Centrum voor Wiskunde en Informatica

Centrum Wiskunde & Informatica, TU Eindhoven, Alliander, KEMA, Stedin, Joulz, Phase to Phase, Early Minute, Alfen

PERSBERICHT
19 januari 2009/1

Intelligente informatica ingezet voor 'groene' ontwikkelingen

Windmolens, biomassa, zonne-energie en opslag zijn essentieel in de groene ontwikkelingen van de energievoorziening, maar vragen steeds meer van het elektriciteitsnetwerk. Hoe het netwerk van de toekomst zo goed mogelijk te beheren is, wordt onderzocht in het SenterNovem-project 'Intelligent en Decentraal Management van Netwerken en Data' (IDeaNeD) dat in januari startte. Het Centrum Wiskunde & Informatica (CWI) leidt het project waarin samengewerkt wordt met de Technische Universiteit Eindhoven, Alliander, KEMA, Stedin, Joulz, Phase to Phase, Early Minute en Alfen. Het projectteam wil onder meer voorkomen dat de nieuwste apparaten het elektriciteitsnetwerk gaan overbelasten.

De energie-infrastructuur verandert. Alternatieve (particuliere) energiebronnen die werken op zon of wind worden steeds populairder, waardoor een netwerk met allemaal kleine leveranciers ontstaat: er is sprake van decentrale opwekking. Verder is de energie die geleverd wordt niet altijd constant. Een schommeling in windsnelheid zorgt bijvoorbeeld voor fluctuatie in de energielevering. Ook de vraag naar energie varieert. Zo kan grootschalig gebruik van elektrische auto's ervoor zorgen dat er stroomtekort ontstaat als iedereen na de spits tegelijk de auto oplaadt.

De onderzoekers in IDeaNeD willen inzicht krijgen in de netbelasting, de kwaliteit van spanning en stroom en fouten die zich voordoen. Ze ontwerpen daarvoor meetmethoden en instrumenten om veel data te kunnen verwerken. Daarnaast richt het onderzoek zich op het daadwerkelijk sturen en beheersen van een netwerk. Dit is bijvoorbeeld nodig om de piekbelasting van kabels te verlagen waardoor ze langer mee gaan. Sturing is onder andere mogelijk met prijsmechanismen. Stroomkosten en stroomopbrengsten hangen dan af van het moment van afname en opwekking, zoals bij dag- en nachtstroom. Intelligente software kan vervolgens voor een gebruiker of distributeur bepalen wanneer er stroom wordt ingekocht of geleverd. Een alternatief of aanvullend sturingsmechanisme is 'remote control', waarbij het energiebedrijf de afnemers of opwekkers op afstand kan bedienen.

Onderzoek naar sturing op het elektriciteitsnetwerk is zeer recent internationaal onder de aandacht gekomen. De Nederlandse samenwerking tussen experts uit zowel informatica als het elektriciteitsdomein is uniek. Het project moet naast nieuwe inzichten leiden tot praktisch toepasbare producten, die gebruikt kunnen worden door energiebedrijven. Het electriciteitsnetwerk wordt daardoor geschikt voor nieuwe ontwikkelingen, zoals grootschalig gebruik van elektrische auto's. Ook is voor netbeheerders de beheersing van energie- en informatiestromen van groot belang.