PH.Nieuwsbrief 330

EERSTE HMO VAN START IN NEDERLAND

Sinds 1 januari ontvangen alle asielzoekers de zorg op basis van het concept van de Health Maintenance Organization, zoals dat bij het Californische Kaiser Permanente gestalte krijgt. Alle asielzoekers zijn verzekerd bij zorgverzekeraar Menzis. Deze heeft specifieke contracten met tal van zorgverleners. Er wordt gewerkt met één databestand, één landelijk opererend Huisartsen Informatie Systeem dat op alle locaties te openen is, indien een professional daartoe gemachtigd is. Er vindt uniforme verslaglegging, rapportage plaats. Professionals krijgen feed back over geleverde kwaliteit. Preventie en gezondheidseducatie vormen een onderdeel van het zorgpakket. Er bleken geen wettelijke of andere juridische bezwaren te bestaan om de zorg als HMO te organiseren. Menzis gaat haar ervaringen met deze HMO benutten voor de ontwikkeling van HMO's voor andere bevolkingsgroepen. Huisarts Gert-Jan ter Braak en adviseur van Menzis: Het idee van een HMO voor asielzoekers is geboren toen ik met jou en LVG directeur Leo Kliphuis hardliep rond het hoofdkwartier van Kaiser Permanente. Dat was tijdens de studiereis naar Californië in 2007. We hebben hun concept uitgewerkt en aangeboden aan het overheidsorgaan Centraal Overleg Asielzoekers (COA). Het HMO voorstel bood de beste kwaliteit van zorg en was ook nog het goedkoopste. Toen mochten we dat uitvoeren. Op 1 januari is de HMO gestart en hebben we de eerste patiënten hulp geboden. Menzis is de derde zorgverzekeraar die dezer weken de ideeën van Kaiser Permanente uitwerkt. Eerder deden dat UNIVE en DWO. Die willen nauwe relaties aangaan met de RIVAZ groep in Gorkum respectievelijk het Vlietland Ziekenhuis te Vlaardingen. Wil je meer weten over de HMO voor asielzoekers? Stuur een mail naar genoemde Gert-Jan ter Braak op braak.ter.g@menzis.nl

TERMINALE THUISZORG WANKELT

Een pomp ofwel een intraveneus toedieningsysteem is cruciaal voor patiënten die thuis willen overlijden. Die pomp is aangesloten op een bloedvat. Het pompt uit een reservoir pijnstilling, medicatie of voeding (en soms een mix daarvan) in de bloedbaan. De pomp hangt aan een infuusstandaard thuis, aan het lichaam van de patiënt en soms is een deel van de pomp in het lichaam ingebracht. Om de pomp te laten functioneren zijn artsen nodig die doseringen bepalen en verpleegkundigen die uitleg geven en de pomp instellen. Ook is er spoedzorg nodig bij calamiteiten met de patiënt, met diens mantelzorger of met het apparaat zelf. Zo maakte ik zelf ooit mee dat een huiskat in de infuuspaal van de patiënt sprong en alle slangen verruïneerde. Sinds tien jaar bestaat deze thuiszorgtechnologie. Er is erop gepromoveerd. Er zijn mooie organisaties ontwikkeld: zo rijden in de Provincie Utrecht bij nacht en ontij wijkverpleegkundigen rond om die pompen bij te stellen, patiënten te troosten en uitleg te geven. Die worden telefonisch aangestuurd vanuit de Meldkamer Ambulancezorg. Deze vorm van zorg is inmiddels regulier en geen innovatie meer. Sinds enkele maanden is de bekostiging van deze thuiszorgtechnologie geschrapt uit de Awbz. Die moet worden betaald uit de DBC's voor oncologische patiënten. Maar die DBC's zijn niet daarvoor met een percentage verhoogd. Bovendien zijn het niet alleen kankerpatiënten die graag thuis overlijden maar ook cardiologische. Bovendien komen er ook patiënten vanuit de eerstelijn terecht bij de terminale thuiszorg. Professionals van de terminale thuiszorg gaven mij van de week aan dat hun organisatie thans wankelt: Het gaat niet goed. Maar we weten niet bij wie we het probleem moeten aankaarten. Bij onze directies? Bij de zorgverzekeraars, de NZA of DBC onderhoud?Bij VWS of de Minister? Wij weten niet bij wie wij actie moeten ondernemen. Is er een PH.Nieuwsbrieflezer die mij en mijn zegslieden uitleggen waar dit besluit is genomen en bij wie men moet zijn om het besluit terug te draaien? Voor de goede orde: iedereen en alle instanties vinden het heel erg dat de terminale thuiszorg wankelt. En toch gebeurt het.

