Gemeente Vlaardingen


Geuzenpenning 2009 voor Palestijnse en Israëlische mensenrechtenorganisatie

08 januari 2009

De Geuzenpenning 2009 gaat naar Al-Haq, een Palestijnse mensenrechtenorganisatie, en naar B'Tselem, het Israëlische informatiecentrum voor mensenrechten in de Bezette Gebieden. Beide organisaties zijn onafhankelijk en volgen de activiteiten van de Israëlische overheid en de Palestijnse Autoriteit kritisch. De nadruk van hun werkzaamheden ligt op het rapporteren van schendingen van de Palestijnse mensenrechten in de Bezette Gebieden.

Al-Haq betekent in het Arabisch 'het recht'. Een groep Palestijnse advocaten heeft de organisatie in 1979 opgericht. Het kantoor van Al-Haq is gevestigd in Ramallah. Het woord B'Tselem komt uit het Bijbelse scheppingsverhaal en betekent in modern Hebreeuws menselijke waardigheid'. Academici, advocaten, journalisten en leden van het Israëlische parlement hebben de organisatie in 1989 opgericht. Het kantoor van B'Tselem is gevestigd in Jeruzalem.

Betrouwbare aanpak Al-Haq
Al-Haq werkt met veldwerkers in de regio om te onderzoeken waar mensenrechten worden geschonden. De organisatie streeft naar het afnemen van accurate verklaringen onder ede van de slachtoffers zelf of van ooggetuigen. Al-Haq is aangesloten bij de Internationale Commissie van Juristen te Genève.
Al-Haq ageert via nationale en internationale campagnes tegen schendingen van mensenrechten door Israël en de Palestijnse Autoriteit en richt zich daarbij tot de VN, de EU en andere staten die niet betrokken zijn bij het conflict. Ook geeft Al-Haq training aan Palestijnse rechtshandhavingsinstanties en maatschappelijke organisaties op het gebied van mensenrechten. De organisatie pleit voor integratie van de internationale mensenrechtennormen in Palestijnse wetgeving.

Enkele resultaten van Al-Haq
Al-Haq heeft in 2008 haar activiteiten voortgezet ter verbetering van de verslechterende situatie in de bezette Palestijnse gebieden, met name de humanitaire crisis in de Gazastrook. Behalve het rapporteren over schendingen door Israëlische autoriteiten heeft Al-Haq de aandacht gevestigd op interne Palestijnse schendingen via rapporten en persconferenties over willekeurige gevangenschap en marteling door de Palestijnse Autoriteit en Palestijnse facties. Ook heeft Al-Haq zich ingespannen om via buitenlandse rechtspraak diegenen die verantwoordelijk zijn voor schendingen van Palestijnse mensenrechten tot verantwoording te roepen.

Documentaire over drie Palestijnse dorpen
In 2008 heeft Al-Haq eveneens het inzicht vergroot in het verband tussen Israëlische oorlogsmisdaden van ruim vier decennia geleden en de misdaden die tegenwoordig worden gepleegd. Een documentairefilm en bijbehorend juridisch onderzoek vertellen het verhaal van drie Palestijnse dorpen in de Latroun-enclave op de Westelijke Jordaanoever die met de grond gelijk gemaakt werden toen Israël het gebied bezette. De inwoners van die dorpen zijn tot op heden ontheemd en mogen daar niet terugkeren, terwijl Israëlische burgers op diezelfde plek, het Canada Park van het Joodse Nationale Fonds, nu genieten van barbecues en picknicks, onbewust van de misdaden die daar uit hun naam zijn gepleegd.

Bekroonde film
De film ontving internationale erkenning met vertoningen over de hele wereld, onder andere in Canada, Groot-Brittannië, Ierland, Australië en de Verenigde Arabische Emiraten waar de film de prijs voor de beste documentaire won op het Dubai International Film Festival. De inspanningen van Al-Haq op dit punt hebben ertoe bijgedragen dat men zich beter bewust is van de voortgaande Israëlische politiek van bezetting om de Palestijnen van hun land te verdrijven en de herinneringen van het Palestijnse volk uit te wissen.

