Vragen van de leden Peters en Van Bommel (2080909850)
26-02-2009 | kamerstuk | PDF document, 36 Kb
Hierbij bied ik u, mede namens de minister van Buitenlandse Zaken, de
antwoorden aan op de vragen van de leden Peters (GroenLinks) en Van
Bommel (SP) aan de minister van Buitenlandse Zaken en de
staatssecretaris van Economische Zaken over de doorvoer van militaire
goederen. (Ingezonden 16 januari 2009).
> Retouradres Postbus 20101 2500 EC Den Haag
De Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal
Binnenhof 4
2513 AA 's-GRAVENHAGE
Datum 26 februari 2009
Betreft Vragen van de leden Peters en Van Bommel (2080909850)
Pagina 1 van 5
Directoraat-Generaal
Buitenlandse Economische
Betrekkingen
Directie Handelspolitiek &
Globalisering
Bezuidenhoutseweg 20
Postbus 20101
2500 EC Den Haag
T 070-3798911 (algemeen)
www.ez.nl
Behandeld door
drs. G.W. Bontenbal
T 070 379 76 58
F 070 379 73 92
g.w.bontenbal@minez.nl
Ons kenmerk
BEB/HPG / 9025852
Hierbij bied ik u, mede namens de minister van Buitenlandse Zaken, de
antwoorden aan op de vragen van de leden Peters (GroenLinks) en Van Bommel
(SP) aan de minister van Buitenlandse Zaken en de staatssecretaris van
Economische Zaken over de doorvoer van militaire goederen. (Ingezonden 16
januari 2009).
1
Bent u op de hoogte van de doorvoer van militaire goederen naar Israël vanuit
onder andere de Verenigde Staten, die via Schiphol plaatsvindt?1 Is het waar dat
deze leveranties niet getoetst worden aan de EU-gedragscode voor wapenexport?
Antwoord
Ja, daarvan ben ik op de hoogte. Tot september 2008 werden met enige
regelmaat vanuit de Verenigde Staten met name ontstekers en onderdelen van
munitie via Schiphol naar Israël verscheept. Overigens was het volume in 2008
aanzienlijk lager dan in voorgaande jaren.2 Naar verwachting zullen zulke
verschepingen via Schiphol, na het vertrek van de vrachtvluchten van de
Israëlische luchtvaartmaatschappij El Al naar de luchthaven Luik per oktober
2008, in de toekomst nog zelden voorkomen.
De Nederlandse controle op de doorvoer naar Israël wijkt niet af van de controle
op de doorvoer naar andere bestemmingslanden. Indien een zending afkomstig is
van een EU/NAVO+ bondgenoot (d.w.z. een EU lidstaat, een NAVO-partner dan
wel Australië, Nieuw Zeeland, Japan of Zwitserland) en zo'n zending aldaar al
getoetst is en voorzien van een uitvoervergunning, dan doet Nederland die
toetsing niet nog eens over. Is een door te voeren zending militaire goederen niet
afkomstig uit of bestemd voor een EU/NAVO+ bondgenoot, dan toetsen de
Nederlandse exportcontrole autoriteiten zo'n zending wel en hanteren zij daarbij
het Gemeenschappelijk Standpunt 2008/944/GBVB van 8 december 2008 dat de
EU-gedragscode inzake wapenexport actualiseert en vervangt.
1 www.stopwapenhandel.org: "Weinig toezicht op wapens naar Israël"
2 zie hiervoor bijvoorbeeld de overzichten die de Kamer in reactie op vragen van het
toenmalige lid Karimi in 2006 ontving, Tweede Kamer, vergaderjaar 2005-2006, Aanhangsel
van de Handelingen, nr. 1890.
Pagina 2 van 5
Directoraat-Generaal
Betrekkingen
Directie Handelspolitiek &
Globalisering
Ons Kenmerk
BEB/HPG / 9025852
2
Kunt u de Kamer, al dan niet vertrouwelijk, een overzicht sturen van de inhoud,
de omvang en het aantal van alle doorvoer van militaire goederen die via
Nederlands grondgebied (voornamelijk Schiphol en Rotterdam) van en naar Israël
zijn vervoerd in 2008? Zo nee, waarom niet?
Antwoord
Ja. Deze gegevens gaan u hierbij toe. De doorvoergegevens over de eerste helft
van 2008 zijn klaar voor publicatie en worden op de website
www.exportcontrole.ez.nl geplaatst. Ook in de ruwe gegevens over de tweede
helft 2008 kon gericht worden gezocht op de eindbestemming Israël.