HARTFALEN POLI LEIDT TOT MINDER OPNAMEN EN MINDER STERFGEVALLEN

Een polikliniek speciaal voor patiënten met hartfalen vermindert het aantal opnamen voor hartfalen en het aantal sterfgevallen. Dat concludeert huisarts Pieta Bruggink-André de la Porte van het Deventer Ziekenhuis, Zij promoveerde bij Julius hoogleraar en epidemioloog prof. Arno Hoes. Bruggink volgde 240 patiënten met matig tot ernstig hartfalen gedurende een jaar. De helft ontving standaardzorg, de andere helft kreeg daarnaast via een speciale hartfalenpolikliniek begeleiding van een verpleegkundige en een gespecialiseerde arts/cardioloog. Na een jaar waren in de extra begeleide groep elf opnamen voor hartfalen en twaalf patiënten overleden. In de controlegroep waren 24 opnamen voor hartfalen en 23 patiënten overleden. Tevens verbetert het de kwaliteit van functioneren en leven tegen minder kosten. Dat concludeert Pieta Bruggink-André de la Porte in haar proefschrift. Zij presenteerde de resultaten van het DEventer-ALkmaar Hartfalen Project (DEAL-HF-studie). Daarin zijn 240 patiënten met matig tot ernstig hartfalen gevolgd. De ene helft kreeg de gebruikelijke zorg van de cardioloog. De andere helft ontving gedurende het jaar van de studie tevens extra begeleiding op een hartfalenpolikliniek, geleid door een verpleegkundige en een arts. Deze begeleiding omvatte uitgebreide uitleg over hartfalen, leefregels, symptomen van verergering van hartfalen en tevens optimalisering van hartfalenmedicijnen volgens internationale richtlijnen. Tijdens de verdediging van haar dissertatie toonden de opponerende hoogleraren hun verbazing over de zeer goede resultaten. Mijn eigen vraag was, hoe dat kan, terwijl de eerstelijn in Nederland al zo veel doet voor hartpatiënten. Het antwoord of haar proefschrift representatief is voor heel Nederland bleef onbeantwoord. Meerder studies uit onder meer Groningen en Rotterdam moeten bevestigen of Bruggink in Deventer exceptioneel goede zorg leverde of dat hartfalenpoli het altijd zo goed doen. De titel van het proefschrift luidt: Effects of heart failure management programmes. Haar emailadres is brugginkporte@wxs.nl

SCHOLEN OMARMEN GEZONDHEIDSONDERWIJS, MAAR ...

