Provincie Noord-Holland

Datum

13-1-2009

Onderwerp

Provinciale visie op gemeentelijke herindeling West-Friesland

Lotte van Hees

Gedeputeerde Staten van Noord-Holland hebben 13 januari 2009 een regionale visie op de bestuurlijke toekomst van West-Friesland vastgesteld. Gedeputeerde Staten onderscheiden een landelijk gebied en een meer stedelijk gebied, met ieder specifieke opgaven die vragen om sterke regie vanuit het lokaal openbaar bestuur. Gedeputeerde Heller bespreekt dit concept de komende maanden met de West-Friese gemeenten en streeft ernaar de regionale visie medio maart definitief vast te stellen.

Het "landelijk gebied" betreft de gemeenten: Koggenland, Opmeer, Medemblik, Wervershoof en Andijk. Het "stedelijk gebied" bestaat uit de gemeenten Hoorn, Drechterland, Stede Broec en Enkhuizen. Gedeputeerde Staten zijn van mening dat voor het landelijk gebied op termijn maximaal twee gemeenten dienen te ontstaan. De al in 2008 voorgestelde fusie van Wervershoof, Andijk en Medemblik tot een nieuwe gemeente per 1 januari 2011 past in dit eindbeeld. Ook voor het stedelijk gebied zouden maximaal twee gemeenten moeten ontstaan.

Visie op herindeling West-Friesland
In de visie geven GS hun standpunt ten aanzien van de bestuurlijke opgaven en ruimtelijke structuur van West-Friesland in relatie tot de bestuurlijke organisatie (regionaal eindbeeld). Het college is van mening dat de bestuurskracht van kleinere gemeenten en de slagkracht van de regio kan toenemen door het realiseren van schaalvergroting in het lokaal openbaar bestuur. Gemeentelijke herindeling wordt in dit verband als meest realistische en duurzame oplossingsrichting gezien. Gedeputeerde Bart Heller: De grootte van een gemeente zegt niets over het functioneren, maar de praktijk wijst wel uit dat kleinere gemeenten vaak in de problemen komen. Om sterke en bestuurskrachtige gemeenten te krijgen en behouden, is gemeentelijke herindeling soms nodig. Om gemeentelijke herindeling te realiseren moeten gemeenten er samen de schouders onder zetten. De provincie faciliteert hierbij.

Betrokkenheid burgers
GS zijn van mening dat schaalvergroting niet hoeft te leiden tot minder betrokkenheid van burgers bij hun gemeente. De politieke besluitvorming is en blijft openbaar toegankelijk; procedures verlopen in een grotere gemeente niet wezenlijk anders dan in een kleinere gemeente. De mate waarin burgers zich identificeren met hun kern of dorp verandert niet doordat deze onderdeel wordt van een grotere bestuurlijke eenheid. Integendeel, door als fusiegemeente een actief kernenbeleid te voeren en/of wijkgericht te werken, krijgen burgers nieuwe instrumenten in handen gericht op zelfsturing. In diverse gemeenten in Nederland zijn goede ervaringen opgedaan met dorpsraden en wijkplatforms.
Bovendien kunnen gemeenten door schaalvergroting professioneler en klantgerichter opereren.

Vervolgproces
Bart Heller treedt begin dit jaar namens GS in overleg met de colleges en fractievoorzitters van de West-Friese gemeenten over de regionale conceptvisie. Aan de gemeenteraden wordt naast een reactie op het geformuleerde eindbeeld ook gevraagd op welke termijn en via welke weg men dit denkt te kunnen bereiken. Medio maart stellen Gedeputeerde Staten een definitieve regionale visie vast.

Gemeenten krijgen vervolgens tot de zomer van 2010 de tijd om gezamenlijk te komen tot een gedragen en duurzame oplossing die aansluit bij het regionaal eindbeeld. Bart Heller: Belangrijk uitgangspunt is dat de visie op de bestuurlijke organisatie in overwegende mate gedragen moet worden door de regio. Maar in principe is gedwongen herindeling mogelijk.