Meldingen (doorvoer naar Israel 2008)
Datum Nr / melding3 Hoeveelh
eid
Goederen Land van
herkomst
Land van
bestemmimg
haven
luchthaven
15-05-2008 27743579 7750 Ontstekers VS Israël Schiphol
06-02-2008 27559972 2537500 Slaghoedjes VS Israël Schiphol
07-05-2008 27735878 6000 Rook/traangasgranaten VS Israël Schiphol
15-05-2008 27746330 6 Ontstekers VS Israël Schiphol
27-05-2008 27769853 4792 Rookgranaten VS Israël Schiphol
17-06-2008 27808727 147 Ontstekingsmechanismen VS Israël Schiphol
18-06-2008 27808727 147 Ontstekers VS Israël Schiphol
20-06-2008 27840922 360 Ontstekingsmechanismen VS Israël Schiphol
26-06-2008 27853080 4000 Ontstekingsmechanismen VS Israël Schiphol
24-07-2008 27982786 6800000 Slaghoedjes VS Israël Schiphol
25-07-2008 27985866 350 Ontstekers VS Israël Schiphol
25-07-2008 27985858 450 Ontstekers VS Israël Schiphol
01-08-2008 melding 1 Warmtebeeldcamera Colombia Israël Schiphol
01-08-2008 melding 14
11 Modellen van geleide projectielen
+ 1 model mini-UAV + 2
pilotenhelmen met
nachtzichtgoggles (retour van Air
Show) Colombia Israël
Schiphol
11-08-2008 28039034 17000 Ontstekingsmechanismen VS Israël Schiphol
28-08-2008 28083661 24
Raketmotoren (UN 0186) en
toebehoren F-16. VS Israël
Schiphol
08-09-2008 28123035 1500 Delen van munitie (Piston Actuators) VS Israël
Schiphol
08-09-2008 28123051 2912 Ontstekers VS Israël Schiphol
08-09-2008 28123043 3 Ontstekingsdelen VS Israël Schiphol
08-09-2008 28118783 8000000 Slaghoedjes VS Israël Schiphol
08-09-2008 28021690 5000000 Slaghoedjes VS Israël Schiphol
3 Indien bij een melding een nummer vermeld staat, vallen de betrokken goederen niet
alleen onder het Besluit strategische goederen (Bsg), maar ook onder de Wet wapens en
munitie (Wwm) en is er een consent voor het doen binnenbrengen aangevraagd. Het
nummer betreft dan het nummer van het desbetreffende consent. De consentaanvraag
wordt dan tevens als melding in het kader van het Bsg geregistreerd.
Pagina 3 van 5
Directoraat-Generaal
Betrekkingen
Directie Handelspolitiek &
Globalisering
Ons Kenmerk
BEB/HPG / 9025852
Vergunningen (doorvoer naar Israel 2008)
Datum Nr
aanvraag
Aantal Goederen Land van herkomst Land van
bestemming
haven /
luchthaven
06-11-2008 28260334 2 UAV (onbemande vliegtuigen) Colombia Israël R'dam
Meldingen (doorvoer uit Israel 2008)
Datum Nr /
melding
Aantal Goederen Land van
herkomst
Land van
bestemming
haven /
luchthave
n
05-03-2008 27633331 1
Dummy op afstand bedienbaar
wapensysteem (RCWS) Israël Spanje
Schiphol
07-03-2008 27628974 292 Patronen Israël VS Schiphol
07-03-2008 27628958 92 Patronen Israël VS Schiphol
19-03-2008 27652689 10 Ontstekingsmechanismen Israël VS Schiphol
28-03-2008 27666434 360 Signaalpatronen Israël VS Schiphol
08-04-2008 27685471 400 Delen van pistoolmitrailleurs Israël VS Schiphol
07-05-2008 melding 2 UAV (onbemande vliegtuigen) Israël Colombia R'dam
20-05-2008 27757324 100 Mortiergranaten 120mm Israël Oostenrijk Schiphol
21-05-2008 melding 1
UAV (onbemand vliegtuig) met
toebehoren Israël VAE
Schiphol
23-07-2008 27956319 25537 Delen van munitie Israël VS Schiphol
25-07-2008 27985823 1196 Hulzen Israël VS Schiphol
Verguninngen (doorvoer uit Israel 2008)
Datum Nr
aanvraag
Aantal Goederen Land van
herkomst
Land van
bestemming
haven /
luchthave
n
08-09-2008 28075731 1 Kogelgeweer + 2 magazijnen Israel
Trinidad en
Tobago
Schiphol
08-09-2008 28075758 1 Vizier Israel
Trinidad en
Tobago
Schiphol
22-09-2008 28088302 1004
Lithium batterijen t.b.v. militaire
communicatiesystemen Israël Rwanda
Schiphol
3
Bent u, gezien de huidige oorlog in Gaza waarin Israël is verwikkeld, bereid om
beter toezicht uit te oefenen op de doorvoer van militaire goederen naar Israël,
gebruik makend van de juridische mogelijkheid om een ad hoc vergunningsplicht
op te leggen voor het toetsen van doorvoer van militaire goederen aan de EUwapenexportregels?
