Rijksuniversiteit Groningen

De associatiemaatschappij: journalistieke stijl en de onthechte nieuwsconsument

Datum: 17 maart 2009

Oratie: prof.dr. M.J. Broersma, 16.15 uur, Academiegebouw, Broerstraat 5, Groningen

Titel: De associatiemaatschappij: journalistieke stijl en de onthechte nieuwsconsument

Leeropdracht: Journalistieke cultuur en media

Faculteit: Letteren

De journalistiek staat aan de vooravond van grote veranderingen. Oplageverliezen en dalende advertentie-inkomsten bedreigen de krant als massamedium voor een breed publiek. Journalistiek zal zichzelf moeten herdefiniëren of zelfs opnieuw uitvindenom aan te sluiten bij de behoeftes van de postmoderne onthechte nieuwsconsument. Prof.dr. Marcel Broersma verkent in zijn oratie ter gelegenheid van de aanvaarding van zijn leerstoel Journalistieke Cultuur en Media hoe het gebruik van de theoretische concepten `journalistieke stijl' en `het journalistieke veld' een ingang bieden om veranderingsprocessen in de journalistiek en de gevolgen daarvan te analyseren en te interpreteren.

Broersma schetst de contouren van het samenspel in de twintigste eeuw van een reflectieve journalistieke stijl die berichtgeving over actuele gebeurtenissen inkadert in een samenhangend ideologisch vertoog en een op nieuws gerichte journalistieke stijl die nieuwsonderwerpen interpreteert als op zichzelf staande gebeurtenissen die belang an sich hebben. Deze laatste stijl laat het aan de lezer over om de gerapporteerde evenementen (of incidenten) in een associatief verband te plaatsen. De opkomst van internet en digitale media heeft hieraan een extra dynamiek gegeven. De consument krijgt geen beperkte hoeveelheid nieuws meer voorgeschoteld in een vaststaande ordening, maar kan nu met enkele muisklikken zelf zijn selectie in het nieuws maken. De vraag is dan wat de rol of de toegevoegde waarde is van journalistiek in wat zich het beste laat kenschetsen als de associatiemaatschappij.