Ministerie van Buitenlandse Zaken
Beantwoording vragen van de leden Peters e.a. over een Afghaanse wet die vrouwenrechten ernstig beperkt
14-04-2009
Graag bieden wij u hierbij, de antwoorden aan op de schriftelijke vragen
gesteld door het lid Thieme over president Karzai die verkrachting binnen het
huwelijk toestaat. Deze vragen werden ingezonden op 2 april 2009 met kenmerk
2009Z06189.
De Minister van Buitenlandse Zaken,
Drs. M.J.M. Verhagen
De Minister voor Ontwikkelingssamenwerking,
Drs. A.G. Koenders
Antwoorden van de heer Verhagen, Minister van
Buitenlandse Zaken en de heer Koenders, Minister voor
Ontwikkelingssamenwerking op vragen van het
lid Thieme (PvdD
) over president Karzai die verkrachting
binnen het huwelijk toestaat.
Vraag 1
Kent u de artikelen 'Hamid Karzai signs law legalising rape in marriage' en
''Worse than the Taliban'- new law rolls back rights for Afghan women'? 1)
Antwoord
Ja.
Vraag 2
Is het waar dat president Karzai een wet voorbereidt die verkrachting binnen het
huwelijk niet langer strafbaar stelt, de bewegingsvrijheid van vrouwen ernstig
beperkt en vrouwen het recht ontzegt om een baan te zoeken zonder toestemming
van hun man of om onderwijs te volgen of een dokter te bezoeken zonder
toestemming van hun man?
Antwoord
Het wetsvoorstel waaraan wordt gerefereerd is afkomstig van een groep religieuze
sjiitische leiders in het Lagerhuis. Een aantal bepalingen in dit voorstel is
strijdig met de internationale verdragsverplichtingen van Afghanistan, met name
op het gebied van de rechten van vrouwen en kinderen. De indieners verwijzen
naar de Afghaanse Grondwet die voorziet in een bijzondere juridische positie van
sjiitische moslims. Hoewel het wetsvoorstel door president Karzai is
ondertekend, is het nog niet gepubliceerd en in werking getreden. Mede naar
aanleiding van vragen en protesten van de internationale gemeenschap heeft
president Karzai op 4 april jl. opdracht gegeven het wetsvoorstel aan te houden
en opnieuw kritisch te bezien.
Vraag 3
Was u op de hoogte van deze ontwikkeling vóór 31 maart 2009? Zo nee, hoe kan
Nederland een rol spelen in een 'opbouwmissie' zonder dergelijke essentiële
informatie? Zo ja, heeft u president Karzai aangesproken op deze ontwikkeling?
Vraag 4
Is het waar dat de Amerikaanse minister van Buitenlandse Zaken Hillary Clinton
president Karzai wel heeft aangesproken op dit punt? Zo ja, was zij beter
geïnformeerd dan de Nederlandse regering op dit punt, of hecht ze meer belang
aan de rechten van vrouwen dan de Nederlandse regering?
Vraag 5
Bent u bereid consequenties te verbinden aan de invoering van deze wet, in
termen van de opbouwmissie of in termen van ontwikkelingssamenwerking? Zo nee,
waarom niet? Zo ja, op welke termijn en wijze?
Vraag 6
Op welke wijze wordt steun aan de regering Karzai gelegitimeerd wanneer die
regering zich op het punt van vrouwenrechten niet in positieve zin onderscheidt
van de Taliban?
Vraag 7
Bent u bereid de Afghaanse regering te laten weten dat schending van de rechten
van vrouwen voor de Nederlandse regering onacceptabel is en niet zonder gevolgen
zal kunnen blijven? Zo nee, waarom niet? Zo ja, op welke termijn en wijze?
Antwoord
Zoals bekend hecht de Nederlandse regering groot belang aan respect
voor de rechten van de mens, waarvan vrouwenrechten een belangrijk onderdeel
zijn. Nederland spreekt de Afghaanse regering regelmatig aan op de noodzaak de
mensenrechtensituatie te verbeteren en in het bijzonder de positie van vrouwen.
De voortgang van het wetsvoorstel werd gemonitord door de ambassade in Kabul,
in nauwe samenwerking met internationale partners waaronder andere Europese
landen en de Verenigde Naties. Gezien het onduidelijke proces van totstandkoming
van de wet, was lange tijd onduidelijk wat de precieze status ervan was. Zo was
onbekend of de amendementen die het parlement had ingediend waren verwerkt in de
versie die door de President was getekend. Voorts ontbrak een betrouwbare
vertaling.
Aan de vooravond van de Afghanistanconferentie in Den Haag heeft
Minister-President Balkenende in zijn gesprek met President Karzai eens te meer
het belang van naleving van de internationale mensenrechtenverplichtingen door
Afghanistan benadrukt. Op 4 april heb ik voorts de Afghaanse minister van
Buitenlandse Zaken Spanta op de wet aangesproken. Daarbij heb ik de toezegging
verkregen dat inwerkingtreding van de wet zal worden opgeschort. Zoals hierboven
aangegeven heeft President Karzai inmiddels aangekondigd dat de wet opnieuw
kritisch zal worden bezien. De Afghaanse Minister van Justitie heeft
bekendgemaakt dat bij deze herziening advies zal worden gevraagd aan het
Afghaanse maatschappelijk middenveld, waaronder vertegenwoordigers van vrouwen-
en mensenrechtenorganisaties en de sjiitische gemeenschap.
Nederland zal, samen met zijn partners, de voortgang van de herziening van de
wet nauwgezet blijven volgen.
1) - Telegraph, 31 maart 2009
http://www.telegraph.co.uk/news/worldnews/asia/afghanistan/5080797/Hamid-Karzai-signs-law-legalising-rape-in-marriage.html (http://nl.sitestat.com/minbuza/minbuza/s?www.telegraph.co.uk.news.worldnews.asia.afghanistan.5080797.hamid-karzai-signs-law-legalising-rape-in-marriage.html&ns_type=clickout&ns_url=http://www.telegraph.co.uk/news/worldnews/asia/afghanistan/5080797/Hamid-Karzai-signs-law-legalising-rape-in-marriage.html)
- Guardian, 31 maart 2009
http://www.guardian.co.uk/world/2009/mar/31/hamid-karzai-afghanistan-law (http://nl.sitestat.com/minbuza/minbuza/s?www.guardian.co.uk.world.2009.mar.31.hamid-karzai-afghanistan-law&ns_type=clickout&ns_url=http://www.guardian.co.uk/world/2009/mar/31/hamid-karzai-afghanistan-law)
Ministerie van Buitenlandse Zaken