Ingezonden persbericht
Publieksprijs der Brabantse Letteren
Op 1 november is de Publieksprijs der Brabantse Letteren van start gegaan. Deze wordt georganiseerd door het
Literair Informatiepunt Brabant (LiBra). Iedereen is uitgenodigd om zijn of haar favoriete Brabantse schrijver te
steunen en te stemmen op een van de kandidaten.
Boeken die in aanmerking komen voor de Prijzen der Brabantse Letteren zijn geschreven door een auteur die
geboren of woonachtig is in de provincie Noord-Brabant en die in 2007/2008 een zelfstandig literair werk
uitbracht bij een uitgeverij. (Flauw genoeg beroepen ook schrijvers als A.F.Th. van der Heijden en Leon de
Winter zich op hun Brabanderschap.)
Een van "onze" schrijvers die niet alleen in Brabant geboren is, maar er ook woont en werkt staat op de lijst.
Steun GUUS HOUTZAGER met zijn roman HECTOR: http://www.libralink.nl/index.php?id=113
Stemmen kan tot uiterlijk 1 maart 2009. De winnaar van de Publieksprijs ontvangt een cheque t.w.v. 1.000,-.
Naast de Publieksprijs worden twee juryprijzen uitgereikt: de Schrijversprijs, t.w.v. 5.000,- en de Wentelprijs,
t.w.v. 2.500,-. De jury bestaat uit Vondelbiograaf Piet Calis, schrijver Stijn van der Loo en kunstredacteur
Mieske van Eck. De winnaars van de prijzen worden bekendgemaakt op 15 maart 2009, in het Chassé Theater
in Breda.
hieronder een omschrijving van Hector en twee recensies
HECTOR
Guus Houtzager
Afmeting 13,5 x 21,5 cm
Pagina's 181
Uitvoering paperback
ISBN 978 90 6728 213 0
Prijs 19,50
De wereldgeschiedenis is een verhaal van winnaars. Dit boek vertelt het verhaal van een
verliezer. Aan het woord is Hector, de grootste held uit Troje, de legendarische stad die
tien jaar lang door een Griekse overmacht werd belegerd.
Zich deels baserend op Homerus' Ilias, het uit 800 v.Chr. daterende heldendicht waarin
een fase uit het beleg van Troje wordt beschreven, riep Guus Houtzager Hector opnieuw tot leven.
De lezer leert de held kennen als een eigenzinnig man: een moedig en nietsontziend strijder, maar ook een
liefhebbend echtgenoot en vader. Het lot van Troje rust op Hectors schouders: hij moet zich niet alleen
teweerstellen tegen de Griekse belegeraars, maar heeft daarnaast het nodige te stellen met zijn aan
zelfoverschatting lijdende vader Priamus, zijn dementerende moeder Hecabe, zijn ijdele en onverant-
woordelijke broer Paris, zijn krankzinnige zus Cassandra en zijn konkelende stadgenoten.
Hectors tragische einde is overbekend. Deze roman laat zien wat voor mens hij geweest zou kunnen zijn.
PAPIEREN TIJGER T 076-5228375
POSTBUS 2599 F 076-5205329
4800 CN BREDA E nieuws@papierentijger.org
I www.papierentijger.org
Recensie NBD/Biblion
De laatste levensdagen van de Trojaanse held Hector.
