Gemeente Loenen aan de Vecht
Reactie gemeenteraad van Loenen op Voorstel van wet TK 31840 Samenvoeging
van de gemeenten Abcoude, Breukelen, De Ronde Venen en Loenen.'
Aan de leden van de vaste commissie voor
Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties
t.a.v. de griffier, ir. G.F.C. van Leiden
Postbus 20018
2500 EA Den Haag
Tevens via E-mail: ciebzk@tweedekamer.nl
Loenen, 25 februari 2009
Geachte leden,
Hieronder treft u onze schriftelijke reactie aan op uw schrijven d.d.
22 januari jl. betreffende de schriftelijke voorbereiding van het
Voorstel van Wet TK 31840: herindeling Vecht en Venen. Refererend aan
de regels voor de hoorzitting op 20 maart a.s. willen wij graag de
heer G.J.
Jellesma aanmelden als woordvoerder van onze Gemeenteraad.
Ondanks het kleine ambtelijke apparaat, niet meer dan 60 fte, is
Loenen er in geslaagd haar vijf historische kernen met tweehonderd
rijksmonumenten goed te conserveren. Het buitengebied is daarbij
gespaard en bij de verzwaring van de drie vervoersassen (A2, spoorlijn
Amsterdam-Utrecht en Amsterdam-Rijnkanaal) heeft de gemeente een
actieve constructieve rol gespeeld. De gemeente heeft in verhouding
een groot aantal (agrarische) bedrijven en ruim 2100 arbeidsplaatsen.
Wij beschikken over een goede woningvoorraad met ruim 600 betaalbare
huurwoningen.
Wij hebben in de kern Loenen a/d Vecht recentelijk een brede school
gerealiseerd en in Vreeland wordt op dit moment een brede school
gebouwd.
In Nigtevecht staat een brede school op stapel en in Loenersloot wordt
de bestaande school uitgebreid. Uit diverse benchmarks blijkt verder
dat Loenen het helemaal niet slecht doet en de gemeente haar nieuwe
bestuurstaken tot nu toe goed heeft weten in te vullen.
Wie over de Vecht vaart kan zien waar de gemeente Loenen begint en
eindigt. Loenen is er in geslaagd als gemeente, met veruit het
grootste gedeelte van de Vecht op haar grondgebied, dit
cultuurhistorische gebied van nationaal belang uitstekend te
conserveren. Op dit moment wordt de laatste uitbreiding van Loenen
gerealiseerd. Deze zeer hoogwaardige uitbreiding met ruim tweehonderd
woningen is kenmerkend voor de wijze waarop Loenen omgaat met haar
buitengebied en het zicht op haar historische kernen.
Hierbij moet worden opgemerkt dat Loenen geen regiegemeente is en het
conserveren van het buitengebied en haar vele monumenten alleen maar
geld kost. De gemeente kent nauwelijks inkomsten uit nieuwbouw. De
opbrengsten uit de boven genoemde uitbreiding, de wijk Cronenburgh,
worden geheel aangewend voor de realisatie van scholen en een randweg.
Toch heeft de raad geconstateerd dat een klein ambtelijk apparaat
kwetsbaar is en dat versterking ook met het oog op verdere
decentralisatie noodzakelijk is.
Herindeling met Breukelen is daarbij een volstrekt logische keuze. De
gemeenten zijn complementair. Het fraaie Vechtlandschap loopt ver
voorbij de kern Breukelen door.
De Rijksstraatweg, de eeuwenoude verbinding tussen Amsterdam en
Utrecht, loopt door beide gemeenten.
Wij delen de A2, het Amsterdam-Rijnkanaal en de verdubbelde
spoorverbinding tussen Amsterdam en Utrecht. Beide gemeenten bieden
volop gelegenheid voor hoogwaardig wandel-, fiets- en watertoerisme.
Er bestaan goede openbaar vervoer verbindingen tussen beide gemeenten
en het Light Rail station in Breukelen. Loenen is voor wat betreft
middelbaar onderwijs en bovenlokaal winkelbestand al jaren op
Breukelen gericht. De bevolking kent dezelfde sociaal economische
samenstelling.
Bij de uiteindelijke keuze voor herindeling is de raad van Loenen
zorgvuldig te werk gegaan.