Middelbare scholen die zich profileren op gezondheidsonderwijs, trekken meer leerlingen. Dat komt omdat ouders het van belang vinden dat hun kind veel sport en beweegt, uitleg krijgt over voeding, alcoholgebruik, drugsgebruik en roken, gezonde voeding aantreft in de schoolkantine, en snel terecht kan bij de jeugdgezondheidszorg indien het toch misloopt. Ook vinden ouders het van belang dat de school een goed anti pestbeleid hanteert en dat leerkrachten dips en depressies bij kinderen bijtijds kunnen signaleren. Daarom bestaat er bij scholen grote belangstelling voor gezondheidsonderwijs. Op zich is deze motivatie prima. Maar voor een hoogleraar public health is deze secundair. Ondergetekende heeft als doel dat de middelbare scholieren gezonde leefstijlen aanleren: veel bewegen, niet roken, weinig alcoholgebruik, veel ontspanning, gezond eten en veilig vrijen. En als zo'n school die dat doet meer leerlingen krijgt: nou ja dat is meegenomen. Het is de kunst om beide doelen meer leerlingen en betere gezondheid op lange termijn met elkaar te verzoenen. Dat gebeurt op het congres Recente Ontwikkelingen in het gezondheidsonderwijs aan middelbare scholieren dat op 8 april in Breda op het Prisma College plaatsvindt. Tal van nieuwe lesmaterialen, ervaringen van scholen die al met gezondheidsonderwijs zijn gestart, onderzoeksresultaten komen aan de orde. De toegangsprijs voor dit congres is laag (75 euro) omdat middelbare scholen nauwelijks beschikken over een nascholingsbudget. Wil je naar dit congres? Surf naar www.integratedcare.nl en klik door op nascholing. Ga je niet naar dit congres maar heb je kinderen op een middelbare school? Stuur dit bericht dan door naar de klasse-mentor of zo van de klas van je kind. Het Julius Centrum heeft veel contacten in de zorg maar niet in het middelbaar onderwijs. En toch willen wij ook leerkrachten bereiken.

EIGEN REGIE BIJ SCHIZOFRENIE KOMT ERAAN

Patiënten met schizofrene aandoeningen en hun familie zijn gebaat bij internet toepassingen rond hun ziekte. Dan kunnen zij via een speciale website kennis opdoen en uitwisselen over de aandoening. Ze kunnen hun hulpverlener via het web meteen om raad vragen als er een terugval dreigt. Dan kunnen zij hun eigen dossier via het internet raadplegen zonder tussenkomst van een professional. Hun (vaak parttime werkende) hulpverlener wordt beter bereikbaar via internet. De psychiaters en andere professionals gaan zich beter aan up to date kennis houden, omdat in het elektronische patiëntendossier deze zijn ingebouwd. Al deze veranderingen zouden ertoe moeten leiden dat het self management bij patiënt en familie toeneemt. Of deze hypothese waar is gaan twee instellingen voor de geestelijke gezondheidszorg (GGz) uittesten in een project met de naam Eigen Regie bij Schizofrenie. De experimenterende instellingen zijn GGZ Westelijk Noord Brabant en de Breburggroep. Het Trimbos Instituut en het Julius Centrum begeleiden en evalueren het project. Software huis Vital Health ontwikkelt de internet applicaties. Het project wordt betaald uit het Awbz ontwikkelingsfonds. Op maandag 12 januari vond te Halsteren(nabij Rossendaal) de startconferentie plaats van patiënten, professionals, managers, raden van bestuur, begeleiders en onderzoekers. Het wordt nog een hele klus ook al onderschrijft iedereen de doelstellingen van het project. Een patiënte: als ik een aanval krijg en stemmen hoor, zet ik alles uit: telefoon, internet, de deurbel. Ik doe de gordijnen dicht en wil niemand zien. Het antwoord van een verpleegkundige daarop: Als ik jou niet meer kan bereiken per email, ga ik bellen. En anders ga ik net zolang aan je deur kloppen tot je open doet. Onderzoekers dr. Rob de Leeuw en drs. Adri Peters zijn vanuit het Julius Centrum betrokken bij dit project. Wil je meer info? Neem dan contact op met Wubbo Petersen, voorzitter Raad van bestuur GGZ Westelijk Noord Brabant. Een projectplan is pas over enkele maanden beschikbaar. Evaluatie resultaten zijn pas op langere termijn beschikbaar.

