Kom in de Kas vol verrassingen, kom kijken hoe het werkt!
20/03/2009 08:00
Kom in de Kas
Bleiswijk - Bloei, smaak, sier. Vakmanschap, verrassing en vermaak. Er valt voor jong en oud weer heel veel te zien, te proeven en te genieten in Neerlands kassen in het eerste weekeinde van april. Op zaterdag 4 en zondag 5 april zetten tijdens Kom in de Kas in 24 regio's meer dan tweehonderd glastuinbouwbedrijven hun deuren open voor het publiek, onder het motto 'Kom kijken hoe het werkt'. Informatie over openingstijden en een overzicht van alle activiteiten staat op www.komindekas.nl. Kom in de Kas is een van de grootste publieksevenementen van Nederland. Het evenement trekt jaarlijks meer dan 200.000 bezoekers.
De Nederlandse glastuinbouw (10.000 hectare kassen) is een belangrijke pijler van de economie. Zo'n 150.000 mensen hebben direct en indirect een baan dankzij de glastuinbouw. De sector exporteert jaarlijks voor 9 miljard euro aan producten. Driekwart van wat in een kas wordt geteeld, wordt geëxporteerd.
Hightech met groene vingers
Glastuinbouw is hightech met groene vingers, zoals de open dag laat zien. De Nederlandse glastuinbouw staat internationaal hoog aangeschreven door de slimme manier waarop de telers natuur en techniek weten te combineren voor de teelt van kwaliteitsproducten. In de meeste kassen regelen computers het klimaat en de voeding van de plant. Steeds verder ook rukt de robot op. Natuur en hightech gaan hand in hand. Hommels en bijen zorgen voor de bestuiving. Roofinsecten worden ingezet om luizen, trips, spint en andere plantenbelagers te bestrijden en de oogst te beschermen. De Nederlandse glastuinbouw is met de biologische bestrijding toonaangevend in de wereld.
Warmtekrachtinstallaties in de kassen zetten aardgas om in warmte en stroom. Energie die over is, gaat het elektriciteitsnet op. De glastuinbouw voorziet zo in 8% van de stroombehoefte van de Nederlandse huishoudens. Steeds meer ook wordt aardwarmte en zonnewarmte gebruikt om de kas in de koude periodes te verwarmen. Ook hebben sommige telers houtgestookte kachels om hun kas te verwarmen. De brandstof is afvalhout. Andere energiebesparende en energieproducerende technieken zijn nog volop in ontwikkeling.
BIJLAGE
Highlights Kom in de Kas 2009
Kerk in de kas
Een mooi voorbeeld van de innovatie is onder andere te zien bij gerberakwekerij Nell Cultures in Klazienaveen. Hier staat een bijzondere automatische insteek- en bosmachine die door de teler zelf is ontwikkeld. Bijzonder is ook bijvoorbeeld het bedrijf Slingerland-Van Buren, waar twaalf soorten snijhortensia's worden gekweekt. De hortensia's worden in de verwarmde kas geoogst van april tot juni. Daarna wordt in de koude kas geoogst tot eind november. De planten staan in speciale potgrond met druppelaars. In Klazienaveen wordt op zondag 5 april van 09.30 tot 10.30 uur in de kas van Roelof Rotmensen aan De Langendijk 4 een kerkdienst gehouden. Het thema is Zingend op weg naar Pasen. Rotmensen kweekt in zijn kas kersen en rode bessen. De kersenbloesem bloeit van half maart tot half april.
Kwartels tussen de kersenbomen
Bloeiende kersenbomen zijn ook te bewonderen bij Kwekerij Buitenplaats aan de Walinxweg in Rockanje (op Voorne-Putten). Kwartels zorgen er in de kas voor dat de grond onkruidvrij blijft. Ook eten ze de bodeminsecten op. Bijen vliegen er rond om de bloemen te bestuiven. Een kersomaat doet dienst als verkooppunt voor een gekoeld bakje met kersen.