Al direct na het instellen van de arhi procedure hebben wij
Gedeputeerde Staten verzocht om middels een benchmark de toename van
bestuurskracht na een fusie in beeld te brengen. Helaas is dit nooit
gebeurd.
Bij de Tweede Kamerverkiezingen hebben wij vooraf onze inwoners op de
hoogte gebracht van de arhi procedure en ze vervolgens gevraagd wat
naar hun mening de beste manier was om de bestuurskracht te
versterken. Via een herindeling of via een integratie van de
ambtelijke apparaten van Loenen en Breukelen. Met de optie om op
termijn alsnog te kiezen voor een herindeling. Bij een opkomst van
ongeveer 90 procent koos 80 procent voor de optie van een integratie
van de ambtelijke apparaten van Loenen en Breukelen. Tijdens de
voorlichtingsavonden, in alle vijf kernen van de gemeente, bleek dat
de inwoners in ruime meerderheid kozen voor de zeer intensieve
samenwerking met Breukelen.
Uiteindelijk heeft de raad van Loenen de keuze gemaakt om net als de
raad van Breukelen te kiezen voor een herindeling met een ongedeeld
Breukelen. Onze bewoners zijn erbij gebaat dat een nieuwe gemeente in
staat is om haar taken naar behoren uit te voeren en ook in de
toekomst in staat blijft dit prachtige gebied te behouden. Tot nu toe
waren beide gemeenten goed in staat om hun bestuurskracht in stand te
houden. De vorming van een nieuwe gemeente met een kleine 24000
inwoners kan dit beleid ook op langere termijn garanderen en is goed
in staat nieuw beleid te implementeren.
Eind 2008 heeft de raad van Loenen voor herindeling met Breukelen
gekozen. Dit staat niet vermeld in de toelichting van het wetsontwerp
en is voor u noodzakelijke informatie (bijlage 1).
Onze keuze is duidelijk: herindelen met Breukelen en wel een ongedeeld
Breukelen.
Wij waren het dus in dat opzicht niet eens met het oorspronkelijke
standpunt van het college van Gedeputeerde Staten d.d. 21 maart 2007,
waarin een herindeling van Breukelen met Loenen werd voorgesteld,
echter zonder het Breukelse deel ten westen van de A2, de kernen
Kockengen en Nieuwer Ter Aa, die bij De Ronde Venen en Abcoude zouden
worden gevoegd.
Het nieuwe voorstel van Gedeputeerde Staten van na de
Statenverkiezingen d.d. 30 oktober 2007, namelijk voor de grote
variant met Abcoude, Breukelen, Loenen en De Ronde Venen, is door de
meerderheid van de raad als volstrekt onbegrijpelijk ervaren. Er
bestaat geen enkele overeenkomst tussen De Ronde Venen en Loenen. Dit
heeft de raad uitgebreid gemotiveerd maar de Provincie heeft toch
anders geadviseerd. Het wetsvoorstel gaat nu uit van één Groene
Hart-gemeente, met als werktitel `Vecht en Venen'.
Enkele als feiten gepresenteerde argumenten in de toelichting bij het
wetsvoorstel zijn achterhaald.
Standpunt Loenen en Breukelen
Oorspronkelijk wilde Loenen zich beperken tot samenwerking met
Breukelen. Inmiddels is dat veranderd. Eind 2008 heeft de raad van
Loenen voor herindeling met Breukelen gekozen. Dit staat niet vermeld
in de toelichting van het wetsontwerp en is voor u noodzakelijke
informatie. (bijlage 1)
Draagvlak
Draagvlak is een belangrijk criterium voor gemeentelijke
herindelingen. Bij draagvlak wordt in de eerste plaats uitgegaan van
het bestuurlijk draagvlak.
Voor de variant `Vecht en Venen' is, volgens de toelichting van het
wetsontwerp, draagvlak bij twee van de betrokken raden, twee regio
gemeenten (Maarssen en Wijdemeren) alsmede bij Provinciale Staten van
Utrecht. Dat zou wijzen op voldoende bestuurlijk draagvlak voor het
voorstel.
