Senternovem
03-04-2009 | Convenanten uitgelicht: het Klimaatakkoord
Steeds meer organisaties leggen in een convenant vast welke bijdrage
ze gaan leveren aan de doelstellingen van het programma Schoon en
Zuinig. Zo hebben de Nederlandse gemeenten (verenigd in de VNG) en het
Rijk al in 2007 het Klimaatakkoord getekend, gericht op de reductie
van broeikasgassen en aanpassing aan het veranderende klimaat. Wat
zijn de belangrijkste afspraken van dit convenant? En wat is er
sindsdien gebeurd?
De belangrijkste afspraken van het Klimaatakkoord tussen de VNG en het
Rijk betreffen duurzaam inkopen, duurzame energie en klimaatneutrale
nieuwbouw:
* Gemeenten streven naar 75% duurzaam inkopen in 2010 en 100% in
2015
* Rijk en gemeenten bevorderen dat het aandeel duurzame energie in
2020 uitkomt op 20%. Dat betekent onder meer een verdubbeling van
het vermogen van windenergie op land in 2011. Ook andere vormen
van duurzame energie zoals biogas worden gestimuleerd. Hiervoor is
in 2008 de subsidieregeling Duurzame Energieproductie opgestart.
Per 1 april wordt hier in vervolg aangegeven
* Er is een platform duurzame overheden (www.duurzameoverheden.nl),
zodat gemeenten van elkaar kunnen leren. De VNG draagt in 2012
twintig klimaatneutrale gemeenten als voorbeeld aan. Op dit moment
is dat platform gerealiseerd en volop aan de slag
* Rijk en gemeenten willen dat in 2020 de nieuwbouw klimaatneutraal
is. Het energieverbruik in woningen en gebouwen moet dan 50% lager
zijn. De VNG wijst dit jaar minstens tien woonwijken aan waarin
geëxperimenteerd kan worden met innovatieve energiebesparende
maatregelen en duurzame energiebronnen
* Biobrandstoffen moeten beter verkrijgbaar zijn langs de snelweg en
in gemeentelijke omgeving
Stimuleringsregeling
Op basis van het Klimaatakkoord is in juli 2008 de
Stimuleringsregeling Lokale Klimaatinitiatieven (SLOK) van kracht
gegaan. Deze regeling heeft tot doel gemeenten en provincies te
stimuleren tot het nemen van extra maatregelen, gericht op de reductie
van broeikasgassen. Op dit moment hebben ruim 300 gemeenten een
aanvraag ingediend. SenterNovem faciliteert gemeenten en provincies
bij de uitvoering van het Klimaatakkoord.
Vijf thema's en themateams
Het Klimaatakkoord tussen Rijk en gemeenten is georganiseerd rond vijf
inhoudelijke thema's: duurzame overheid, duurzame energieproductie,
schone en zuinige mobiliteit, energiezuinige gebouwde omgeving en
duurzame (agrarische) bedrijven. Rond elk thema is een themateam
geformeerd, bestaande uit een ambassadeur (een wethouder van een
innovatieve gemeente op dit thema), andere innovatieve gemeenten
(`koplopers') en een secretaris van SenterNovem die het team
ondersteunt. Daarnaast zijn VNG, VROM en andere gerelateerde
programma's vertegenwoordigd. Elk themateam kiest inhoudelijke
speerpunten, stelt een plan van aanpak op en een 10-puntenlijst met
basismaatregelen. Ook delen de teams kennis over succesvolle
vernieuwende projecten. Deze kennisdeling kan plaatsvinden door het
organiseren van bijeenkomsten en excursies, waar mogelijk via
bestaande regionale netwerken.
Regionale netwerken
Regionale en lokale netwerken zijn noodzakelijk om daadkrachtig aan de
slag te gaan met vernieuwende aanpakken. Het gaat hierbij om
samenwerking tussen gemeenten en andere (markt)partijen zoals
bedrijven, woningcorporaties, milieudiensten, NGO's,
brancheorganisaties, energiebedrijven en provincies. Een aantal van
deze partijen sloot, net als de lokale overheden, een klimaatakkoord
met het Rijk als onderdeel van het programma Schoon en Zuinig.
De regionale klimaatadviseur van SenterNovem brengt deze partijen bij
elkaar en zorgt voor de ondersteuning van de regionale netwerken met
contacten, kennis, producten en diensten, zoals bijeenkomsten,
stappenplannen, assessments en workshops. Voorbeeldprojecten, nieuws
en informatie uit de themateams zullen via deze regionale netwerken
verspreid worden naar de gemeenten. De werkwijze is flexibel en sluit
aan op regionale en lokale ontwikkelingen en structuren.