Goede indicatie voorkomt fraude met persoonsgebonden budget
27/01/2009 15:03
Per Saldo
95 procent van de mensen die een aanvraag doet voor zorg vanuit de AWBZ wordt slechts telefonisch beoordeeld. Dit blijkt uit een vertrouwelijk rapport van de fiscale opsporingsdienst Fiod/ECD en de Bovenregionale Recherche Noord- en Oost-Nederland. Dat betekent dat honderdduizenden mensen niet persoonlijk worden gezien. "Als de indicatiestellers bij ingewikkelde intensievere hulpvragen wel bij die mensen thuis gaan kijken, dan zal de kwaliteit van de indicatie toenemen en de eventuele mogelijkheid tot fraude afnemen", meent Aline Saers van Per Saldo, de vereniging van mensen met een persoonsgebonden budget.
In het vertrouwelijke rapport staat dat het systeem van persoonsgebonden budgetten - de benodigde zorg wordt niet in natura geleverd, maar de zorgvrager ontvangt een bedrag waarmee hij zelf zorg kan inkopen - zeer fraudegevoelig is. Per Saldo denkt daar heel anders over, zeker gezien het lage aantal fraudegevallen. Uit onderzoek van de Nederlandse Zorgautoriteit blijkt dat in 2007 89 pgb-dossiers werden aangemeld bij fraude-coördiantoren. Bij 18 budgethouders werd misbruik vastgesteld; dat is 0,023 procent van alle budgethouders.
Toch is elk geval er een te veel, vindt Aline Saers. Per Saldo dringt er bij het ministerie van VWS op aan om de indicatiestelling bij intensieve hulpvragen niet meer telefonisch te doen, maar dat de indicatiesteller bij de mensen thuis gaat kijken. "Als de indicatie honderd procent klopt, dan is er überhaupt geen ruimte om te frauderen want dan krijgt de zorgvrager precies het geld dat nodig is om de benodigde zorg in te kopen."
Per Saldo vindt het heel belangrijk dat de regeling voor een persoonsgebonden budget een solide regeling is. De vereniging pleit dan ook voor scherpere regelgeving. Enkele aanbevelingen die Per Saldo vorig jaar deed, zijn in de nieuwe pgb-regeling opgenomen die 1 januari 2009 is ingegaan. De belangrijkste is dat het verantwoordingsformulier voor de besteding van het pgb alleen nog ondertekend mag worden door de budgethouder zelf of diens wettelijk vertegenwoordiger. Als het formulier door iemand anders is ondertekend, bijvoorbeeld een bemiddelingsbureau, kan het zorgkantoor deze sinds dit jaar niet meer in behandeling nemen. Aline Saers is blij dat deze regel nu is opgenomen. "Het aantal fraudegevallen is zeer klein, maar ons valt op, en het CIZ bevestigt dit in het vertrouwelijke rapport, dat de meeste fraudegevallen voorkomen bij mensen die alles aangaande hun pgb aan een bemiddelingsbureau hebben uitbesteed. Het bureau regelt de indicatie, ontvangt het budget, koopt de zorg in en regelt de verantwoording. Alles ligt dan in één hand en dat kan fraude in de hand werken."
Daarom wil Per Saldo dat in de pgb-regeling wordt opgenomen dat het budget alleen mag worden gestort op de rekening van de budgethouder of diens wettelijke vertegenwoordiger. Daarnaast wil Per Saldo dat bij controle er in gevallen van twijfel met de budgethouder zelf contact wordt opgenomen. "Dan wordt duidelijk dat in de meeste gevallen er helemaal geen sprake is van fraude door de budgethouder, maar dat de mensen onvoldoende begrijpen wat er van hen verwacht wordt. De pgb-regeling is namelijk best ingewikkeld en daardoor ook niet voor iedereen geschikt. Als de controleur dit bij iemand thuis signaleert, kan hij kijken of er een familielid is dat kan helpen, of die persoon adviseren of het niet verstandiger is over te stappen naar zorg in natura."
Ook in het geval dat de budgethouder een bemiddelingsbureau heeft ingeschakeld om de administratie over te nemen, moet in geval van twijfel de controleur bij de budgethouder zelf navraag doen. Maar uiteindelijk ligt de oplossing om fraude te voorkomen bij de indicatiestelling, benadrukt Saers. "Want als de indicatie klopt, krijgt de zorgvrager precies het geld dat hij nodig heeft, niet meer en niet minder. In dat geval kun je misschien de controle ook achterwege laten. De besparing die dat oplevert, kun je weer investeren in medewerkers die mensen met een zorgvraag gaan indiceren. Bovendien wordt hierdoor de pgb-regeling eenvoudiger en dan zijn ook bemiddelingsbureaus niet meer nodig."
https://www.pgb.nl