Allereerst moet worden geconstateerd dat alleen de raad van Abcoude
echt kiest voor de grote variant. De raad van De Ronde Venen heeft
zich in haar reactie op het voorstel van Gedeputeerde Staten bereid
verklaard om mee te werken aan versterking van de bestuurskracht. De
betrokkenheid van Breukelen en Loenen bij deze herindeling werd,
alleen op financiële gronden, als voorwaarde genoemd. Het gaat naar
onze mening te ver om op basis van dit standpunt over voldoende
draagvlak bij de raad van De Ronde Venen te spreken.
Daarnaast vragen wij ons af op welke wijze de bevolking van De Ronde
Venen is gehoord.
Wij hebben moeite met de in de memorie van toelichting gegeven
interpretatie van de brief van het gemeentebestuur van Maarssen. In de
brief (bijlage 2) stelt Maarssen dat men kennis heeft genomen van het
voorstel van GS en met instemming heeft geconstateerd dat Maarssen
zelf als voldoende bestuurskrachtig wordt beoordeeld. Maarssen staat
welwillend tegenover samengaan met Breukelen "indien Breukelen kiest
voor samengaan met Maarssen". Dat is toch wat anders dan instemmen met
de variant Vecht en Venen.
Sterker nog, op 18 november 2008 hebben de Maarssense fracties van het
CDA, VVD, Maarssen2000 en GroenLinks een brief gestuurd aan
Staatssecretaris Bijleveld waarin zij pleiten voor een correcte
procedure waarbij ook Maarssen wordt betrokken en de mogelijkheden van
een Venengemeente en Vechtgemeente wordt onderzocht. (bijlage 3)
Het gemeentebestuur van Wijdemeren verklaart zich te kunnen vinden in
het feit dat de gemeente Wijdemeren niet formeel bij de herindeling
wordt betrokken (zie bijlage 4).
Zij zijn akkoord met iedere variant als Wijdemeren er maar niet bij
betrokken wordt. Ook dat kan toch niet worden gezien als instemming
met de variant Vecht en Venen.
Hieronder gaan wij nader in op onze redenen om voor een kleine
robuuste Vechtgemeente te kiezen.
I Voor een herindeling van Breukelen en Loenen bestaat een
groot draagvlak, zowel in de
gemeenten zelf als in de buurgemeenten.
II De karakters van de dorpen Breukelen en Loenen zijn
gelijk, de gemeenten gaan
naadloos in elkaar over. Beide gemeenten liggen met hun historisch
centrum aan de Vecht en
bestaan verder uit meerdere plattelandskernen; ze vormen een
natuurlijke eenheid.
De bevolkingssamenstelling komt overeen. Op velerlei gebied wordt er
samengewerkt (fusie van de woningbouwverenigingen en
verzorgingstehuizen) of gebruik gemaakt van elkaars voorzieningen
(scholen, sportverenigingen, winkels). Herindeling zal de sociale
samenhang tussen de dorpen alleen maar vergroten.
III Afgelopen jaar heeft de Provincie Utrecht haar
"Vechtvisie" vastgesteld om het zeer
kostbare, maar ook zeer kwetsbare Vechtgebied in stand te kunnen
houden en passend te
kunnen ontwikkelen. Vorige maand is een enthousiaste Gebiedscommissie
voor de Vechtstreek
van start gegaan met betrokken bewoners, deskundigen en politici uit
de Vechtstreek. Samen
met een duurzame Vechtgemeente kan deze commissie de best mogelijke
resultaten bereiken.
IV Een van de bedreigingen van de Vechtstreek betreft de
oprukkende infrastructuur. Op
geringe afstand van de eeuwenoude Vecht liggen het
Amsterdam-Rijnkanaal, de A2 en het
Randstadspoor. De neveneffecten betreffen milieuvervuiling (lucht en
geluid), risico's van
gevaarlijk transport, ongebreidelde economische ontwikkeling en
aantasting van het landschap.
Omdat de Vechtgemeenten met dezelfde problematiek te kampen hebben,
zullen ze dit
eendrachtig op kunnen pakken, samen aan de oplossingen kunnen werken
en een eenduidig
geluid kunnen laten horen.
