Wageningen Universiteit en Researchcentrum
wilde prei
Veredelaars willen wilde prei
15 jan 2009
Nummer: N
Dr. Chris Kik, hoofdcurator bij het Centrum Genetische Bronnen
Nederland (CGN), onderdeel van Wageningen UR, gaat komende zomer zaad
van wilde prei verzamelen in Griekenland. Aanleiding is het feit dat
genenbanken nu weinig wilde varianten bezitten. Die zijn hard nodig om
rassen te maken die bestand zijn tegen ziekten. De expeditie wordt
medegefinancierd door veredelingsbedrijven.
De ziekteresistentie van groente wordt steeds belangrijker, omdat de
Europese Commissie over enkele jaren een hele serie
bestrijdingsmiddelen wil verbieden. En om resistentie in te kruisen,
hebben veredelingsbedrijven wilde varianten nodig.
Kik bracht afgelopen jaar in kaart hoeveel herkomsten van ui, prei en
knoflook â alle van het geslacht Allium â de Europese genenbanken in
bezit hebben. Voor knoflook kwam hij uit op drieduizend, voor ui op
een veelvoud daarvan. âMooie aantallen, maar het probleem is dat er
weinig wilde verwanten bij zitten. Soms niet meer dan tien.â
De curator heeft zelf vijftien jaar ervaring met veredeling van Allium
bij Plant Research International, en kent de beperkingen. âUientelers
moeten bijvoorbeeld veel spuiten tegen valse meeldauw. Nu is er maar
één variant bekend in genenbanken die daar resistent tegen is. Dat
zaad is een vermogen waard, want er worden miljoenen euroâs uitgegeven
aan de bestrijding van valse meeldauw. Na zestien jaar veredelen is nu
het eerste resistente gewas op de markt. Maar de genetische basis is
smal. Je zou meer resistentiegenen willen hebben.â
Kik kan moeilijk in cijfers uitdrukken hoe beperkt het genetische
reservoir van de collectie uien, knoflook en prei van CGN is. âJe weet
niet wat je niet hebt.â Om daar een beter beeld van te krijgen, loopt
nu een Europees project waarbij genenbanken hun materiaal meer
inzichtelijk voor elkaar maken. âMaar naast dit nuttige werk zal het
altijd nodig zijn om te blijven verzamelen, want dat is de basis van
alle verdere werk'. Wilde spinazie zoeken
Afgelopen jaar was Kik al in Centraal-Azië om wilde spinazie te
zoeken. âIn Oezbekistan en Tadzjikistan groeit wilde spinazie langs
akkerranden en wegen. Als de boeren daar kunstmest en irrigatie gaan
toepassen, zijn die zo vertrokken.â / Albert Sikkema
Verzamelen van wilde spinazie in Tadzjikistan langs de rand van een
graanveld. (Foto Chris Kik)
Bovenstaand bericht is geproduceerd door de redactie van Resource, het
weekblad voor Wageningen Universiteit en Researchcentrum. Meer
informatie bij Pers- en wetenschapsvoorlichting van Wageningen UR,
e-mail: pers.communicatie@wur of bij de redactie van Resource, e-mail:
resource@wur.nl. Zie archief op http://www.resource-online.nl.