Een heel ander soort automaat is te bewonderen bij de volledig geautomatiseerde potrozenkwekerij Van der Harg in Vierpolders, waar de poot- en stekrobot Rombomatic in bedrijf is. Heel bijzonder is ook de opengestelde strelitziakwekerij. De strelitzia heet ook wel paradijsvogelbloem vanwege zijn oogstrelende uiterlijk.
Eko onder glas
Zeer de moeite waard is ook een bezoek aan Biokwekerij Poldervaart in Vierpolders. Dit volledig vernieuwde glastuinbouwbedrijf wordt op 3 april officieel geopend. De Poldervaart teelt tomaat, paprika en komkommer in de volle grond en volledig biologisch. Eko-glastuinbouwbedrijven zijn er niet zo heel veel.
De Peel
In Gemert-Bakel doet onder andere een gecombineerd aardbeien- en frambozenbedrijf mee. Bedrijven die frambozen onder glas telen, zijn er maar heel weinig. In dit bedrijf (Van Gennip Cultuur) wordt op vrijdagavond een discussiebijeenkomst georganiseerd voor politici, tuinders, vertegenwoordigers uit het onderwijs en andere genodigden. Het onderwerp is: hoe krijgen we nog meer werknemers naar de tuinbouw?
Technasium
Dat de glastuinbouw zeer kennisintensief is en vele soorten werk biedt, is onder meer te zien in de Bathpolder (Zeeland). De glastuinbouwbedrijven hier vormen onder andere voor de hoogbegaafde techniekleerlingen van het Technasium een interessant studieterrein. Leerlingen van het Technasium hebben zich onder andere gebogen over mogelijkheden om de lichtuitstoot verder te verminderen. Overigens, ook in andere regio's zijn er leerprojecten en contacten tussen scholen en bedrijven om leerlingen de ontplooiingsmogelijkheden te laten ontdekken die de glastuinbouw biedt. De glastuinbouw wordt de komende jaren ook een plek voor maatschappelijke stages. In 2011 zijn deze stages op alle middelbare scholen verplicht.
Hightech in de komkommers
In Oud-Beijerland kan het publiek onder meer terecht bij Van der Linden Tuinbouw. Dit is het eerste komkommerbedrijf waar de komkommers van de plant 'vanzelf' via transportbanden naar een sorteermachine gaan. Voor de bestrijding van plaaginsecten worden natuurlijke vijanden ingezet. Bijen en hommels zorgen voor de bestuiving.
Robots tussen de potplanten
Hoe geautomatiseerd en vindingrijk de glastuinbouw is, laat bijvoorbeeld ook potplantenkwekerij Pligt Professionals in Heinenoord zien. Robots hebben hier een deel van het werk overgenomen. In de kas zijn allerlei technische snufjes om zo zuinig mogelijk te zijn met energie, water en voedingsstoffen. Pligt Professionals teelt begonia, campanula, cyclamen en poinsettia. Per week verlaten 100.000 potplanten het bedrijf.
Mobiele rozen in de Bommelerwaard
De slimme toepassing van techniek is onder andere ook te bewonderen bij rozenkwekerij 't Rozenbos aan de Hogeweg in Nieuwaal. Dit bedrijf heeft een zogeheten mobiel teeltsysteem. Als de rozen geoogst moeten worden, schuiven de bakken met rozenstruiken naar het gangpad, waar medewerkers klaar staan om te oogsten. Vervolgens worden ze automatisch naar de bosafdeling gebracht, waar ze worden gebundeld en verzendklaar gemaakt. Het is een van de nieuwste snufjes in de Bommelerwaardse kassen.
Robots keuren de kalanchoë
In Heerhugowaard is bij de nieuwe kalanchoëkwekerij Slijkerman aan de Veenhuizerweg goed te zien hoe ver de automatisering in een modern potplantenbedrijf gaat. Tafels met potplanten rollen 'vanzelf' van teeltruimte naar teeltruimte. De planten worden elektronisch gescand en gesorteerd op lengte, grootte, aantal bloemen en kleur. Plaaginsecten in de kas worden bestreden met hun natuurlijke vijanden. De kalanchoë is een kortedagplant. De vetplant vormt pas bloemen als de dag korter is dan de nacht. Net als de chrysant.
