KPMG

Onvoldoende aandacht voor liquiditeitsrisico bij pensioenfondsen

04|02|09 - De huidige turbulentie op de financiële markten leidt bij veel partijen tot hernieuwde aandacht voor liquiditeitsrisico.

Nederlandse pensioenfondsen besteden onvoldoende aandacht aan het liquiditeitsrisico dat zij met hun beleggingen lopen. Vooral de risico's van niet-liquide beleggingscategorieën worden door de pensioenfondsen onvoldoende onder ogen gezien. Steeds meer pensioenfondsen en andere institutionele beleggers verhogen het belang in alternatieve beleggingen, zoals private equity, hedgefondsen, onroerend goed en specifieke derivaten.

"Hoewel deze alternatieve beleggingen hebben bewezen een aantrekkelijk rendement te kunnen bieden, hebben ze in het algemeen een illiquide karakter", constateert Edward Snieder van KPMG. Snieder: "Hierdoor is de prijsvorming weinig transparant en kunnen marktomstandigheden een ongunstige invloed hebben. Daar komt bij dat de fees die pensioenfondsen betalen voor het vermogensbeheer van alternatieve mandaten vaak gerelateerd zijn aan de prestatie. Wanneer prijsvorming niet transparant is, kan dan ook meer ruimte ontstaan voor subjectieve criteria in de waardering."

De huidige turbulentie op de financiële markten leidt bij veel partijen tot hernieuwde aandacht voor liquiditeitsrisico. Snieder: "Hoewel het belangrijkste liquiditeitsrisico bij pensioenfondsen wordt gedreven door andere factoren dan bij banken lopen ook pensioenfondsen liquiditeitsrisico. Pensioenfondsen zullen zich dan ook de vraag moeten stellen hoe ze 'in control' kunnen zijn over het liquiditeitsrisico.

De eerste stap die pensioenfondsen kunnen zetten, is het doorgronden van de verschillende vormen van liquiditeitsrisico's, vooral als het gaat over liquiditeitsrisico's als gevolg van een gekozen beleggingsstrategie. Om 'in control' te blijven over liquiditeitsrisico moeten pensioenfondsen heldere en eenduidige afspraken maken in de beleggingsmandaten en als onderdeel van hun dagelijkse risicomanagement liquiditeitsrisico meten en sturen.

Het is de kunst om voldoende ruimte te geven aan managers om extra rendementen te behalen door in illiquide alternatieve instrumenten te beleggen zonder onverantwoorde liquiditeitsrisico's te lopen. In dit proces zullen de pensioenfondsen ook de vaardigheden van beheerders in het managen van liquiditeitsrisico continu moeten monitoren als onderdeel van hun managersselectie en beoordelingstrajecten."

Pensioenfondsen die een significant deel van de totale assets in alternatieve investeringen hebben uitstaan, dienen hier rekening mee te houden in hun risicobudgettering.

Snieder: "In de praktijk betekent dit dat het inzicht in deze investeringen vergroot moet worden door heldere afspraken te maken met de vermogensbeheerder. Hierbij kan eraan gedacht worden om de verschillende financiële instrumenten waarin wordt belegd een liquiditeitsscore mee te geven en van tevoren duidelijke limieten af te spreken. In het bijzonder als het gaat om complexe derivaten is inzicht in de ontwikkeling van de onderliggende waarde van de meer illiquide beleggingen van groot belang. Pensioenfondsen kunnen zo beter grip krijgen op de performance die wordt gerapporteerd en zo ook op de fees die worden betaald aan de vermogensbeheerder." Voor nadere informatie kunt u contact opnemen met Andy Bellm, (020) 656 7039.

© 2009 KPMG N.V., registered with the trade register in the Netherlands under number 34153857 and a Dutch limited liability company and a member firm of the KPMG network of independent member firms affiliated with KPMG International, a Swiss cooperative. All rights reserved.