Toekomst voor natuurbeheer met
melkvee
6 apr 2009
Onderdeel: Animal Sciences Group
Melkvee is uit economisch oogpunt aantrekkelijker voor het beheer van
natuurgebieden dan vleesvee, mits niet geïnvesteerd hoeft te worden
in melkquotum. Dit concludeert de Animal Sciences Group van Wageningen
Universiteit en Researchcentrum in het project Koe & Cultuur. Het
rendement van natuurbeheer met melkvee in beekdal- en
veenweidegebieden is voor verschillende bedrijfssituaties
doorgerekend. Daarbij is gekeken naar invloed van bedrijfsgrootte,
alleen in de zomer melken, wel en niet maaien, biologisch en type
mobiele melksystemen. Koe & Cultuur wordt gefinancierd door het
Ministerie van Landbouw, Natuur en Voedselkwaliteit.
Natuurbeheer met melkvee is met name aantrekkelijk voor ondernemers
met weinig (eigen) kapitaal omdat ze niet of weinig hoeven investeren
in grond en huisvesting. In samenspraak met melkveehouders uit een
beekdalgebied in Oost Nederland en het veenweidegebied in West
Nederland zijn verschillende bedrijfssituaties doorgerekend. Het
rendement voor natuur en economie van beheer van natuurgebieden met
melkvee blijkt sterk afhankelijk van keuzes. In de studie zijn negen
keuzes doorgerekend: (1) alleen zomers melken of jaarrond, (2) wel of
geen combinatie met jongvee, (3) wel of geen huisvesting, (4) wel of
niet maaien, (5) wel of geen krachtvoerteelt in eigen beheer, (6)
rondtrekken in natuurgebied of natuurgrond op afstand beheren, (7) wel
of niet omschakelen naar een biologische bedrijfsvoering, (8) gebruik
van een mobiele melkwagen of mobiele melkrobot en (9) de
bedrijfsomvang in ha en aantal stuks vee.
Een aantal ondernemers heeft aangegeven dat ze willen gaan
experimenteren met mobiele melksystemen zoals een melkwagen of een
melkrobot. Daarmee kunnen percelen op afstand makkelijker inpassen in
de bedrijfsvoering. Met deze melksystemen kunnen ze percelen op
afstand met een natuurdoelstelling beheren, maar bijvoorbeeld ook met
rondtrekkend melkvee een groot aaneengesloten natuurgebied beheren.
De essentie van melken in de natuur is om gebieden met natuurlijke
handicaps rendabeler te gaan beheren. Dit zijn met name de natte
veenweidegebieden en de beekdalen. De handicaps van deze gebieden
hebben vooral betrekking op waterbeheer en inrichting van het
buitengebied. Veel natuurgebieden worden beheerd door vleesvee, maar
vaak is dat niet rendabel. Beheer met melkvee is rendabeler en de
natuurkwaliteit is naar verwachting gelijk aan beheer met vleesvee.
Aangezien de melkquotering op termijn vervalt, biedt melken in de
natuur perspectief. Met deze gedachte zoekt het project âKoe &
Cultuurâ (www.koeencultuur.nl) naar oplossingen voor de problematiek
in gebieden met natuurlijke handicaps. Samen met veehouders worden
rendabele bedrijfsconcepten ontwikkeld die de melkveehouderij nieuwe
kansen geven met veel aandacht voor natuur en landschap. Koe & Cultuur
is een project in het kader van het onderzoeksprogramma
'Systeeminnovatie Multifunctionele Bedrijfssystemen' (BO-07-007), dat
wordt gefinancierd door het Ministerie van Landbouw, Natuur en
Voedselkwaliteit. Dit onderzoeksprogramma is onderdeel van het
onderzoekscluster Verduurzaming, Productie en Transitie. Koe & Cultuur
wordt uitgevoerd door de Animal Sciences Group van Wageningen
Universiteit en Researchcentrum.
Gratis downloaden rapport
Het rapport 157 âMelken in de natuur, naar rendabel beheer van natte
veengebieden en beekdalenâ is hier gratis te downloaden van de
ASG-website.
Contact
Paul Galama
0320 â 293 416
paul.galama@wur.nl
Wageningen Universiteit en Researchcentrum