NOG ENKELE PLAATSEN BESCHIKBAAR VOOR CANADA REIS IN JUNI 2009

De provincie Alberta is verantwoordelijk voor alle patiëntenzorg van haar ruim vier miljoen inwoners, zeg maar de verzorgingspopulatie van een grote zorgverzekeraar in Nederland. Opmerkelijk voor Noord Amerika en West Europa is dat de regering van dit gebied gekozen heeft voor geïntegreerde zorg en zorginnovatie rond specifieke doelgroepen zoals hart- en vaatziektepatiënten, dementerende ouderen, diabetespatiënten en depressieve ouderen. In november en december heeft het Julius Centrum deelnemers geworven voor deze reis. Het maximaal aantal is dertig personen. Definitief aangemeld hebben zich tot nu toe 25 personen. Bovendien heeft zich een groot aantal gemeld met eventuele belangstelling. De reis gaat in ieder geval door, zo hebben wij bessloten in een overleg op 8 januari met onze Canadese collega's. Wil je deelnemen aan deze conferentie? Heb jij je voorlopig aangemeld maar nog niet definitief? Surf naar www.integratedcare.eu. Daar tref je het volledige programma dat de State of Alberta en de University of Alberta ons aanbieden. Je kunt ook een mail sturen naar conferentie organisator Clarine Sies op C.P.Sies@umcutrecht.nl

DE AWBZ EN DE CLIËNT: WIE BETAALT WAT?(AFLEVERERING 3 VAN 10)

Toen de Awbz tot stand kwam in 1968 functioneerde deze voor de zorg na 365 dagen. Het eerste jaar van ziek zijn bleef vallen onder de toen pas gestarte Ziekenfondswet of viel onder de particuliere verzekeringen. Alleen verpleeghuizen kregen vanaf dag één een Awbz-vergoeding. Dat leidde tot de stichting van vele verpleeghuizen in de periode 1968-1975. In de veertig jaar na 1968 is die 365 dagen grens vervallen. De thuiszorg kwam in 1980 vanaf de eerste dag in de Awbz. Weer later volgden verzorgingshuizen, de geestelijke gezondheidszorg en de gehandicaptenzorg. Op dit moment circuleert bij VWS en andere beleidsinstanties het plan om die 365-dagengrens weer in te voeren. Dan valt alle kortdurende thuiszorg (nazorg, terminale zorg) onder de Zorgverzekeringswet. Dat geldt ook voor kortdurende opnamen in een verpleeghuis of andere 24-uursvoorziening. Ik ben het daarmee eens om twee redenen, die ik hier kort formuleer. 1. Bij de Sociale Zekerheid bestaat ook zo'n constructie die goed bevalt: de eerste twee jaar functioneren de Ziektewet en de Wet Verbetering poortwachter. Lukt het niet om zieke werknemers te reactiveren dan komen zij terecht in de WIA, die vroeger WAO heette. Zo'n model van eerst reactiveren en als dat niet kan een permanente voorziening is ook aantrekkelijk voor chronische zieken. 2. Zorgketens zijn erbij gebaat indien de zorgverzekeringswet alle kortdurende zorg bekostigd. Dat voorkomt onsamenhangend beleid zoals hierboven geïllustreerd bij terminale thuiszorg. Ik zeg het hier kort door de bocht, omdat ik graag het lange termijn debat over de Awbz op gang krijg. Ik geef mijn mening op voor betere argumentatie. Dit was derde aflevering van een serie van tien. De volgende aflevering gaat over de Awbz en de Wet Maatschappelijke Ondersteuning (Wmo): gaat deze wet deAWbz vervangen? Deze serie in tien afleveringen gaat vooraf aan het congres Nationale en internationale, recente en lange termijn ontwikkelingen in de Indicatiestelling, de Awbz en de Wmo. Dat vindt plaats op 27 maart in het Utrechtse Domus Medica, het KNMG hoofdkwartier. Staatssecretaris Bussemaker opent dat congres. Wil je aan dit congres deelnemen? Surf dan naar www.integratedcare.nl en klik door op nascholing.

