Ingezonden persbericht


ONDER EMBARGO TOT MAANDAG 26 JANUARI 2009, 18.30 UUR

Antoni van Leeuwenhoek-prijs naar Wilbert Zwart

Amsterdam, 26 januari 2009 - Onderzoeker Wilbert Zwart van Het Nederlands Kanker Instituut - Antoni van Leeuwenhoek Ziekenhuis (NKI-AVL) in Amsterdam ontdekte waarom een veelgebruikt medicijn tegen borstkanker vaak niet werkt. Op 26 januari 2009 krijgt hij voor zijn wetenschappelijke prestaties de Antoni van Leeuwenhoek-prijs 2008 uitgereikt.

Oestrogeen gevoelige borstkanker
In Nederland krijgen elk jaar ongeveer 13.000 vrouwen borstkanker. 70 Procent van alle borsttumoren groeit onder invloed van het vrouwelijk hormoon oestrogeen. Deze groep patiënten wordt doorgaans behandeld met het middel tamoxifen. Dit medicijn blokkeert de oestrogeenreceptor zodat het hormoon zijn werking niet meer kan doen. Maar wanneer borstkanker uitgezaaid is, blijkt slechts 50 procent van alle oestrogeen gevoelige borsttumoren op tamoxifen te reageren.

Resistentie
Onderzoeker Wilbert Zwart van het NKI-AVL onderzocht de unieke vorm van resistentie tegen tamoxifen. Ook heeft hij een model gebouwd om de resistentie te meten en is nu betrokken bij het onderzoeken van deze resistentie in de kliniek.

Vormverandering
Zwart en collega's ontdekten hoe een enzym (proteïne kinase A) de blokkade van de oestrogeenreceptor door tamoxifen kan opheffen. Proteïne kinase A doet dat door de receptor van vorm te veranderen zodat tamoxifen er niet meer aan bindt. Ook wisten de onderzoekers te voorspellen of mogelijke vervangers van tamoxifen eveneens niet werkzaam zullen zijn.

Antoni van Leeuwenhoek-prijs
De Antoni van Leeuwenhoek-prijs wordt jaarlijks toegekend aan een veelbelovende onderzoeker in het NKI-AVL. De prijs bestaat uit een bedrag van 6.500 euro, te besteden aan studie of onderzoek. Het bedrag wordt beschikbaar gesteld door Roche Diagnostics Nederland BV. Prijswinnaars worden aangewezen door de Nationale Wetenschappelijke Commissie van het NKI-AVL.