Ministerie van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap

> Retouradres Postbus 20301 2500 EH Den Haag
Aan de Voorzitter van de Tweede Kamer Directoraat-Generaal der Staten-Generaal Wetgeving, Internationale Postbus 20018 Aangelegenheden en Vreemdelingenzaken
2500 EA DEN HAAG Directie Migratiebeleid Juridische en Algemene Zaken

Schedeldoekshaven 100
2511 EX Den Haag Postbus 20301
2500 EH Den Haag www.justitie.nl

T 070 370 74 97 F 070 370 79 87 Datum 2 april 2009

Onderwerp Beantwoording vragen over studenten uit risicolanden die zoek raken Ons kenmerk
5588004/09 Uw kenmerk
2080911350 en 2080911450

In antwoord op uw brief van 2 februari 2009 deel ik u mede dat de schriftelijke Bij beantwoording de datum vragen van de leden De Roon en Bosma (beiden PVV) over mysterieuze studenten en ons kenmerk vermelden. Wilt u slechts één zaak in uw uit landen met een verhoogd terrorismerisico, alsmede de schriftelijke vragen van brief behandelen. de leden De Krom, Teeven en Zijlstra (allen VVD) over studenten uit risicolanden die zoek raken (beide ingezonden 30 januari 2009, met nummer 2080911350 en
2080911450), mede namens de Staatssecretaris van Justitie en de Minister van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap, worden beantwoord zoals aangegeven in de bijlage bij deze brief.

De Minister van Justitie,

Pagina 1 van 6





Antwoorden van de Minister van Justitie, mede namens de Directoraat-Generaal Staatssecretaris van Justitie en de Minister van Onderwijs, Cultuur en Wetgeving, Internationale Aangelegenheden en Wetenschap op vragen van de leden De Roon en Bosma (beiden PVV) Vreemdelingenzaken over mysterieuze studenten uit landen met een verhoogd Directie Migratiebeleid terrorismerisico, alsmede op vragen van de leden De Krom, Teeven en Juridische en Algemene Zaken Zijlstra (allen VVD) over studenten uit risicolanden die zoek raken.

(Ingezonden 30 januari 2009; nrs 2080911350 en 2080911450) Datum
2 april 2009
2080911350 Ons kenmerk Vraag 1 5588004/09 Kent u het bericht "Buitenlandse studenten zorg veiligheidsdiensten"?1

Antwoord
Ja.

Vraag 2
Deelt u de mening dat de beveiliging van ons land tegen terroristen duizend maal belangrijker is dan het "creëren van een internationale studieomgeving" ? Zo nee, waarom niet?

Antwoord
Het kabinetsbeleid is erop gericht potentiële veiligheidsrisico's in Nederland zoveel mogelijk te beperken. De toelatingsprocedure kent een controle op aanwezigheid van gevaar voor de openbare orde. Voorts kunnen er aanvullende controles worden uitgevoerd als daar aanleiding voor is. Dit geldt ook voor buitenlandse studenten. Het kabinet stimuleert in het kader van de beleidsdoelstelling `Nederland als dynamische kenniseconomie' de instroom van hoogopgeleide werknemers (kennismigranten), kwalitatief goede buitenlandse studenten en talentvolle onderzoekers. Het toelatingsbeleid voor deze groepen moet volgens het kabinet daarom meer uitnodigend worden. Dit mag uiteraard niet ten koste gaan van de nationale veiligheid.

Vraag 3
Deelt u de mening dat het toelaten van buitenlandse studenten, die potentieel een veiligheidsrisico inhouden, geen zaak mag zijn die aan de opleidingsinstelling wordt overgelaten? Zo nee, waarom niet? Zo ja, deelt u dan ook de mening, dat het ten enenmale onvoldoende is om de NCTb de onderwijsinstellingen op het hart te laten drukken om "wat beter op te letten"? Zo nee, waarom niet?

