Koninklijke Nederlandse Maatschappij ter bevordering der Pharmacie

groot succes - Medicatiefouten voorkomen door samenwerking

Nierfunctieproject Zwolle groot succes - Medicatiefouten voorkomen door samenwerking

29 januari 2009

Den Haag, 29 januari 2009 - Een regionaal samenwerkingproject tussen het klinisch chemisch laboratorium en twee apotheken in Zwolle is buitengewoon succesvol gebleken. Doordat de apothekers inzage kregen in bepaalde labwaarden van hun patiënten hebben zij in 6 maanden tijd 44 keer tot aanpassing van de medicatie geadviseerd naar aanleiding van een verminderde nierfunctie. Daardoor is grote winst geboekt op het gebied van patiëntveiligheid. Gezien de veelbelovende resultaten die op korte termijn werden gerealiseerd zal het project versneld worden uitgebreid naar alle apotheken in de regio als model voor een landelijke toepassing.

Sinds medio 2008 werken de apothekers Kees Boogerd en Emiel van der Pijl nauw samen met Robbert Slingerland, de klinisch chemicus van het laboratorium van de Isala klinieken in Zwolle. Het laboratorium stuurt de apothekers de uitslagen van nierfunctiebepalingen onder een kritische waarde van patiënten die bij hen staan ingeschreven. Met actuele informatie over de verminderde nierfunctie kan de apotheker (met zijn farmaceutische kennis) de huisarts of internist direct adviseren of het voorgeschreven geneesmiddel voor de patiënt in kwestie moet worden aangepast of dat een ander medicijn de voorkeur heeft. Huisartsen en internisten in Zwolle zijn nauw bij het project betrokken en enthousiast over de tot nu toe bereikte resultaten. De eerste resultaten van het project zijn zo belangwekkend, dat het project het komende half jaar versneld over heel Zwolle wordt uitgerold.

Uit het HARM-onderzoek is gebleken dat er 16.000 potentieel vermijdbare medicatiegerelateerde ziekenhuisopnames per jaar zijn. Patiënten met een verminderde nierfunctie blijken een 3 keer zo hoog risico te hebben op schade als gevolg van geneesmiddelen. Als de apotheken landelijk kunnen beschikken over de actuele nierfunctiewaarden van hun patiënten is er op dit punt een duidelijke verbetering van de medicatieveiligheid te verwachten.

De beroepsverenigingen van klinisch chemici, apothekers en ziekenhuisapothekers, NVKC, KNMP en NVZA, blijven nauw betrokken bij de verdere uitrol van het project in Zwolle en zullen op basis van de resultaten richtlijnen ontwikkelen voor verdere landelijke toepassing. Uiteindelijk is het streven om labwaarden landelijk te gaan uitwisselen als onderdeel van het Elektronisch Patiënten Dossier. Tegelijkertijd wordt onderzocht hoe klinisch chemici, door inzage in de medicatie van patiënten, storende invloeden van die medicatie op laboratoriumuitslagen kunnen voorkómen.

De NVZA, KNMP en de NVKC ondertekenden eind 2007 een intentieverklaring waarin zij afspraken maakten om de samenwerking tussen apothekers en klinisch chemici te versterken. Het project in Zwolle is daarbij als best practice geselecteerd, gezien de gezondheidswinst die op korte termijn haalbaar is door samenwerking in de zorgketen. KNMP, NVZA en NVKC feliciteren alle apothekers, huisartsen, klinisch chemici, medisch specialisten èn hun patiënten die betrokken zijn bij het project in Zwolle hartelijk met de realisatie van deze nieuwe vorm van bewaking en met de eerste resultaten die daarmee zijn behaald.

Voor meer informatie zie het Pharmaceutisch Weekblad van vrijdag 30 januari 2009 (PW nr. 5, 2009).

Leendertse AJ, Egberts AC, Stoker LJ, van den Bemt PM: HARM Study Group. Frequency of and risk factors for preventable medication-related hospital admissions in the Netherlands. Arch Intern Med. 2008 Sep 22; 168(17):1890-6.