Zomerkoninkjes in de kas
Biologische bestrijding wordt ook toegepast bij de aardbeienkwekerij aan de Laanderweg in Heerhugowaard. Hier worden van maart tot december in kassen, tunnels en in de volle grond lekkere zomerkoninkjes geteeld. In de kas wordt geteeld op stellingen. De planten krijgen voeding en water via een druppelsysteem. In Belfeld is aardbeienkwekerij Brookberries geopend, een van de grootste glasaardbeienbedrijven van Nederland. Brookberries oogst van eind maart tot eind mei en van begin oktober tot eind december in de kas.
Houtkachels
In Lingerwaard is een amarylliskwekerij opengesteld met een verwarmingsketel die gestookt wordt met afvalhout. In Luttelgeest heeft een strelitziakwekerij zo'n houtgestookte kachel.
Handel met humor
Wie de spanning van de veilingklok wil voelen, zit goed in Bemmel. Het publiek kan op de veiling zelf via de klok producten kopen en beleven hoe het voelt om een echte inkoper te zijn. Wie handel met humor zoekt, komt trouwens ook goed aan zijn trekken in Bemmel. Standwerkers staan op het veilingterrein planten, bloemen, groenten en fruit te verkopen. Wie wil kopen met advies van de vakman kan bij de opengestelde bedrijven terecht.
Vleesetende planten
Liefhebbers van vleesetende planten, zoals de Venus vliegenval en de Nepenthes, kunnen hun hart ophalen bij kwekerij 'Cornelis Bak' in Assendelft (Noord-Holland). Het bedrijf is gespecialiseerd in de teelt van bromelia's. Bak kweekt vijftig soorten, maar heeft dankzij zijn veredelingsactiviteiten, bijna duizend verschillende variëteiten in huis. De familie Bak produceert kweekt 27 miljoen planten per jaar.
Het kiemgeheim van de orchidee in Zuidbroek
Voor de kiemgeheimen van de orchidee kan de bezoeker terecht bij de orchideeënkwekerij van de familie Aardse in Zuidbroek. Wereldwijd zijn er ongeveer achttienduizend soorten orchideeën. In de kas van de familie staan enkele van de mooiste tropische leden van deze familie. Zaad van orchideeën kiemt in aanwezigheid van een bepaalde schimmel. Dat geheim is pas enkele decennia geleden ontdekt.
Koude teelt in Twente
In Twente zijn bedrijven opengesteld die zich hebben gespecialiseerde in de teelt van zomerbloeiers in de kas. Dat heet een koude teelt, omdat hiervoor weinig energie wordt gebruikt. Het zwaartepunt van de afzet van zomerbloeiers ligt in het voorjaar en de vroege zomer, als er weer volop getuinierd wordt. De opengestelde zomerbloeierskwekerijen hebben elk hun eigen specialisme. Zo doet er in De Lutte een bedrijf mee dat zich heeft toegelegd op de teelt van planten voor grote hangpotten en plantenpiramides. In Twente heeft de open dag bovendien een internationaal tintje, want ook Emsflower uit het Duitse Emsburen doet mee. Emsflower teelt op zeer grote schaal perkgoed. Het bedrijf (26 hectare kassen) teelt onder andere salvia's, petunia en Vlijtige Liesjes voor grootwinkelbedrijven.
Kattengras en rabarber
De glastuinbouw kent vele soorten specialistische teelten. Een mooi voorbeeld is te vinden in Barendrecht, de bakermat van de teelt van kattengras. Barendrecht heet ook wel de Groentetuin van Rotterdam. Genieten van mooie planten kan bijvoorbeeld ook bij de familie De Bruin in Mijnsheerenland. Daar groeit in donkere tunnels de rabarberplant.