Antwoord
De toelating van buitenlandse studenten tot Nederland en de uitvoering van de nodige controles in het kader van de veiligheid van Nederland worden niet overgelaten aan de onderwijsinstellingen. Dit is en blijft expliciet de verantwoordelijkheid van de overheid. Wel worden de onderwijsinstellingen die buitenlandse studenten toelaten geacht de risico's van studiemigratie voor de nationale veiligheid zoveel mogelijk te beperken. Aan de instellingen worden daarom verplichtingen opgelegd. Zo dient de instelling wijziging van studierichting, het niet melden bij de instelling of (tussentijdse) beëindiging van studie te melden bij de IND. De inspanningen van de betrokken overheidspartijen zijn erop gericht om de instellingen attent te maken op hun mogelijkheden om


1 de Volkskrant, 27 januari 2009
Pagina 2 van 6





eventuele risico's voor de openbare orde en nationale veiligheid zoveel mogelijk Directoraat-Generaal te beperken. Wetgeving, Internationale Aangelegenheden en Vreemdelingenzaken Vraag 4 Directie Migratiebeleid Bent u bereid de toelating van buitenlandse studenten zo te regelen dat Juridische en Algemene Zaken iedere student tevoren individueel door de veiligheidsdiensten wordt

gescreend op de mogelijkheid dat zijn toelating een veiligheidsrisico kan Datum inhouden en vervolgens geweerd kan worden als daarvan ook maar enige 2 april 2009 sprake kan zijn? Zo nee, waarom niet? Ons kenmerk
5588004/09 Antwoord
Vreemdelingen die een verzoek om toelating tot Nederland indienen, worden gecontroleerd op het mogelijk vormen van een gevaar voor de openbare orde. Dit is een vast onderdeel van de toelatingsprocedure. Met het oog op de openbare orde vindt een controle plaats in de (inter)nationale signaleringssystemen. Voorts is het mogelijk om aanvullende naslag uit te voeren. Dergelijke naslag is, in het kader van het proportionaliteits- en het subsidiariteitsbeginsel, informatiegestuurd; er dienen dus aanwijzingen te bestaan dat er mogelijk sprake is van een gevaar voor de veiligheid van Nederland.


2080911450
Vraag 1
Bent u bekend met het artikel "Studenten uit risicolanden raken zoek?"2

Antwoord
Ja.

Vraag 2
Is het waar dat minstens tweehonderd, maar misschien wel driehonderd, studenten uit risicolanden, als Nepal en Pakistan, de afgelopen jaren in Nederland na inschrijving aan een hogeschool zijn verdwenen? Kunt u de exacte aantallen aangeven? Om welke risicolanden gaat het?

Antwoord
Zoals in het rapport van de Inspectie van het Onderwijs3 is aangegeven zijn exacte aantallen niet te geven; de voornaamste reden dat geen exacte aantallen gegeven kunnen worden, is dat niet-bekostigde instellingen hun studenten niet registreren in het landelijke Centraal Register Inschrijvingen Hoger Onderwijs. Alleen op grond van de Wet op het hoger onderwijs en wetenschappelijk onderzoek bekostigde instellingen hebben die verplichting. Het moet daarom blijven bij een globale schatting van het aantal `verdwenen' studenten bij een aantal instellingen over een reeks van jaren. In het geschatte aantal kunnen dubbeltellingen zitten, doordat studenten zich soms inschrijven bij een andere instelling zonder dat te melden aan de instelling die hen oorspronkelijk gelegenheid heeft gegeven in Nederland te komen studeren. Om dezelfde reden kan op basis van de informatie van de onderwijsinspectie niet worden gezegd of de geschatte twee- à driehonderd studenten nu ergens anders studeren, vrijwillig zijn teruggekeerd naar hun land van herkomst, in de illegaliteit verkeren, of naar een ander land zijn vertrokken.


