Ministerie van Buitenlandse Zaken
Koenders in Green2 over duurzame energie
29-01-2009 | Column Bert Koenders in Green2, editie 4 | Toespraak: Koenders - Minister voor Ontwikkelingssamenwerking
Het is eind november als ik samen met de Rwandese minister van energie in
Cyangugu land, een Rwandees plaatsje in het uiterste zuiden van het Kivumeer.
Mijn hoofd zit op dat moment nog vol met de dramatische en mensonterende beelden
die ik de dag ervoor in een vluchtelingenkamp in Goma heb gezien. Goma ligt in
het oosten van Congo aan de grens met Rwanda, midden in het Kivugebied dat niet
alleen rijk is aan mineralen en grondstoffen, maar dat ook het strijdtoneel is
van een langlopend conflict tussen rebellengroepen van tutsi's en hutu's die
tegen en met het Congolese leger vechten. De opgelaaide gewelddadigheden laten
een spoor van dood en verderf achter en een enorme stroom vluchtelingen. Zij
zoeken de relatieve veiligheid op van de voor hen opgezette vluchtelingenkampen.
Relatief, want zoals mij gisteren door de vrouwen zelf werd verteld ontkomen
zij en hun kinderen ook in de kampen niet aan het geweld en de verkrachtingen.
Het is een zeer complex en explosief regionaal conflict, dat nauwe politieke
samenwerking vergt tussen met name Congo en Rwanda. Op allerlei manieren probeer
ik aan een oplossing bij te dragen en mensen te helpen. Ik heb zin om een duik
te nemen in het Kivumeer om alle ellende van me af te spoelen. Maar ik heb geen
zwembroek bij me en ik wil op mijn beurt de inwoners van het lieflijke Cyangugu
niet opzadelen met het beeld van een naakte Nederlandse minister voor
Ontwikkelingssamenwerking die hun meer in plonst!
Aan het werk dus maar weer. We zijn namelijk in Cyangugu om de Congolese
minister van energie op te halen. En dat is best bijzonder. Want ondanks het
langlopende conflict tussen de buurlanden is de samenwerking tussen Congo,
Rwanda en Burundi op het gebied van energieopwekking al die jaren nooit
onderbroken. Zowel het oostelijk deel van Congo als Rwanda en Burundi hebben een
groot tekort aan energie. Daarom hebben de drie landen hun krachten gebundeld in
het Rusizi waterkrachtcentraleproject. Vanaf het zuidelijkste puntje van het
Kivumeer vliegen we langs de grensrivier de Rusizi naar het zuiden. Deze rivier
kronkelt vanaf het Kivumeer naar het Tanganyikameer in Burundi met een verval
van 700 meter, perfect dus om via een waterkrachtcentrale duurzame energie op te
wekken. Deze energie wordt eerlijk over de drie landen verdeeld. Het levert
circa een derde van alle energie voor Burundi en de Kivu's in Oost-Congo, die
voor stroomtoevoer te ver van Kinshasa afliggen, en een kwart van alle stroom
voor Rwanda.
Zonder deze gezamenlijke duurzame energieoplossing zou er meer dieselolie
gestookt moeten worden, met alle schadelijke gevolgen van dien voor het milieu
en hogere energieprijzen voor de arme bevolking. Als we weer geland zijn neem ik
afscheid van de twee ministers van energie. Ze vliegen gebroederlijk verder naar
Bujumbura, waar ze hun Burundese collega-minister zullen ontmoeten. Gedrieën
zullen ze in alle rust en redelijkheid gaan vergaderen over het management, de
betalingen en de renovatie van hun gezamenlijke unieke project, waar Nederland
graag aan bijdraagt...it's all about sustainable energy, stupid!
Ministerie van Buitenlandse Zaken