Elk jaargetijde bolbloemen
De kas biedt de tuinder de mogelijkheid te spelen met de seizoenen. Hoe dat in zijn werk gaat, is onder andere te zien bij fresiakwekerij Rood aan de Hasselaarsweg in Heerhugowaard. Rood teelt vijf soorten fresia's. De bollen worden na de oogst van de bloemen gerooid, gedroogd en met een warmtebehandeling geprepareerd voor een volgende bloeironde. Door deze techniek kan de kwekerij jaarrond fresia's telen.
Nachtschadeachtige in de hangpot
In Uithuizen is aan de Oude Dijk 63 Doff Kwekerijen opengesteld. Doff heeft zich gespecialiseerd in de teelt van petunia's in hangpotten. De petunia behoort tot de familie van de nachtschadeachtigen. Ook bijvoorbeeld de aardappelplant behoort daartoe. De petunia groeit oorspronkelijk in subtropische streken in Zuid-Amerika. De eerste petunia's zijn omstreeks 1823 naar Europa gebracht.
Geuren en kleuren
Voor geuren en kleuren kan de bezoeker in Heerhugowaard ook terecht bij anjerkwekerij Zuurbier en de anjer- en iriskwekerij van Nic Mooij. De familie Zuurbier teelt op kokos en veenbalen anjers in tien kleuren. De planten krijgen voeding via een druppelsysteem. De familie Mooij teelt in de kas in de volle grond. Een bezoek aan beide bedrijven laat mooi de verschillen zien tussen deze teeltmethoden.
De eerste gerberateler met biologische bestrijding
Aan de Tuinderslaan 8 in Mijdrecht is de bezoeker welkom bij gerberakweker Simon Zwarts. Simon teelt veertien soorten gerbera's. Wie de kas betreedt, waant zich in een bloemenzee. Zwarts was twintig jaar geleden de eerste snijbloementeler die experimenteerde met de biologische bestrijding van ziekten en plagen. Deze methode werd in de groenteteelt al begin jaren '70 toegepast. Inmiddels zetten ook vele andere snijbloementelers in hun kas natuurlijke vijanden uit om plantenbelagers te bestrijden. Zwarts weet als geen ander hoe moeilijk deze natuurlijke evenwichtskunst in de sierteelt is en wat de risico's van deze bestrijdingsmethode zijn.
Zorgtuinderij
Bijzonder is ook de naast Zwarts gelegen Zorg Tuinderij De kweektuin van de familie Koolhaas. In de kas worden tuinkruiden en allerlei soorten groenten in de vollegrond gekweekt, zoals snijbonen, aubergines, courgettes en bijzondere tomatenrassen. De familie Koolhaas teelt op biologische wijze, buurman Zwarts past biologische bestrijding toe. Een bezoek aan beiden leert het verschil tussen beide.
Dertig variëteiten Klimop
In Opeinde bij Drachten is de jubilerende Kwekerij Caparis toegankelijk. De kwekerij is in 1929 opgezet als werkvoorzieningsproject voor mensen met een lichamelijke handicap. In de jaren '50 is dit gemeentelijke initiatief uitgegroeid tot een sociale werkplaats, waar ook andersoortig werk wordt uitgevoerd. Caparis leidt ook leerlingen op tot bijvoorbeeld kweker of hovenier. De kwekerij is groot in variatie klimop ('Hedera'). Er worden dertig variëteiten gekweekt. Ze gaan onder andere naar China, Rusland en Japan.
Zelf stekken en zaden raden
In Roelofarendsveen doet onder andere de Naktuinbouw ('de NAK') aan de Sotaweg mee. De NAK bewaakt de kwaliteit van het uitgangsmateriaal voor de tuinbouw. Bij Naktuinbouw kan de bezoeker vooral zelf aan de slag, bijvoorbeeld met het enten van een boomstekje of het bekijken van laboratoriummateriaal door een microscoop. Kinderen kunnen er bonen planten en raden welk zaad bij welke groente hoort.
Een foto van dit onderwerp is (rechtenvrij) beschikbaar op ANP Fotonet (www.anp-photo.com) en zichtbaar op www.perssupport.nl.
Bij dit persbericht is een bijlage zichtbaar op www.perssupport.nl
http://www.komindekas.nl