Partij van de Arbeid

Toelichting over opvolging F-16

24-04-2009 04:31

Door de opstelling van de PvdA in het debat over de opvolging van de F-16, is er geen groen licht geven voor deelname aan de testfase van de JSF. De beslissing over de vervanging van de F-16 wordt pas in een volgende kabinetsperiode genomen. In een brief aan de leden geven Mariëtte Hamer, Lilianne Ploumen en Angelien Eijsink een toelichting.

Beste Partijgenoten,

Een jaar geleden zag het er naar uit dat in 2010 de beslissing zou vallen over de opvolging van de F-16 en de aanschaf van 85 JSF gevechtsvliegtuigen. Dat vloeide immers voort uit de afspraken in het regeerakkoord waarin was afgesproken in 2009 te besluiten om deel te nemen aan de testfase en vervolgens in 2010 definitieve besluitvorming te nemen.

De realiteit van vandaag is gelukkig een hele andere. De PvdA-fractie heeft bij monde van woordvoerder Angelien Eijsink het onderste uit de kan gehaald om de alle informatie op tafel te krijgen om een verantwoorde beslissing te kunnen nemen. Eergisteren heeft de PvdA-fractie laten weten op basis van de beschikbare informatie niet te kunnen instemmen met de aankoop van twee testtoestellen om daarmee deel te gaan nemen aan de testfase. Daarmee besloot de PvdA Tweede-Kamerfractie lijnrecht in te gaan tegen de beslissing om testtoestellen aan te schaffen. Uiteraard leidde dit tot grote spanning in de coalitie. Uiteindelijk hebben de coalitiepartijen er mee ingestemd het regeerakkoord op dit punt aan te passen.

Op twee punten is het regeerakkoord herschreven.

Ten eerste is afgesproken om de vervanging van de F-16 uit te stellen tot de volgende kabinetsperiode. Het nieuwe Kabinet zit daarbij niet vast aan afspraken die de afgelopen jaren zijn gemaakt maar kan een eigen afweging maken. Ten tweede is vastgelegd dat de besluitvorming om deel te nemen aan de testfase is uitgesteld tot 2010. Er is nadrukkelijk afgesproken dat ook van deze deelname kan worden afgezien als de prijs te hoog is, niet aan geluidsnormen wordt voldaan of als er niet voldoende werkgelegenheid uit voort vloeit. Dit zijn twee majeure wijzigingen ten opzichte van het regeerakkoord waarmee recht wordt gedaan aan de opvatting van de PvdA-fractie. Daarbij is uiteraard ook de motie van het Congres meegewogen die oproept pas te besluiten over opvolging als de relevante informatie over de relevante kandidaten bekend is, er duidelijkheid is verschaft over de geluidsniveaus en de economische effecten van een eventuele keuze voor de JSF.

Daarnaast is afgesproken tot 2010 de huidige participatie aan de ontwikkeling van een testtoestel niet stop te zetten en hiervoor de benodigde verplichtingen aan te gaan. In het contract hierover wordt echter afgesproken dat de onderdelen die het komende jaar worden gemaakt weer teruggenomen kunnen worden door Lockheed Martin met verrekening van de kosten. Dat betekent dus dat de Nederlandse overheid over een jaar niet vast zit aan een vliegtuig of aan onderdelen daarvan.

De deelname aan de ontwikkelingsfase levert in Nederland werkgelegenheid op. Dat is de reden dat de PvdA-fractie, mede in overleg met de FNV, dit nu niet wil afbreken. Wel moet volgend jaar blijken of deelname aan de ontwikkelingsfase voldoende werkgelegenheid oplevert ten opzichte van de kosten. Vandaar dat dit als een van de criteria voor de definitieve besluitvorming is opgenomen.

Met deze afspraken is de PvdA-fractie tegemoet gekomen in haar zware kritiek op het JSF-project.

En dat was nodig. Want het afgelopen jaar heeft de PvdA keer op keer moeten concluderen dat er onvoldoende informatie beschikbaar was om een gedegen afweging te maken tussen de mogelijke kandidaten voor opvolging van de F-16. Een conclusie die vorige week nogmaals onderstreept werd door de Algemene Rekenkamer.

U zult begrijpen dat wij een moeilijke en zorgvuldige afweging hebben moeten maken. In de huidige afspraken zit voldoende ruimte om stapsgewijs een verantwoorde afweging te maken in hoeverre het JSF- project wordt vervolgd dan wel wordt stop gezet. In de komende tijd zal alle nog ontbrekende informatie boven tafel moeten komen alvorens wij een beslissing nemen. En ondertussen werken wij gestaag door aan de uitvoering van de maatregelen die we nemen tegen de economische crisis.

In dit licht kunnen wij de nieuwe afspraken voor onze rekening nemen.

Met vriendelijke groet,

Mariëtte Hamer (Fractievoorzitter)
Lilianne Ploumen (Partijvoorzitter)
Angelien Eijsink (Woordvoerder Tweede Kamer)