Zippy maakt jonge kinderen emotioneel klaar voor de toekomst

08/04/2009 08:00

Achmea Divisie Zorg

Kinderen die beter samenwerken, voor zichzelf opkomen, zich beter inleven in anderen en minder probleemgedrag vertonen. Het zijn wetenschappelijk bewezen effecten van het lesprogramma Zippy's Vrienden, dat kinderen van 5 tot 7 jaar 'copingstrategieën' leert voor de omgang met alledaagse tegenslagen en problemen. Hoe meer copingstrategieën kinderen ter beschikking hebben, hoe beter ze nu en later met stressvolle situaties omgaan. Stichting Kids en Emotionele Competenties (KEC) haalde het programma naar Nederland. Mede dankzij GGD Rotterdam-Rijnmond en vier sponsors zijn nu de eerste 30 leerkrachten in Rotterdam en Den Haag tot eind juni met Zippy aan de slag. Zilveren Kruis Achmea is één van de sponsors: 'Veel kinderen hebben emotionele problemen en te veel tieners en volwassenen zitten niet lekker in hun vel. Zippy's Vrienden past bij ons preventiebeleid, waarmee we psychische problemen kunnen voorkomen.' In augustus kunnen 80 nieuwe leerkrachten uit het gehele land na aanmelding bij Stichting KEC met Zippy van start.

Zippy's Vrienden, erkend en aanbevolen door de Wereld Gezondheidsorganisatie en Mental Health Europe, is oorspronkelijk ontwikkeld door Befrienders International, een non-profit organisatie gericht op suïcidepreventie. De ontwikkeling van het programma heeft ruim vijf jaar geduurd. Inmiddels is Zippy's Vrienden in zestien landen succesvol geïmplementeerd. Wetenschappelijke studies in Denemarken en Litouwen toonden een duidelijke verbetering van 'copingvaardigheden' aan bij de kinderen die het lesprogramma hebben gevolgd ten opzichte van kinderen uit controlegroepen. In Noorwegen is in 2006 een grootschalig vervolgonderzoek gestart, waarbij gedurende vier jaar 1.500 kinderen worden gevolgd.

Nieuw in Nederland

In Nederland zijn in januari dit jaar 30 leerkrachten uit Rotterdam en Den Haag met Zippy's Vrienden gestart. Het Trimbos-instituut en het Nederlands Jeugdinstituut (NJi) zitten in de begeleidingscommissie van de pilot. Het lesprogramma loopt nog tot eind juni en wordt met steun van Zilveren Kruis Achmea geëvalueerd onder leerkrachten en ouders. Ouders worden over het programma geïnformeerd en uitgenodigd om met hun kind over de onderwerpen verder te praten. Vooruitlopend op de evaluatie heeft Marion Panis van Stichting KEC, drijvende kracht achter het programma in Nederland, al veel enthousiaste reacties van leerkrachten ontvangen. 'Zippy's Vrienden valt heel goed bij de kinderen. Ze vinden het erg leuk en denken met elkaar mee. Leerkrachten vertellen dat kinderen makkelijker over hun gevoelens praten en bij ruzies ook teruggrijpen op 'Zippy-lessen'. Ook ouders zijn volop betrokken. Een school in Scheveningen heeft pas nog alle betrokken ouders uitgenodigd om een les bij te wonen.'

Oplossingen bedenken en oefenen

Zippy's Vrienden bestaat uit zes modules van in totaal 24 lessen met een bijbehorend verhaal en vertelplaten. Zippy vervult als wandelende tak de hoofdrol met twee kindervriendjes. In de verhalen komen onderwerpen aan bod die voor kinderen herkenbaar zijn: vrienden maken en verliezen, omgaan met eenzaamheid en afwijzing, omgaan met jaloezie, verandering en verlies - waaronder sterven en dood - conflicten oplossen, zich aanpassen aan nieuwe situaties en anderen helpen. De kinderen leren door oefeningen dat er verschillende manieren zijn om met situaties om te gaan en ze leren na te denken over de gevolgen van hoe ze dingen kunnen aanpakken. Door over mogelijke oplossingen na te denken en die te oefenen, leren kinderen problemen beter te hanteren. Ze zijn hierdoor ook op latere leeftijd beter in staat om met stressvolle levenssituaties om te gaan en hebben minder kans om serieuze emotionele problemen te ontwikkelen. Het programma is er onder meer op gericht dat kinderen zich durven te uiten en hulp durven te vragen in moeilijke situaties.

Begeleiding voor 80 leerkrachten in 2009/2010

Voor het komende schooljaar kan Marion Panis van Stichting KEC maximaal 80 nieuwe leerkrachten door het gehele land ondersteunen die met Zippy's Vrienden willen beginnen. De eerste geïnteresseerde leerkrachten hebben zich inmiddels gemeld. De limiet hangt samen met de beperkte middelen waarover Stichting KEC op dit moment beschikt. Voor de trainingen en het lesmateriaal worden kosten gemaakt. Ook is er nog geen budget voor de ontwikkeling van een website, die onder meer bij de voorlichting van geïnteresseerde leerkrachten praktisch zou zijn.

Sponsors

Zippy's Vrienden wordt naast Zilveren Kruis Achmea gesteund door GGD Rotterdam-Rijnmond, Stichting Kinderpostzegels Nederland en Virtual Affairs. Uitgeverij Zwijsen zorgde voor de vormgeving en de druk van het lesmateriaal.

Den Haag /Noordwijk, 8 april 2009