PREVENTIE BIJ OUDEREN STAAT OP VRIJDAG 13 FEBRUARI CENTRAAL

Preventie en screening van ouderen staat vandaag de dag volop in de aandacht. Dit omdat onderzoek uitwijst dat er nog aanzienlijke gezondheidswinst bij ouderen te behalen valt met gezondheidsbevordering en het beter benutten van preventieve interventies. Consultatiebureaus voor ouderen, waar preventieve screening plaatsvindt, zijn een mogelijkheid hiervoor. Vanuit de landelijke overheid, maar ook door gemeenten, wordt de vraag gesteld hoe preventie binnen de ouderenzorg invulling kan krijgen. GGD Eemland en GGD Zeeland hebben in samenwerking met het Julius Centrum en het RIVM enkele jaren geleden een pilot opgezet om screening van ouderen op effectiviteit te onderzoeken. Dit heeft geresulteerd in de pilot Preventief Gezondheidsonderzoek voor Ouderen (PGO-O). Het doel van deze pilot was het ontwikkelen en uittesten van het instrument 'PGO voor Ouderen' en het beantwoorden van de vraag of deelname aan een screeningsproject leidt tot een verbetering in het risico op ziektes (hart- en vaatziekten, valongevallen en depressie) en een betere kwaliteit van leven. Het onderzoek is uitgevoerd als een randomized controlled trial onder 1500 ouderen tussen de 60 en 75 jaar in Zeeland en Eemland. Op vrijdagochtend 13 februari 2009 presenteren Julius- en GGD-onderzoekers de resultaten van de pilot Daarnaast wordt tijdens deze ochtend een toelichting gegeven op het landelijk beleid. Tot slot vindt een forum plaats waarin de deelnemers worden uitgenodigd mee te kijken naar mogelijke vervolgstappen, gelet op gepresenteerde resultaten en landelijke ontwikkelingen. Belangstellenden kunnen zich aanmelden door een mail te sturen naar : bijeenkomst@ggdzeeland.nl (graag met vermelding van naam, functie, organisatie en telefoonnummer). Voor meer informatie kun je terecht bij Janneke van Schaik, GGD Zeeland, tel. 0113 - 249 484 of Truus van der Lei, GGD Midden-Nederland, tel. 033 - 467 81 67 (ma, di, vr)

GEESTELIJKE GEZONDHEIDSZORG GROEIT STERK
Nederlanders zoeken steeds vaker hulp voor psychische problemen. Het gebruik van psychiatrische instellingen of verslavingsklinieken is in de periode 2000 tot 2007 jaarlijks met 6,4 procent toegenomen, ruim twee keer zoveel als in de totale gezondheidszorg. Dit maakte het CBS deze week bekend. De uitgaven stegen van 2,6 miljard euro in 2000 tot 4,5 miljard euro in 2007. Volgens Marleen Barth, voorzitter van GGZ Nederland, wordt de groei voor een belangrijk deel veroorzaakt door de toenemende druk op mensen vanuit de samenleving. Steeds meer Nederlanders bezwijken onder de hoge eisen die aan hen worden gesteld. Eén van de oorzaken van de groei is volgens haar de grote inhoudelijke ontwikkeling die de GGZ heeft doorgemaakt. We kunnen nu veel beter ziektebeelden herkennen en effectief behandelen. Wil je de cijfers precies weten? Surf naar www.cbs.nl