Zo nee, waarom niet?
Antwoord
Met het inwerking treden van de wettelijke aanscherping van de
doorvoercontroles per 1 augustus 2008 is een kader gecreëerd waarin de
doorvoer van militaire goederen via Nederlandse havens en luchthavens die niet
of niet als vanzelfsprekend al een adequate toetsing heeft doorstaan bij de uitvoer
uit het land van herkomst, alsnog in Nederland langs de lat van het Europese
Pagina 4 van 5
Directoraat-Generaal
Betrekkingen
Directie Handelspolitiek &
Globalisering
Ons Kenmerk
BEB/HPG / 9025852
Gemeenschappelijke Standpunt ter zake (de voormalige EU-gedragcode) gelegd
wordt.
De doorvoer van militaire goederen die vóór uitvoer al door een van de
bondgenoten van Nederland op adequate wijze getoetst werd en dus voorzien is
van een uitvoer- of doorvoervergunning van een partner uit de EU/NAVO+ groep
van landen, is op basis van het Besluit strategische goederen vrijgesteld van die
vergunningplicht. Alle bondgenoten beschikken immers over een deugdelijk
wapenexportcontrolesysteem. In dat licht is het niet wenselijk dat Nederland de
wapenexporttoets van de genoemde landen nog een keer overdoet.
Deze goederen zijn wel onderworpen aan een meldplicht. Daardoor is het voor
iedereen zichtbaar welke wapentransacties via Nederlandse havens of luchthavens
dan wel anderszins hun logistieke weg via Nederlands grondgebied vinden. De ad
hoc vergunningplicht, die sinds de aanscherping van de doorvoerregels enkel nog
relevant is voor de van bondgenoten afkomstige transacties, wordt alleen ingezet
als er geen geldige uitvoervergunning van een van die bondgenoten overgelegd
kan worden of als de verdere transportroute van een doorvoerzending niet
overeenkomt met de in zo'n vergunning vermelde bestemming.
Het toezicht op de doorvoer van militaire goederen over Nederlands grondgebied
is daarmee naar het oordeel van de regering afgestemd op de wens van
Nederland om zowel een aantrekkelijke logistieke schakel in de wereldhandel te
zijn als een betrouwbare en transparante speler op het gebied van de controle op
de handel in militaire goederen. Voorkomen dient immers te worden dat de
gunstige economische positie misbruikt wordt voor de logistieke verwerking of
zelfs afwikkeling van allerhande ongecontroleerde wapentransacties.
4
Kunt u de Kamer zo spoedig mogelijk het achterstallige overzicht sturen van alle
doorvoer van militaire goederen via Nederlands grondgebied in de eerste helft van
2008? Bent u tevens bereid het overzicht van de doorvoer van militaire goederen
via Nederlands grondgebied over geheel 2008 zo spoedig mogelijk naar de Kamer
te sturen? Zo nee, waarom niet?
Antwoord
Ja. De gegevens over de doorvoermeldingen in de eerste helft van 2008 zullen
naar het zich laat aanzien begin februari gepubliceerd worden. De gegevens over
de tweede helft van 2008 zullen nog voor de zomer op de website
www.exportcontrole.ez.nl geplaatst worden. Reden waarom publicatie met enige
vertraging geschiedt is dat de zorgvuldigheid vergt dat commercieel
vertrouwelijke gegevens voor openbaarmaking gecontroleerd en geneutraliseerd
worden. Daarnaast wordt door mij, hoewel transparantie in de loop der jaren
zeker een van de kernactiviteiten en dus prioriteiten van de exportcontrole is
Pagina 5 van 5
Directoraat-Generaal
Betrekkingen
Directie Handelspolitiek &
Globalisering
Ons Kenmerk
BEB/HPG / 9025852
geworden, absolute prioriteit gegeven aan een gedegen en verantwoorde
exportcontrole zelf.
(w.g.) drs F. Heemskerk
Staatssecretaris van Economische Zaken
Ministerie van Economische Zaken