Ingezonden persbericht


PArseberjocht

Leeuwarden, januari 2009

Eerste exemplaar Frysk Hânwurdboek voor minister Ronald Plasterk

De Fryske Akademy presenteert op maandag 19 januari aanstaande het Frysk Hânwurdboek (Fries Handwoordenboek), het eerste grotere compleet Friestalige woordenboek, een coproductie van de Fryske Akademy en de Afûk. Ronald Plasterk, minister van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap, krijgt het eerste exemplaar aangeboden. De aanbieding is onderdeel van een feestelijk symposium, dat vanaf 12.30 uur (zaal open om 12.00 uur) in congres- en studiecentrum It Aljemint van de Fryske Akademy in Leeuwarden wordt gehouden.

In de Friese lexicografische traditie zijn er tot nu toe alleen tweetalige woordenboeken uitgegeven, waarin een andere taal dan het Fries gebruikt is als verklarend instrument. Na het verschijnen van het eerste deel van het Wurdboek fan de Fryske Taal (WFT) (Woordenboek der Fries taal) in 1984, en de handwoordenboeken Frysk-Nederlânsk (1984) (Fries-Nederlands) en Nederlânsk-Frysk (1985) (Nederlands-Fries) is op de Fryske Akademy besloten om een uitgebreid eentalig woordenboek samen te stellen, zoiets als een Friese Van Dale. In de jaren negentig is begonnen met het schrijfwerk. De redactie bestond uit Rienk de Haan en Hindrik Sijens. Na het afsluiten an de redactiefase hebben Pieter Duijffe en Frits van der Kuip aanvullend redactiewerk verzorgd en een een intensieve eindredactie.

In het woordenboeke worden ca. 70.000 woorden beschreven: zowel grondwoorden, samenstellingen, afleidingen en afkortingen. Het woordenboek geeft flink aandacht aan de eigentijdse woordenschat. Zo staan er bijvoorbeeld veel ambtelijke woorden en ict- en mediatermen in. Achterin staan lijsten opgenomen van spreekwoorden, Friese gemeente- en plaatsnamen, Nederlandse provincienamen en namen van alle landen van de wereld. Voor een Fries woordenboek is het uniek dat het niet alleen van de grondwoorden een uitspraakaanwijzing geeft, maar ook van samenstellingen en afleidingen. Daarnaast wordt van elk woord de eventuele buiging verantwoord worden gangbare nevenvormen aangegeven. Na de betekeningsomschrijving komen er voorbeeldzinnen en idiomatische verbindingen. Door het hele woordenboek heen wordt rijkelijk naar synoniemen en/of verwante woorden verwezen.

Het symposium wordt om 12.30 uur geopend door Reinier Salverda, directeur-bestuurder van de Fryske Akademy. Daarna volgt een drietal lezingen. Marijke Mooijaart van het Instituut voor Nederlandse Lexicologie in Leiden en de Universiteit Leiden is de eerste spreker. Haar lezing heeft als titel 'Dichter bij de taal kun je niet komen. Over het Frysk Hânwurdboek als eentalig woordenboek'. Daarna komen de eindredacteuren, Pieter Duijff en Frits van der Kuip, aan het woord over 'In mylpeal de Fryske leksikografy' (Een mijlpaal in de Friese lexicografie). Redacteur Hindrik Sijens sluit het gedeelt voor de pauze af met 'Bits en bytes, siden en sites: neologismen en ict-termen yn it Frysk Hânwurdboek'.

Nadat minister Ronald Plasterk het eerste Frysk Hânwurdboek ontvangen heeft, krijgt Tony Feitsma, oud-hoogleraar Fryske taal- en letterkunde aan de Vrije Universiteit en de Universiteit van Amsterdam het tweede eerste-exemplaar van het woordenboek aangeboden. Tensloote is er de aanbieding van exemplaren van het woordenboek aan scholen in Fryslân door Jannewietske de Vries, gedeputeerde Provinsje Fryslân voor cultuur en taal.


---

Bibliografische gegevens Frysk Hânwurdboek:
Duijff, P., en F.J. van der Kuip (eindred.), R. de Haan en H. Sijens (red.). Frysk Hânwurdboek. Akademy-nûmer 1029. 2391 bladzijden. Leeuwarden, Fryske-Akademy-Afûk. 2008. Ingebonden in 2 delen (a-m en n-z, met cd-rom). ISBN: 9978-90-6273-790-1. Prijs: E 64,90.

Noot voor de redactie,