De Trojaanse Oorlog is al vele malen bezongen en het aantal recente romans is niet gering. Een terugblik
vanuit de verliezers is ook al eerder geschreven, m.n. over Cassandra. In dit geval heeft de auteur de held
Hector als uitgangspunt genomen. Veel wordt er door Homerus niet over hem verteld. Desondanks weet
Houtzager (1955) een knap en reëel aandoend verhaal te presenteren. Hij toont de Trojaan als een
typische macho, maar wel een met verantwoordelijkheidsgevoel. Op dezelfde manier brengt hij de
vrouwelijke Andromache, de ijdele Paris en de eerzuchtige Aeneas tot leven. Het verhaal beperkt zich tot
een nog kleinere episode dan de Ilias zelf: de periode tussen de dood van Patroclus en de dood van
Hector. Hector denkt na over de strijd, de lust en de noodzaak tot doden, de rol van de goden en (na zijn
eigen dood) over de betrekkelijkheid van leven en roem. Een boeiend geschreven verhaal, beeldend van
taal, dat aanzet tot denken. Voor liefhebbers van historische romans een lust om te lezen. Royale druk,
krappe marges.
Recensent NBD|Biblion : A.P.G. Spamer
Recensie Recensieweb.nl
De verliezer wint
door http://www.recensieweb.nl/Jona Lendering, 26 april 2008
Hoe verschrikkelijk goed Hector van Houtzager is, blijkt het best als we bezien wat het betekent de stof van
de heldenliederen van Homerus opnieuw te gebruiken. Homerus is een klassieke auteur en vindt daardoor
dat is de definitie van `klassiek' navolging. Wat ooit een mooie, originele tekst was, wordt zó vaak
herhaald dat het verwordt tot cliché. Het beroemde `afscheid bij de poort' uit de Ilias baart het
soldatenliedje Lili Marleen. Dat is het lot van alle klassieken: dat ze inspireren tot kunstwerken die
kwalitatief minder zijn.
De schrijver die anno 2008 homerische stof bewerkt, maakt het zichzelf dan ook moeilijk. Menig lezer
kent de Ilias en de Odyssee en zal de nieuwe roman daarmee vergelijken, een vergelijking die niet anders
dan negatief kan uitvallen omdat onze smaakcriteria nu eenmaal zijn gevormd door de klassiekste aller
klassiekers. Tegelijkertijd ligt levensgroot het gevaar op de loer dat de inhoud van het nieuwe boek zal
worden afgedaan als cliché. Houtzager slaagt er in Hector niet alleen in beide problemen te omzeilen, maar
weet ook nog te ontroeren.
Houtzagers eerste troef is dat hij Homerus niet al te slaafs volgt. Hij beschrijft het leven van de Trojaanse
aanvoerder Hector vanaf het moment waarop deze Patroclus heeft gedood tot en met het moment
waarop hij zelf door Achilles wordt gedood. Dat wordt in de Ilias niet al te uitgebreid beschreven, wat
Houtzager de vrijheid biedt zijn eigen plan te trekken. En wanneer Homerus toch eens iets heeft te
melden dat Houtzager niet goed te pas komt, laat hij zijn eigen verhaal prevaleren boven trouw aan de
Ilias. Zo is de hoofdpoort van Troje, die in het oosten van de stad heeft gelegen, in Hector verplaatst naar
de westkant van de stad, recht tegenover de vijand, zodat Houtzager geen woorden hoeft te besteden aan
de beschrijving van een voor het verhaal overbodige omtrekkende beweging.
Af en toe polemiseert Houtzager zelfs tegen de Dichter. Daarmee redt hij bijvoorbeeld de al genoemde
scène van het afscheid bij de poort: Hector en zijn echtgenote Andromache spreken elkaar voordat de
krijger de stad verlaat om te gaan strijden, wetend dat het wel eens de laatste keer kan zijn dat ze elkaar
zien. Wie de betreffende _Ilias_passage nu leest, stoort zich eraan: het is sindsdien zo vaak gedaan en het
moderne publiek is er zo vertrouwd mee, dat het niet langer `werkt'. Je weet als lezer theoretisch wel dat
het in Homerus' tijd geen cliché was, maar het doet nu teveel denken aan Hollywood om niet te storen.
