Minister Plasterk beschermt monumenten van Romeins Nederland

15/01/2009 13:03

Rijksdienst voor Archeologie, Cultuurlandschap en Monumenten (RACM)

PERSBERICHT

Zeist 15 januari 2009

MINISTER PLASTERK BESCHERMT MONUMENTEN VAN ROMEINS NEDERLAND

Vanochtend maakte minister Plasterk van Cultuur in het Museon in Den Haag een lijst van 23 archeologische vindplaatsen bekend, die voorgedragen worden voor wettelijke bescherming. Het leeuwendeel van deze lijst bestaat uit Romeinse monumenten en ligt langs de Limes, de toenmalige noordgrens van het Romeinse Rijk. Het gaat onder andere om militaire forten, een wachttoren, een scheepswrak, een tempel en de resten van een aquaduct. Tijdens de bijeenkomst zal de minister aan een Haagse schoolklas (groep 7) een korte 'Romeinse les' geven.

De vindplaatsen zullen dit jaar als rijksmonument beschermd gaan worden. Ze vullen een wezenlijke lacune (op) in het huidige bestand van beschermde archeologische monumenten. De vindplaatsen laten een grote variatie in aard en datering zien, maar het leeuwendeel bestaat uit Romeinse monumenten. De Romeinse periode verdient namelijk een betere vertegenwoordiging in het huidige monumentenbestand, zeker als het gaat om belangrijke elementen van de toenmalige militaire infrastructuur. Een inhaalslag op dit gebied ligt voor de hand, omdat in de ons omringende landen al delen van de Romeinse rijksgrens op de UNESCO-lijst van het Werelderfgoed geplaatst zijn.

In Nederland zijn circa 1500 archeologische vindplaatsen wettelijk beschermd. Recent onderzoek van de Rijksdienst voor Archeologie, Cultuurlandschap en Monumenten (RACM) laat zien dat de reeds bestaande groep van archeologische monumenten niet evenwichtig is samengesteld. Kort gezegd: zichtbare resten, zoals hunebedden, grafheuvels en huisterpen zijn oververtegenwoordigd, terwijl onzichtbare resten, zoals nederzettingen en grafvelden uit vrijwel alle perioden, ondervertegenwoordigd zijn. Minister Plasterk rekent het tot zijn taak de komende jaren tot een representatiever bestand te komen.

In navolging van de Wet op de archeologische monumentenzorg streeft de minister bovendien naar behoud in situ. Dit betekent dat archeologisch erfgoed zo veel mogelijk wordt bewaard op de plaats waar het is aangetroffen, om zo de archeologische waarden te kunnen behouden. De bodem is de beste garantie voor een goede conservering van archeologische resten.

Het betreft 14 monumenten uit Romeinse tijd:


1 t/m 5. Kerstendal, Louisedal, Cortendijk, Swartendijk (Groesbeek, Gelderland) en Mariënbosch (Nijmegen, Gelderland): resten van een aquaduct uit de Romeinse tijd.

6. Elst (Overbetuwe, Gelderland): resten van een tempelcomplex uit de Romeinse tijd.

7. Domplein (Utrecht): resten van een Romeinse legerplaats en van middeleeuwse kerkgebouwen en keizerlijke residentiegebouwen.

8. Leidsche Rijn - Prinses Amaliapark (Utrecht): resten van een nederzetting uit de late ijzertijd en Romeinse tijd.

9. Leidsche Rijn - Veldhuizen en De Balije (Utrecht): resten van een tracé van de Romeinse Limesweg, met kadebeschoeiing en scheepswrak De Meern 4.

10. Leidsche Rijn - Groot Zandveld (Utrecht): resten van een Romeinse wachttoren en een nederzetting uit de Romeinse tijd en vroege middeleeuwen.

11. Leidsche Rijn - Archeologiepark (Utrecht): resten van een nederzetting uit de ijzertijd en Romeinse tijd.

12. Woerden - Kerkplein (Utrecht): resten van een Romeinse legerplaats.

13. Roomburg (Leiden, Zuid-Holland): resten van een Romeins kampdorp en van de oever van het Corbulokanaal.

14. Borgharen - Pasestraat (Maastricht, Limburg): resten van een Romeinse villa en een Merovingisch grafveld.

En 9 monumenten uit andere tijdvakken:

15. Elsenerveld (Hof van Twente, Overijssel): resten van een nederzetting uit het laat-neolithicum en de vroege bronstijd.

16. Laag Dalem (Gorinchem, Zuid-Holland): bewoningssporen uit het laat-neolithicum en de bronstijd.

17. Waddenzee - Burgzand Noord III (Texel, Noord-Holland): ensemble van vijf scheepswrakken uit de zeventiende en achttiende eeuw.

18. Aartswoud - polder de Hoge Weere, Veersloot, 't Hoog, Drie Bunders (Opmeer, Noord-Holland): resten van een nederzetting uit het laat-neolithicum.

19. IJsselmeer - Houtribsluizen 1 (Lelystad, Flevoland): scheepswrak uit de late middeleeuwen.

20. Aduard (Zuidhorn, Groningen): resten van de laatmiddeleeuwse cisterciënzer Bernardusabdij op een wierde uit de ijzertijd.

21. Rinsumageest - Klaarkampsterweg (Dongeradeel, Friesland): resten van het laatmiddeleeuwse cisterciënzer kloostercomplex Klaarkamp op een terp uit de ijzertijd.

22. Belversche Akkers (Haaren, Noord-Brabant): resten van grafvelden en bewoningssporen vanaf de bronstijd en een kapel en kerkhof uit de late middeleeuwen.

23. Busschopsweg (Leudal, Limburg): grafheuvels op een urnenveld uit de late bronstijd en ijzertijd en bewoningssporen uit het meso- en neolithicum.