2 de Volkskrant, 29 januari 2009

3 Buitenlandse studenten in het hoger onderwijs, oktober 2008 Pagina 3 van 6





De inspectie doelt met `risicolanden' op landen in voor de instelling relatief Directoraat-Generaal onbekende regio's, in welk geval er een grotere kans is dat er bij de werving, Wetgeving, Internationale selectie en inschrijving zaken verkeerd lopen. Overigens komen de studenten wier Aangelegenheden en Vreemdelingenzaken verblijfplaats onbekend is vooral uit Pakistan en in mindere mate uit Nepal; ook Directie Migratiebeleid de verblijfplaats van een beperkt aantal Chinese studenten is onbekend. Juridische en Algemene Zaken

Voor wat de verantwoordelijkheid van de Immigratie- en Naturalisatiedienst (IND) Datum in dezen betreft wordt hier verwezen naar het antwoord op de vragen 3 en 4 2 april 2009 hieronder. Ons kenmerk 5588004/09 Vraag 3
Is er een meldingsplicht van onderwijsinstellingen voor studenten uit risicolanden voordat zij naar Nederland komen?

Vraag 4
Worden studenten uit risicolanden voordat zij naar Nederland komen door de Immigratie- en Naturalisatiedienst (IND) gescreend? Zo ja, waar bestaat die screening uit? Zo nee, waarom niet en bent u wel van plan een screening in te voeren?

Antwoord vraag 3 en 4
Voor studenten uit mvv-plichtige landen die naar Nederland komen om hier te studeren voor een periode langer dan 3 maanden, moet de onderwijsinstelling een machtiging tot voorlopig verblijf (mvv) aanvragen. In die zin vindt een melding plaats bij de overheid. Bij de beoordeling van adviesverzoeken om afgifte van een mvv voor het verblijfsdoel 'studie' maakt de IND gebruik van een "risicoprofiel". In de regel vindt voorafgaand aan de afgifte van de mvv, naast de gebruikelijke vaststelling van de identiteit, door een medewerker van de Nederlandse ambassade een kort interview plaats. Mede aan de hand van een door de IND opgesteld risicoprofiel wordt aandacht besteed aan de motieven om in Nederland te gaan studeren. In bijzondere gevallen kan de IND, zoals in de beleidsreactie4 bij het rapport van de Onderwijsinspectie staat beschreven, voor de situatie van Pakistaanse studenten overgaan tot specifieke maatregelen zoals het instellen van interviews op de diplomatieke post door een IND-medewerker. Voor overige maatregelen die reeds zijn getroffen, verwijs ik hier eveneens naar genoemde, u reeds toegezonden, beleidsreactie.

Voorts bestaat de mogelijkheid de AIVD aanvullende naslag uit te laten voeren. Dergelijke naslag is, in het kader van het proportionaliteits- en het subsidiariteitsbeginsel, informatiegestuurd; er dienen dus aanwijzingen te bestaan dat er mogelijk sprake is van een gevaar voor de nationale veiligheid. Controles als hier bedoeld vinden ­ indien daartoe aanleiding bestaat ­ ook nu al plaats.

Vraag 5
Is er een meldingsplicht voor onderwijsinstellingen in het geval buitenlandse studenten "verdwijnen"? Zo nee, waarom niet en bent u wel van plan deze in te voeren? Zo ja, kunt u de procedure toelichten? Wordt die procedure ook gevolgd? Welke acties worden binnen hoeveel tijd ondernomen? Wat is de rol van de IND, de scholen en de vreemdelingenpolitie daarbij?