Wie Hector als titelheld ten tonele wil voeren, zal deze bom onklaar moeten maken, en Houtzager heeft
een behendige kunstgreep in petto. Welke zal ik hier niet verklappen, maar de lezer die de Ilias heeft
gelezen kan gerust zijn: Houtzager laat de meester in zijn waarde als hij hem tegenspreekt. Degene die het
originele afscheid bij de poort niet kent, hoeft evenmin te vrezen, want de polemiek is onnadrukkelijk en
past binnen het eigenlijke verhaal.
Houtzagers tweede troef is dat hij geen seconde probeert een heldendicht te maken. Zeker, er zijn
beschrijvingen van geweld, maar Hector biedt vooral een portret van een ten dode gedoemde. Het boek
begint kort nadat Hector Patroclus heeft gedood en zich begint te realiseren dat diens geliefde Achilles, die
zich uit de strijd had teruggetrokken, voortaan uit is op wraak en niet zal rusten voordat hij Hector heeft
gedood. Hoewel Hector het eigenlijk niet wil weten, is hij vanaf de eerste pagina vooral bang.
Langzaam begint zijn wereld uiteen te vallen en de lezer merkt dat er een ontroerende tegenstelling
ontstaat tussen wie Hector zegt te zijn en zijn feitelijke gedrag. Hij beroemt zich op zijn echtelijke liefde,
maar liegt tegen Andromache; hij zegt dat Trojanen hun vrouwen fatsoenlijk behandelen, maar slaat zijn
zus; hij zegt niet erg religieus te zijn, maar gaat bidden in een tempel. Ondertussen is hij doof voor goede
raad. Hij haat zijn broer Paris, die niettemin enkele verstandige dingen heeft te zeggen.
Op één punt is Hector werkelijk anders dan de Ilias: Homeros kent weinig twijfel over het verschijnsel
oorlog, terwijl Houtzagers titelheld twijfels kent die bij uitstek eenentwintigste-eeuws zijn, zoals in deze
dialoog tussen Hector en Andromache:
`Ik zeg: "Ik heb die hele oorlog nooit gewild. Als het aan mij had gelegen hadden we allang vrede met de
Grieken gesloten." "Vrede met Achilles. Vrede met Agamemnon. Vrede met die moordenaars." "Wij zijn
ook moordenaars geworden." "Maar niet zoals Achilles of Agamemnon." "Ik denk van niet. Ik hoop van
niet."'
Tot slot is er nog Hectors angst voor de zinloosheid van zijn dood. Zoals bekend was de aanleiding tot de
oorlog dat Paris de Spartaanse koningin Helena schaakte. Hector heeft weinig zin te sneuvelen voor wat
evident een verkeerde zaak is, maar kan in feite niet anders: hij is een man van eer, die niet anders kan dan
strijden voor zijn stad, zelfs al heeft hij bedenkingen. Die dimensie is ook in de Ilias aanwezig. Houtzager
zet het erg mooi aan door Hector alternatieven te laten overwegen. Om de oorlog tot een goed einde te
brengen zou de Trojaanse aanvoerder een staatsgreep kunnen plegen en zijn vader Priamus afzetten.
Hector fantaseert erover, maar het is zijn eer te na en los daarvan, zijn eigen leven kan hij er niet meer
mee redden. Dus worden we geconfronteerd met een Hector die weet dat hij een nutteloze dood zal
sterven en uiteindelijk zal worden vergeten.
De ironie is uiteraard dat Hector nog altijd niet is vergeten. Hij verliest van de grotere krijger, maar
behoudt zijn waardigheid en wint daardoor een `Nachleben' van inmiddels een millennium of drie. Zo kan
ook de verliezer winnen. Iets soortgelijks kan worden gezegd over Houtzager: hij kan Homerus niet doen
vergeten, maar Hector blijft als roman overeind. Wie naast de Dichter staande weet te blijven, mag met
recht een winnaar heten.
Het auteursrecht berust bij de respectieve auteurs van de teksten op Recensieweb.
http://www.recensieweb.nl/recensie/2446/De+verliezer+wint.html