MANTELZORG ZO OUD ALS DE MENSHEID

Drie komma acht miljoen jaar geleden liep twee mensachtige wezens (in vakjargon twee hominiden van de soort australopithecinen) in Tanzania door de modderige as van een vulkaanuitbarsting. Later is die as uitgehard waardoor de afdrukken van hun voeten over een afstand van meer dan 23 meter werden bewaard en in 1974 teruggevonden. Uit de voetafdrukken is af te leiden dat de man zijn arm om de vrouw heeft geslagen. Ze zijn bezorgd over de vulkaanuitbarsting. Ze zoeken bescherming bij elkaar en hebben een innige relatie. Deze theorie visualiseert het Amerikaanse Museum voor Natuurlijke Historie te New York in een prachtig diorama. Deze gebeurtenis van 3,8 miljoen jaar geleden zie ik als het eerste bewijs dat mantelzorg zo oud is als de mensheid. Het is geen uitvinding van de katholieke kerk of van de Verlichting. Mijn voorganger Joop Hattinga Verschure vond dat ook. Hij verklaarde de mantelzorg vanuit de biologie: zie hoe vogels voor elkaar zorgen beschreef hij boeiend in zijn boek het Verschijnsel Zorg. In de kerstvakantie las ik de passage over die twee wezens in Tanzania bij Bill Bryson, Een kleine geschiedenis van bijna alles, geïllustreerde editie, www.uitgeverijatlas.nl isbn 97890 450 14746 Dat boek beveel ik van harte aan degenen die wil weten waar de menselijke soort vandaan komt (zie ook het volgende bericht).

HET ZORGEN ZIT IN ONZE GENEN VANAF ZONDAG 8 FEBRUARI

Dit jaar is het Darwin jaar: 200 jaar geleden werd hij geboren en 150 jaar geleden publiceerde hij zijn evolutietheorie in het boek On the origin of the species. Om dat te vieren organiseert het Humanistisch Verbond op 8 februari, 1200 -1800 uur samen met vele andere organisaties de Darwin Day vol talkshows, muziek, lezingen en debatten. Aan de orde komt onder meer de vraag of het zorgen in onze genen zit; is altruïsme een dun laagje vernis of stelt het nog iets voor? Mijn broer en hoogleraar Klassieke Talen Piet Schrijvers behandelt de Darwin in de oudheid. Dat is Lucretius die schreef over De Natuur Van De Dingen (zie ook Piets recente boek met de gelijknamige titel). Broer en auteur dr. Joep Schrijvers zit de Darwin Day voor en houdt een voordracht over de vraag of de mens een brave of een kwade aap is. Het antwoord daarop weten we dan ook vanaf 8 februari. De Darwin Day vindt plaats in Pakhuis De Zwijger te Amsterdam. Informatie en kaartverkoop : www.darwinday.nl haast je met aanmelden. Van de 300 plaatsen waren vorige week al 270 verkocht.

TECHXX KOPPELT POINT EN EZIS BIJ MEDISCH CENTRUM HAAGLANDEN

In december 2008 zijn EZIS, het ZIS van Medisch Centrum Haaglanden, en POINT gekoppeld. Hiermee is weer een stap gezet om het transferproces in de regio Den Haag te versnellen en foutloos te laten verlopen. Door de realisatie van de koppeling dragen nu alle ziekenhuizen in de regio Den Haag hun patiënten die nazorg nodig hebben over via POINT. Met POINT worden van een patiënt de stappen in het transferproces tussen het ziekenhuis, de AWBZ-Zorgaanbieders, CIZ en het Zorgkantoor digitaal doorlopen. Door de koppeling met EZIS van Chipsoft besparen de transfermedewerkers veel tijd bij het invoeren van NAW-gegevens en wordt het maken van fouten tijdens het in- of overtypen van de gegevens voorkomen. Met de realisatie van de koppeling bij Medisch Centrum Haaglanden is de doelstelling van Stichting Transmurale Zorg Den Haag en omstreken, om in 2008 alle zendende organisaties werkzaam te hebben met POINT, behaald.