Vergroten van bewustwording door B'Tselem
B'Tselem wil de Israëlische burgers en beleidsmakers informeren over hoe het nu werkelijk staat met de mensenrechtensituatie in de Bezette Gebieden en een einde maken aan de schendingen van mensenrechten. B'Tselem werkt samen met de Israëlische autoriteiten aan het bevorderen van het afleggen van verantwoording, door te zorgen dat beschuldigingen van wangedrag door militairen of van overheidszijde onderzocht worden. De organisatie fungeert ook als een betrouwbare informatiebron voor de internationale gemeenschap.

Enkele resultaten van BTselem
Mede door het werk van B'Tselem is besloten om de kwestie rondom de afscheidingsbarriëre te verwijzen naar het Internationaal Gerechtshof. Een ander resultaat van de inspanningen van BTselem is de uitspraak van het Israëlische Hooggerechtshof dat 30 kilometer muur van de barrière onrechtmatig geplaatst is en dat de regering verplicht is de schade die het berokkent aan de Palestijnen langs de gehele route opnieuw te beoordelen.

Afschaffen huisafbraak als strafmaatregel
B'Tselem heeft ook een sleutelrol gespeeld in het afschaffen van huisafbraak als strafmaatregel . Als reactie op een rapport van B'Tselem hierover, stelde de Knesset Law Committee (rechtscommissie van het Israëlische parlement) een speciale commissie in. Deze commissie kwam in 2005 met de aanbeveling te stoppen met het slopen van huizen als strafmaatregel en te erkennen dat dergelijke afbraak de vijandigheid van de bevolking vergroot en schade toebrengt aan de internationale reputatie van Israël.

Innovatieve videostrategie
B'Tselem is verder als eerste begonnen met een innovatieve videostrategie om mensenrechten onder de aandacht te brengen. Er zijn 130 videocameras verdeeld onder Palestijnen in de ernstigste conflictgebieden. Zij hebben beelden vastgelegd van geweld gepleegd door kolonisten en soldaten, die de wereld hebben geschokt en uitgebreide kritiek op Israëls beleid hebben ontlokt. Het videomateriaal heeft de autoriteiten gedwongen om strafrechtelijk onderzoek te doen en vervolgingen in te stellen.

Fysiek geweld onwettig verklaard
In oktober 1999 heeft het Hooggerechtshof van Israël de methoden van fysiek geweld onwettig verklaard, die routinematig werden toegepast door de Algemene Veiligheidsdienst bij ondervragingen van Palestijnen. Deze praktijken zijn aan het licht gebracht door advocaten en verscheidene organisaties, die honderden van dit soort zaken voor de rechter brachten en de lokale en publieke opinie mobiliseerden tegen Israëls gebruik van marteling. Al met al heeft BTselem acht rapporten over dit onderwerp gepubliceerd en is driemaal verschenen voor de VN-commissie tegen marteling.

Geuzenpenning
Het uitreiken van de Geuzenpenning is een initiatief van de Stichting Geuzenverzet 1940-1945. Sinds 1987 reikt de stichting jaarlijks een Geuzenpenning uit als eerbetoon aan personen en/of instellingen die zich op bijzondere wijze hebben ingezet voor de democratie of tegen dictatuur, discriminatie en racisme. Eerdere laureaten waren, onder andere, de Duitse president Von Weizsäcker, de Anne Frank Stichting, de Tsjechische president Václav Havel, de ontvoerde Colombiaanse presidentskandidate Ingrid Betancourt, de International Campaign for Tibet en de Finse president Martti Ahtisaari. Zie voor meer informatie de website van de Stichting Geuzenverzet 1940-1945 (zie rechterkolom).