D66
Geef openheid over Irak
17 januari 2009
D66-leider Alexander Pechtold vindt dat de Tweede Kamer alsnog een
parlementair onderzoek moet instellen naar het besluit om de aanval op
Irak te steunen in 2003. Uit onderzoek van NRC Handelsblad blijkt
vandaag dat topambtenaren destijds een rapport schreven waarin zij
concludeerden dat de aanval in strijd was met het internationale recht
en dat Nederland een zaak voor het Internationale Strafhof over de
aanval mogelijk had verloren. Zij deelden deze kennis echter niet met
Jaap de Hoop Scheffer, de toenmalige minister van Buitenlandse Zaken.
Parlement gekortwiekt
Bij de onderhandelingen over de formatie van het kabinet Balkenende 4
spraken Jan Peter Balkenende,(CDA) Wouter Bos (PvdA) en André Rouvoet
(CU) af dat de Tweede Kamer geen onderzoek mocht instellen naar het
besluit om de aanval op Irak te steunen. Pechtold: "Dat was een faux
pas, omdat controle op de macht het wezen van democratie is. Het kan
dus niet zo zijn dat bij de machtsvorming, want dat is een
kabinetsformatie, het parlement wordt gekortwiekt."
Democratisch onzedelijk
Het CDA en de VVD vonden een onderzoek tot nu toe niet nodig, omdat
een onderzoek niets zou opleveren. De PvdA heeft voor de laatste
verkiezingen wel gepleit voor een onderzoek, maar de
sociaal-democraten ruilden dit democratische recht in voor onder meer
de Vogelaarwijken en de "gratis" schoolboeken. VVD en PvdA hebben tot
nu toe altijd beweerd dat zij een onderzoek wel steunen zodra er
"nieuwe feiten" op tafel zouden komen. Pechtold: "Nu onze vermoedens
dat er belangrijke informatie is achtergehouden bevestigd worden, is
het democratisch onzedelijk om een onderzoek nog langer te blokkeren.
Ik ga ervan uit dat Balkenende en Bos het regeerakkoord openbreken en
de democratie haar werk laat doen."
Tweede Kamer
De laatste maanden gaan er stemmen op om de Eerste Kamer een
parlementair onderzoek naar Irak te laten doen. Steeds meer senatoren
zijn van mening dat het kabinet en de coalitiepartijen verantwoording
moeten afleggen aan burgers en volksvertegenwoordigers over het
besluit om de aanval op Irak te steunen. Pechtold: "Het is goed dat de
Eerste Kamer het democratisch tekort van de Tweede Kamer probeert te
dichten, maar ik ga ervan uit dat de Tweede Kamer nu weer haar
verantwoordelijkheid neemt en doet wat haar hoofdtaak is: het kabinet
controleren." De D66-leider heeft een voorkeur voor een onderzoek door
de Tweede Kamer, omdat die anders dan de Eerste Kamer rechtstreeks is
gekozen.
Niet alleen de Eerste Kamer uit haar bezorgdheid over het democratisch
tekort in de Tweede Kamer. Eerder deze week spraken zes oud-minister
van Buitenlandse Zaken, onder wie drie ministers van Staat, zich uit
voor een onderzoek.
---