V Door haar bijzondere cultuur-historie heeft de Vechtstreek
de potentie om uit te groeien tot een wereldwijd bekende toeristische
trekpleister. De buitenplaatsen aan de Vecht doen de glorie van de
Gouden Eeuw herleven. Om de druk van massatoerisme op te kunnen vangen
zonder dat de schoonheid zelf wordt aangetast, zal er gezamenlijk
gewerkt moeten worden aan behoud van de monumenten en het ontwikkelen
van duurzame vervoers- en verblijfsmogelijkheden.
VI De bestuurskracht van Breukelen en Loenen samen is
voldoende, zeker gezien de
mogelijkheden van samenwerking met de andere (Vecht) buurgemeenten.
Het argument dat
alleen grotere gemeenten zoals de beoogde gemeente Vecht en Venen
toekomstbestendig zijn
gaat niet op. Als twee kleine gemeenten zijn Breukelen en Loenen in
staat gebleken een goed
beleid te voeren en cultuurhistorische kwaliteit van hun grondgebied
te behouden.
Aanhakend bij de recente kamerdiscussie over A en B gemeenten is de
schaalgrootte van Breukelen en Loenen ruim voldoende om het beperkte
bestuurspakket goed uit te voeren. Wij hebben als fusiegemeente niet
of nauwelijks te maken met sociaal economische problemen. Er is geen
sprake van een grote bouwopdracht of intenties daartoe. Breukelen en
Loenen willen als fusiegemeente de Vechtstreek conserveren en het
voorzieningen niveau zoveel mogelijk op peil houden.
Reeds nu participeren beide gemeenten in diverse
samenwerkingsverbanden, onder andere op het gebied van sociale zaken.
Gezamenlijk is er een landschapsontwikkelings plan opgesteld (LOP) en
samen met de gemeente Maarssen hebben Breukelen en Loenen een
Cultuurplatform. Door de herindeling zal bovendien het ambtelijk
apparaat worden versterkt en de vervangingsmogelijkheden bij
bijvoorbeeld ziekte worden vergroot.
VII Breukelen en Loenen verkeren in een gezonde financiële
positie en gaan reeds jaren op
verstandige wijze met de budgetten om. Zeker gezien de huidige
economische recessie is het
zaak kritisch naar grote uitgaven te kijken. De kosten van een
herindeling (dertig miljoen) van
Breukelen met Loenen zullen onder andere beperkt kunnen blijven door
een mogelijke
voortzetting van het gebruik van de bestaande overheidsgebouwen.
Bovendien zal een
herindeling tussen Loenen en Breukelen tot weinig verzet vanuit de
bevolking leiden. Eendrachtig
en met de grootst mogelijke inzet zal er daarom aan de nieuwe gemeente
kunnen worden
gewerkt.
Conclusie:
1. De raden en bevolking van noch Breukelen noch Loenen ondersteunen
het Voorstel van Wet om tot een samenvoeging van de genoemde vier
gemeenten te komen.
2. De argumenten om tot deze samenvoeging Vecht en Venen te komen
zijn niet volledig en berusten ten dele op onjuiste informatie.
3. Draagvlak en samenhang en effectiviteit waren en zijn voor ons de
belangrijkste voorwaarden voor een herindeling.
4. Wij verzoeken u dringend om recht te doen aan het uitgangspunt van
voldoende draagvlak en het Voorstel van Wet te wijzigen in een
samenvoeging van
+ de gemeenten Breukelen en Loenen enerzijds
+ de gemeenten Abcoude en De Ronde Venen anderzijds.
Wij menen dat alleen dan recht wordt gedaan aan de wensen van de
respectievelijke
gemeenten.
Hoogachtend,
De raad van Loenen,
De wnd. griffier, de voorzitter,
J.M. Willenborg R.G. Boekhoven
Bijlagen:
1. Brief aan de Ministerraad d.d. 27 november 2008, raadsleden
Breukelen en Loenen
2. Brief aan GS Utrecht d.d. 14 januari 2008, B & W Maarssen
3. Brief aan Staatssecretaris Bijleveld d.d.18 november 2008,
raadsleden Maarssen
4. Brief aan GS Utrecht d.d. 26 november 2007, B&W Wijdemeren
* Reactie Raad op voorstel van wet TK 31840 (incl. bijlagen).pdf