NEN
Belang stoffenbeleid is groot
dinsdag 17 maart 2009, 10:49
De implementatie van het stoffenbeleid, op Europees niveau bekend
onder de naam REACH, kan nog wel even duren.
Het berekenen van de Maximaal Aanvaardbare Concentratie (MAC-waarde)
van een stof is een tijdrovend karwei, waar de belangenvereniging van
de Nederlandse Chemie VNCI nu zelfs een netwerk van veelal
gepensioneerde experts op wil zetten. Toch is het zeer belangrijk dat
het stoffenbeleid snel geïmplementeerd wordt.
Het stoffenbeleid van ons land is alweer een aantal jaren oud, maar
pas sinds 2007 op Europees niveau ingebed onder de naam REACH.
Oorspronkelijk was de aanleiding voor het formuleren van een nieuw
stoffenbeleid de bezorgdheid van Nederland over de veiligheid van
stoffen en producten en de gevolgen voor de leef- en werkomgeving. Van
een zeer groot aantal stoffen was en is onvoldoende bekend welk gevaar
en risico ze met zich meebrengen. Bovendien bereikte die informatie
vaak de gebruikers, afnemers en consumenten niet.
Door het gebrek aan informatie was de aanpak gericht op oplossen van
incidenten, terwijl een preventieve aanpak (het zoveel mogelijk
voorkomen van incidenten) nationaal en internationaal wenselijk is.
Zowel in Nederland als in Europa heeft dit geleid tot een herziening
van het stoffenbeleid. Het ministerie van VROM is in 1999 in nauw
overleg met het bedrijfsleven en maatschappelijke organisaties gestart
met de beleidsvernieuwing. Het resultaat was de strategienota SOMS
(Strategienota Omgaan met Stoffen) van april 2001.
Speerpunten
Bij de ontwikkeling van het stoffenbeleid bleek dat zowel nationaal
als in de Europese Unie, een aantal elementen van groot belang is om
het doel te bereiken. Zo moet de kennis over gevaren en risico's van
stoffen vergroot worden. Om de kennisachterstand snel in te halen voor
de meest relevante stoffen, is een vorm van prioritering noodzakelijk.
Kennis delen over de gevaren en risico's zodat iedereen (bedrijven,
consumenten) zijn verantwoordelijkheid kan nemen is ook een belangrijk
aspect. Bovendien voorkomt het delen van kennis dat op meer plaatsen
dezelfde informatie via dierproeven wordt gegenereerd. Ook kan
openbaarmaking helpen de maatschappelijke onrust weg te nemen.
Een ander speerpunt van het stoffenbeleid is het prioriteren van
stoffen. Stoffen die het grootste gevaar of risico opleveren voor mens
en milieu krijgen zo de meeste aandacht. Tot slot is
verantwoordelijkheid belangrijk. Die geldt voor bedrijven, die
verantwoord moeten omgaan met stoffen door zelf maatregelen te nemen
ter voorkoming van risico's, en hun verantwoordelijkheid in de keten
moeten nemen: ze moeten aan de afnemers of gebruikers van hun stoffen
of producten alle relevante informatie geven zodat ook die daarmee
verantwoord kunnen omgaan. Andersom geldt een verantwoordelijkheid
voor de afnemer om de leverancier hierom te vragen en om zelf de
benodigde informatie over het boogde gebruik te leveren.
Ervaringen
In het boek "Chemie van Beleid", waarin ervaringen met Nederlands
stoffenbeleid en REACH worden beschreven, staan ook nog enkele
aandachtspunten. Enkele van de belangrijkste leerpunten zijn onder
andere: samenspel, betrokkenheid van alle stakeholders vanwege
draagvlak en consistentie. Verder is Europees denken belangrijk. De
overheid moet vooral denken vanuit de Europese context.
Voor meer informatie over dit onderwerp kunt u contact opnemen met NEN
Materiaalkunde, telefoon (015) 2690 107 of via e-mail:
chemistry@nen.nl.
zie ook de volgende gerelateerde onderwerpen:
NEN Chemiemail (Publicatie)