4 Kamerstukken II, 2008-2009, 29388, nr. 17
Pagina 4 van 6





Directoraat-Generaal Vraag 6 Wetgeving, Internationale Aangelegenheden en Wordt er in registratiesystemen ook rekening gehouden met mobiliteit Vreemdelingenzaken van studenten tussen verschillende scholen en universiteiten en biedt dit Directie Migratiebeleid ook een verklaring voor het "verdwijnen" van studenten? Juridische en Algemene Zaken

Vraag 7 Datum Zijn de verdwenen studenten door de vreemdelingenpolitie uiteindelijk 2 april 2009 actief opgespoord en het land uitgezet? Zo nee, waarom niet en bent u Ons kenmerk wel van plan dit alsnog te laten doen? 5588004/09

Antwoord vraag 5, 6 en 7
Een onderwijsinstelling is ingevolge de in het hoger onderwijsveld overeengekomen "Gedragscode internationale student in het Nederlandse hoger onderwijs" en ook ingevolge het convenant met de IND verplicht om internationale studenten afkomstig van buiten de EU/EER binnen twee maanden na het constateren van het (tussentijds) beëindigen van de studie bij de IND af te melden. Deze verplichting geldt ook als de student zich na afgifte van de mvv niet bij de instelling meldt. Na ontvangst van de afmelding wordt de verblijfsvergunning ingetrokken.

Mobiliteit is geen kenmerk dat in de onderwijsregistratiesystemen afzonderlijk wordt bijgehouden. Of dit een verklaring voor het verdwijnen van studenten is, is dus niet uit de registratiesystemen af te leiden (zie ook het antwoord op vraag 2).

Zoals hiervoor in antwoord 2 is aangegeven, is niet eenduidig aan te geven of de bedoelde studenten zich momenteel al dan niet legaal in Nederland bevinden. Indien een vreemdeling zonder rechtmatig verblijf door de Vreemdelingenpolitie wordt aangetroffen wordt diens uitzetting bevorderd.

Vraag 8
Welke maatregelen bent u voornemens nog meer te nemen om deze gang van zaken te voorkomen dan wel tegen te gaan?

Antwoord
De IND evalueert zoveel mogelijk in een jaarcyclus het risicoprofiel en de daarop aansluitende interventiemiddelen en stelt deze naar aanleiding van de evaluatie bij. Afhankelijk van de risicoanalyse kan aanvullend onderzoek plaatsvinden. In de beleidsreactie van de Minister van OCW van 16 januari jl. bij het inspectierapport Buitenlandse studenten in het hoger onderwijs is aangegeven welke maatregelen zijn genomen door de IND, in samenwerking met de Nuffic en het Ministerie van OCW met betrekking tot de procedure tot afgifte van een mvv.

Het kabinet streeft er voorts naar medio dit jaar het wetsvoorstel Modern Migratiebeleid bij uw Kamer in te dienen. De onderwijsinstellingen krijgen dan als (verplicht)erkende referent een aantal wettelijke verplichtingen. Zo krijgen onderwijsinstellingen onder andere meldingsplichten over studenten die van onderwijsinstelling veranderen. Op die manier kan beter toezicht worden gehouden op de mobiliteit van de student. De IND werkt samen met o.a. de NCTb, met OCW en de instellingen voor hoger onderwijs aan de implementatie van het beleid.
Pagina 5 van 6





Directoraat-Generaal Vraag 9 Wetgeving, Internationale Aangelegenheden en Speelt deze problematiek ook op Europees niveau? Zo ja, welke Vreemdelingenzaken maatregel bent u voornemens op Europees niveau voor te stellen om Directie Migratiebeleid deze problematiek te voorkomen dan wel tegen te gaan? Juridische en Algemene Zaken

Antwoord Datum Verschillende Europese lidstaten zijn actief in het verhogen van de 'awareness' 2 april 2009 binnen het hoger onderwijs rond het onderwerp radicalisering. De potentiële Ons kenmerk veiligheidsrisico's die buitenlandse studenten meebrengen vormen hierbij een 5588004/09 apart onderwerp. Nederland zal in de relevante gremia en bij betrokken partijen op Europees en bilateraal niveau op formele en informele wijze aandacht vragen voor deze problematiek. Daarbij wordt bijvoorbeeld gedacht aan het stelselmatig uitwisselen van nationale ervaringen.

Pagina 6 van 6

woensdag 15 april 2009