JULIUS CENTRUM ZOEKT HOOFD PUBLIC HEALTH ONDERWIJS

Binnen het Julius Centrum (zie www.juliuscenter.nl) geven twaalf docenten, tal van gastdocenten en vele co-schap begeleiders public health onderwijs aan geneeskunde studenten, van eerstejaars tot en met semi-artsen. Als nieuw hoofd van dit onderwijs zoeken wij een sociaal geneeskundige of Master in Public Health, bij voorkeur gepromoveerd, met grote onderwijservaring, goede communicatieve vaardigheden, expertise op een deelterrein van de Public health en bereidheid om op termijn te participeren in het postacademisch onderwijs. Het Hoofd Public Health Onderwijs stimuleert en coördineert de diverse PH onderwijsprogramma's, stemt ze op elkaar af, neemt nieuwe docenten aan en begeleidt deze, voert ambitie- en beoordelingsgesprekken met de docenten, draagt financiële verantwoordelijkheid voor de uitvoering van het onderwijs, representeert het Utrechtse PH onderwijs binnen en buiten het UMC Utrecht en geeft zelf onderwijs in een of meer blokken afhankelijk van de eigen discipline. Je kunt solliciteren tot 22 januari 2009. Daags na kerst (27.12) verscheen een advertentie in De Volkskrant. Je kunt reageren op de advertentietekst door te surfen naar www.werkenbijumcutrecht.nl en door te klikken naar de vacature met het nummer 2008/0952. Het thans functionerende hoofd Public Health Onderwijs, de sociaal geneeskundige Reinier Haneveld, is bereid jou te informeren over de functie. Hij heeft emailadres r.w.haneveld@umcutrecht.nl. Op 29 januari, 10.30 -13.00 uur vindt de eerste ronde van sollicitatiegesprekken plaats. Velen hebben ons gebeld voor nadere informatie. Maar slechts weinig hebben een brief gestuurd. Wie wil zich inzetten voor de Public health scholing van de toekomstige generatie artsen?

VERANTWOORDING

Hierbij ontving je de wekelijkse Nieuwsbrief van de Disciplinegroep Public Health. Wil je meer weten over een bericht? Neem dan contact op via PH.Nieuwsbrief@planet.nl. Wil je delen van de nieuwsbrief verspreiden onder collega's, doe dat. Je collega's kunnen zich ook aanmelden voor rechtstreekse toezending. Je meldt je aan via www.integratedcare.nl/Inschrijfformulier/aanmelding_web.htm en af via http://www.integratedcare.nl/Inschrijfformulier/afmelding_blaster_1.htm Omdat we nog bezig zijn met de automatisering van de PH.Nieuwsbrief kan het twee weken duren voordat de aan-en afmelding verwerkt is.

De nieuwsbrief is gericht aan een aantal relaties van de Disciplinegroep: collega's binnen en buiten het Julius Centrum, pao- en keuzeblok studenten, gastdocenten, stage-verleners aan co assistenten Sociale Geneeskunde, onderzoeksrelaties, subsidiënten en overigen die geïnteresseerd zijn in Utrechts Volksgezondheids onderwijs en in onderzoek naar zorginnovaties, ketenzorg en transmurale zorg. De Nieuwsbrief verschijnt wekelijks op zondag of maandag. Eerdere edities tref je aan vanaf nr 65 op de internetsite www.integratedcare.nl

Heb je belangstelling voor nieuws over ketenzorg en zorginnovaties in het buitenland? Surf dan naar de website van het international Network of integrated Care: www.intergratedcarenetwork.org Wil je wetenschappelijke artikelen lezen over deze onderwerpen? Lees dan het peer reviewed internettijdschrift International Journal of Integrated Care op www.ijic.org Dit is een gratis tijdschrift, dat online publiceert en is opgenomen in Pubmed. Ook submissions van concept artikelen zijn welkom.

Opsteller van deze nieuwsbrief is:

Guus Schrijvers
Hoogleraar Public health in het bijzonder Structuur en functioneren van de Gezondheidszorg
Julius Centrum voor Gezondheidswetenschappen en Eerstelijnsgeneeskunde
Universitair Medisch Centrum Utrecht
email: a.j.p.schrijvers@umcutrecht.nl
tel: 088 755 9356