Rijksmuseum


Melchior d'Hondecoeter, De menagerie, ca 1690.

Kunst- en vliegwerk op Schiphol.
Vogelstukken van Melchior d'Hondecoeter
in Rijksmuseum Amsterdam Schiphol

Zeven schilderijen van Melchior d'Hondecoeter (1636-1695), de bekendste Nederlandse schilder van zogeheten 'vogelstukken' uit de 17de eeuw, zijn vanaf 27 mei tot en met 26 oktober 2009 in Rijksmuseum Amsterdam Schiphol te zien. Niet eerder wist een kunstenaar vogels zo levendig weer te geven als hij. Hondecoeter lijkt de vogels te hebben vastgelegd in een momentopname, alsof ze een tel later zo kunnen wegvliegen.

Al in zijn eigen tijd was Hondecoeter geliefd om zijn levensechte, kleurrijke weergave van vogels. Hij schilderde jachtbuitstillevens met dood gevogelte, pluimveestukken met kippen in de hoofdrol en parklandschappen met exotische vogels. Dit laatste thema had hij zelf bedacht en ontwikkeld. Ganzen (rot-, nijl- en roodhals-), een patrijs, duif, mus, wielewaal, pauwen maar ook de Afrikaanse kroonkraanvogel, Australische grote geelkuifkaketoe, Aziatische blauwkroontjes en zelfs een Indonesische vrouwenlori en twee grijskopagapornissen uit Madagaskar bevolken Hondecoeters schilderijen. En waar voorheen de vogels van zijn voorgangers veelal in statische poses in het landschap waren verbeeld, zien hun houdingen er bij Hondecoeter juist heel natuurlijk uit. Bovendien hebben de dieren op zijn werken veel onderling contact, wat zorgt voor spannende confrontaties.

Geen wonder dat het werk van Hondecoeter zeer populair werd bij de rijken van zijn tijd en dat waren er, mede door de economische voorspoed van de Gouden Eeuw, nogal wat. Zij wilden zichzelf een hoge status aanmeten. Zowel het participeren in de jacht als het houden van bijzonder pluimvee en exotische vogels in volières was voorheen alleen voorbehouden aan vorsten en adel. Geschilderde jachtbuiten en exotische vogelstukken droegen dan ook een hoge status uit. Bovendien leenden de exotische vogelstukken van Hondecoeter zich uitstekend voor decoratie aan de wand in de overdadige interieurs van de land- en stadshuizen van de rijken. Het hoogtepunt van Hondecoeters roem waren de opdrachten van koning-stadhouder Willem III in het laatste kwart van de 17de eeuw.

Bij de presentatie is de publicatie: Melchior d'Hondecoeter - Vogelschilder door Marrigje Rikken, zowel in een Nederlands- als Engelstalige editie te verkrijgen. ISBN 978 90 8689 044 6 (Ned.) 978 90 8689 047 7 (Engels), E 14,95, 64 pagina's, ca. 55 afbeeldingen, uitgave Rijksmuseum / Nieuw Amsterdam.

Kunst- en vliegwerk op Schiphol; zeven werken van Melchior d'Hondecoeter te zien van 27 mei t/m 26 oktober Rijksmuseum Amsterdam Schiphol.