persbericht
Datum 21 januari 2009
Nummer persbericht 090121R
Jezuïeten schenken 17e-eeuws handschrift Smetius aan Regionaal Archief Nijmegen
Het Regionaal Archief Nijmegen heeft onlangs van het Archief van de Nederlandse provincie der Jezuïeten (ANSI) enkele historische stukken verkregen die betrekking hebben op Nijmegen. Het oudste document stamt uit 1532, het meest recente uit 1915. Ze gaan vooral over kerkelijke onderwerpen. Topstuk van de collectie is een origineel handschrift van de Nijmeegse dominee Johannes Smetius sr. (1590-1651).
Het handgeschreven stuk is een ongedateerde samenvatting van regels en reglementen van de gereformeerde kerk die waren vastgesteld in verschillende synodes in de zeventiende eeuw. Mede op basis hiervan publiceerde zijn zoon Johannes Smetius jr. (1636-1704) in 1699 in Nijmegen een handboek over dit onderwerp.
Johannes Smetius sr. studeerde theologie in Heidelberg en Genève. Hij werkte als hoogleraar wijsbegeerte in Sedan (Frankrijk). In 1618 kreeg hij een aanstelling als predikant van de Nijmeegse Stevenskerk. Dit is hij tot zijn dood gebleven. Smetius genoot grote bekendheid als geschiedschrijver en verzamelaar van Romeinse oudheden. In 1644 verscheen zijn belangrijkste publicatie: Oppidum Batavorum, seu Noviomagum (Nijmegen, Stad der Bataven), waarin hij het door Tacitus vermelde Oppidum Batavorum uit de tijd van de Bataafse Opstand (69 na Christus) identificeerde als Nijmegen.
De overgedragen collectie bevat ook andere interessante documenten, bijvoorbeeld een rekening van de Heilig Kruisbroederschap over 1572-1573, een brief van Lindanus, bisschop van Roermond aan de Nijmeegse kanunnik Jan Hollandt uit 1588, een eedformulier voor kanunniken en pastoors van de Stevenskerk en verscheidene stukken van het dekenaat Nijmegen uit 1672-1676.
Gemeente Nijmegen