delfzijl", de afspraken, zoals zojuist vervat in drie thema's van het bestuursakkoord Eemsdelta en de verschillende ideeën en projecten die er al zijn, moeten binnen de structuurvisie leiden tot een meerjarig investeringsprogramma voor de gemeente Delfzijl. Het komende jaar gaan we hiermee aan de slag en zullen de inwoners en het maatschappelijk middenveld nadrukkelijk betrekken bij de te maken afwegingen. De investeringen als gevolg van de krimp zullen zeer fors zijn en gaan onze financiële mogelijkheden mogelijk te boven. De afgelopen jaren zijn er vele nieuwe initiatieven ontwikkeld. Welke projecten verdienen maximale prioriteit en dragen het meest bij aan de structurele antwoorden en oplossingen voor de gemeente Delfzijl. Deze structuurvisie moet vooral geen nieuw beleidsdocument worden, maar een verbindend document, gericht op de uitvoering, waarbij een goede analyse, goede programma's en projecten samen met voldoende draagvlak absolute voorwaarden zijn voor het verwerven van de noodzakelijke steun bij andere overheden.

Het komende jaar zal in het teken moeten blijven staan van het versterken van de relatie met de burger. Gelet op de uitkomst van de Staat van de Gemeente is er nog genoeg werk aan de winkel. Wat mij betreft niet meer vanuit het motto herstel vertrouwen. Natuurlijk is dit nog aan de orde, echter het kan niet zo zijn dat het een rol krijgt bij inhoudelijke afwegingen als onderdeel van politieke besluitvorming. Met andere woorden het gaat om de wijze van omgaan met inwoners vanuit de diverse geledingen en niet wel of niet je gelijk krijgen. De Raad werkt inmiddels aan een programma om de inwoners meer te betrekken bij de besluitvorming en de wijk- en dorpenrondes van het College werpen inmiddels hun vruchten af. Nee, gewoon je werk doen vanuit de zuivere intentie dat je inwoners serieus neemt en dat draagvlak een absolute voorwaarde is voor in- en uitvoeren van beleid en projecten. Probeer daar ook een zekere gelijkwaardigheid in aan te brengen door bijvoorbeeld de ondernemers in het centrum middels een stuurgroep meer bij het tot stand komen en uitvoeren van het beleid van hun werkruimte te betrekken en mede verantwoordelijk te maken. Het recent door mij aangekondigde onderzoek van de inspectie VROM past wat mij betreft in het beeld van goed en integer je werk doen en het creëren en vasthouden van vertrouwen. Het handelen van de gemeente, maar ook van individuele functionarissen binnen de gemeente, dient consistent, rechtsgelijk, transparant en binnen de vastgestelde spelregels plaats te vinden.

In 2009 staan tal van nieuwe initiatieven op stapel en zullen een aantal projecten worden afgerond. Op het economische vlak wordt alles in het werk gesteld nieuwe investeerders uit te nodigen om voor Delfzijl te kiezen en zich hier te vestigen. Tevens wordt de opknapbeurt van het Eemsmondgebouw afgerond en wordt de nieuwe centrale van E-on opgeleverd.

Met smart wordt gewacht op de keuze van de Zeehondencrèche. Delfzijl is er klaar voor! De visie waterfront is gereed en voorziet in een integrale gebiedsontwikkeling langs de dijk en de haven. Een prachtig initiatief waardoor de opvatting om Delfzijl meer een gezicht aan het water te geven een enorme impuls kan krijgen. Bevolking en ondernemers zijn erg enthousiast over de mogelijke komst van de crèche. We dienen ons echter wel te beseffen dat ondanks het feit dat alles uit de kast is gehaald, de keus bij de zeehondencrèche ligt In het kader van de kwaliteitsverbetering van het centrum, wordt een start gemaakt met de herinrichting. De Marktstraat en de Oude Schans zijn het eerst aan de beurt. Het nieuwe parkeerbeleid zal in maart aan de Raad worden aangeboden. Voor de lange termijn aangaande dit dossier, is het zeker van belang, dat het College voldoende vertrouwen heeft in het verplaatsen van het rangeerterrein achter het station naar het Oosterhorn complex.

Om het centrum van Delfzijl het hart aan de haven te laten worden, zijn afspraken rond de geluidsproblematiek erg van belang. Samen met het bedrijfsleven en de provincie wordt getracht om dit lastige geluidsdossier tot een einde te brengen en in 2009 hieromtrent tot besluitvorming te komen.

In het vroege voorjaar wordt het nieuwe zorgcomplex in het nieuwe centrum van Noord in gebruik genomen. Ook zal het nieuwe winkelcentrum met woningen, de Wending zal worden opgeleverd.

In 2008 is het islamitisch centrum reeds afgebouwd. Wellicht dit jaar nog, kan een start worden gemaakt met de bouw van de brede school. Daarmee zijn belangrijke voorwaarden gerealiseerd voor de verdere voltooiing van Noord en komt de overheid haar verplichtingen na door samen met anderen te investeren in de voorzieningen van het nieuwe hart van de wijk. En het wordt prachtig, een geweldige positieve impuls voor de ontwikkeling van de overige locaties. Een indrukwekkend beeld lijkt mij van alles wat het afgelopen jaar is afgerond en in gang is en wordt gezet. Er liggen nog voldoende nieuwe ontwikkelingen en uitdagingen voor ons, maar ook erg veel om met trots naar te kijken en op terug te zien.

Rest mij U vanaf deze plaats, namens het gemeentebestuur en de gemeenteraad van Delfzijl, een voorspoedig en bovenal gezond 2009 toewensen.

Dank U wel.

Nee, ik was het zeker niet vergeten, Delfsail 2009. Een evenement dat voor een enorme promotie van Delfzijl zorgt. Een mega evenement voor onze gemeente, regio en provincie. Ik weet het bijna zeker het wordt fantastisch weer van 22 tot en met 26 augustus, met zo'n geweldig feest kan het haast niet anders. Heeft U de data al gereserveerd? 22 tot en met 26 augustus dus.

---- --