Wageningen Universiteit en Researchcentrum

Themaochtend Natuurmelkerij Varsen


14 jan 2009

Onderdeel: Animal Sciences Group

Op woensdag 14 januari organiseert ASG Veehouderij samen met Stichting natuurmelkerij Varsen op het praktijkcentrum Aver Heino de themaochtend âNatuurmelkerij Varsenâ. De uitdagingen en dilemmaâs om te komen tot een daadwerkelijke realisatie van een Natuurmelkerij als pilot in Varsen staan centaal. Gezamenlijk zoeken de genodigden uit de landbouw, natuur en beleid naar oplossingen voor de belangrijke dilemmaâs.

Tot nu toe worden natuurgebieden beheerd en ontwikkeld met jongvee of vleesvee. Melkvee is economisch echter aantrekkelijker dan vleesvee, mits niet geïnvesteerd hoeft te worden in melkquotum. Melkvee is meer werk dan vleesvee maar daardoor schept het ook werkgelegenheid en draagt het op die manier bij aan de leefbaarheid van een dorp nabij het natuurgebied. Om de natuurdoelen te realiseren is wel een zeer extensieve bedrijfsvoering nodig.

Rondom Varsen hebben ondernemers de Stichting natuurmelkerij Varsen opgericht. Zij zijn in overleg met Staatsbosbeheer over de randvoorwaarden. De uitdaging is om natuurdoelen op een meer rendabele wijze te realiseren. Melkvee biedt daarvoor kansen. Met een goed verhaal zou de melk zelfs tegen een hogere prijs afgezet kunnen worden, mogelijk zelfs een plus boven de biologische prijs. Er zijn nog veel technische uitdagingen uit economisch en ecologisch perspectief. Treedt er voldoende verschraling op? Welk beweidingsysteem dient toegepast te worden? Blijft het vee gezond in een natuurgebied? Welke arbeid is nodig? Welke productie per koe kan gerealiseerd worden? Hoe de winter zo goedkoop mogelijk te overbruggen?

De ondernemers in natuurmelkerij Varsen hebben een businessplan door laten rekenen. Zij vinden het plan nog erg risicovol om een aantal redenen:

* omschakelkosten naar biologisch in het eerste jaar;
* 110 ha is nog een te kleine schaal om rendabel te zijn;
* de kosten voor het melkquotum zijn te hoog. Op termijn verdwijnt overigens de melkquotering (ca. 2015).

Via een pilot is de komende jaren ervaring op te doen met natuurbeheer en natuurontwikkeling door melkvee. Het langetermijnperspectief is gericht op het beweiden van grote natuurgebieden met rondtrekkend melkvee. Er kan echter alleen een pilot komen als de betrokkenen de dilemmaâs van nog geen hoge melkprijs, nog te kleine schaal en nog investeren in melkquotum samen oplossen.

De risicovolle jaren vergen een begeleiding uit technisch/economisch en ecologisch oogpunt. Het is een gezamenlijk avontuur van melkveehouders, dorpsgenoten en natuurorganisaties.

Contact
Paul Galama
Tel. 0320 - 293 416