Inspectie v/h Onderwijs



Competentiegericht mbo: kansen en risico's

17 apr. 2009

Vervolgonderzoek naar de implementatie van competentiegericht onderwijs in het mbo.

Onderwijskundige vernieuwing is een belangrijk thema in het mbo. Vanaf 2004 experimenteren opleidingen met competentiegericht onderwijs. Na een eerste onderzoek in 2007 heeft de inspectie een vervolgonderzoek uitgevoerd naar kwaliteit, niveau en borging van competentiegericht mbo-onderwijs. Er zijn duidelijke stappen vooruit gezet binnen de competentiegerichte opleidingen, constateert de inspectie.

Het evenwicht tussen kennis, vaardigheden en houding in het aanbod is toegenomen, de afwisseling in werkvormen eveneens. Dat leidt tot meer structuur in het onderwijsproces. Er kwam meer variatie in werkvormen, een toename van klassikaal onderwijs, een verbeterde aanpak van beoordelingen en meer deskundigheidsbevordering van docenten. Veel experimentele opleidingen hebben hun formele beoordelings- en borgingstrajecten beter op orde dan twee jaar geleden. Een deel van de competenties wordt getoetst in de praktijk, maar over de inhoud en organisatie hiervan zijn nog veel onzekerheden gemeld door docenten en bedrijven.

Er is geen toename van maatwerk voor individuele deelnemers, noch van nauwere samenwerking en afstemming met leerbedrijven en het vmbo en hbo. Bij bedrijven, docenten en deelnemers zelf bestaat de vrees dat de vernieuwing ten koste gaat van de diepgang en van algemene en theoretische bagage van de deelnemers.

Er zijn stappen vooruit gemaakt, maar dat neemt niet weg dat er nog veel te doen is om de ontwikkeling verder te brengen. Dan gaat het om uitbalanceren van variatie in werkvormen, verstevigen van structuur en diepgang, op orde brengen van de bedrijfsvoering en het vormgeven van een adequate relatie met het bedrijfsleven.
De meest kritische punten betreffen volgens de inspectie het niveau en de diepgang van de opleiding naast de externe oriëntatie die zich vertaalt in de arbeidsnabijheid van de opleidingen.