Ministerie van Defensie

Defensie plaatst kanttekeningen bij observaties Algemene Rekenkamer

17 april 2009, 20.10 uur

Defensie plaatst kanttekeningen bij de 'Observaties kandidatenvergelijking vervanging F-16' die Algemene Rekenkamer vandaag heeft gepubliceerd. Dit geldt met name voor de door de Rekenkamer gekozen benadering.

De nu gepubliceerde observaties hebben sinds de presentatie van de uitkomsten van de kandidatenvergelijking, 18 december 2008, bijna 4 maanden op zich laten wachten. De Rekenkamer heeft alleen gekeken naar de Kamerbrief, het RAND rapport en de bevindingen van de auditdiensten. Dus niet naar de actualisering van de kandidatenvergelijking en ook niet naar de resultaten daarvan die in 6 rapporten zijn vastgelegd. De observaties betreffen dus slechts een marginaal deel van de beschikbare informatie, terwijl de Rekenkamer wel de beschikking had over deze rapporten.

De Rekenkamer stelt dat RAND Europe en andere controlerende auditdiensten melding hebben gemaakt van een aantal beperkingen en onzekerheden in de kandidatenevaluatie. RAND en de auditdiensten hebben de opdracht gekregen het proces van de kandidatenvergelijking te evalueren. Zij hebben ervoor gewaakt dat het werk van de deskundigen onbevooroordeeld, traceerbaar en transparant is gedaan.

De melding van een aantal beperkingen en onzekerheden in de kandidatenevaluatie door RAND en de auditdiensten is terecht. Het betreft hier informatie voor de komende 30 jaar die niet volledig te voorspellen is, zoals brandstrofprijzen. Producenten hoefden ook geen bindende informatie te leveren omdat het niet gaat om onderhandelingen over een aankoop. Met inachtneming van deze onvermijdelijke onzekerheden hebben RAND en de auditdiensten geconcludeerd dat op basis van dit het proces "besluitvorming op verantwoorde wijze tot stand kan komen".

Uit de brief van de Rekenkamer blijkt dat volledig gehandeld is in lijn met de verschillende verantwoordelijkheden. De firma RAND concludeert in haar rapport dat de kandidatenvergelijking transparant en objectief is uitgevoerd en dat de 6 deelrapporten de uitkomsten van de vergelijking accuraat weergeven. De auditdiensten melden dat "het proces zodanig is uitgevoerd dat op grond daarvan besluitvorming op verantwoorde wijze tot stand kan komen".

RAND en de auditdiensten hebben het proces beoordeeld en deskundigen de inhoud. Dat zijn de uitkomsten van het 6-delige rapport over de kandidatenvergelijking, waarin de conclusie is dat de JSF het beste multirole toestel is tegen de beste prijs.