Universiteit van Amsterdam
Realismevarianten Noorse auteurs vinden elkaar in zoektocht naar diepere laag
Promotie Scandinavische taal- en letterkunde
vrijdag 24 april, 10.00 uur
Literatuur kan in het algemeen worden beschouwd als een vorm van culturele reflectie op de tijd. Dat geldt in het bijzonder voor de realistische literatuur. Suze van der Poll onderzocht de hedendaagse Noorse romanliteratuur (1995-2007), die een realistische en een postmodernistische esthetiek met elkaar verbindt, en zowel referentieel als zelfreferentieel genoemd kan worden. De werken die ze analyseerde, geven blijk van een zich bewust zijn van de postmoderne twijfels over de mogelijkheden van de taal, maar keren zich niet af van de werkelijkheid. De schrijvers zijn op zoek naar andere manieren om de werkelijkheid weer te geven. Deze zoektocht heeft geresulteerd in een variatie aan realismen. Van der Poll bekeek verschillende realismevarianten, onder meer het performatief realisme dat de nadruk legt op het schrijfproces zelf. Ook onderzocht ze de werken van jonge schrijvers die een meer traditionele vorm van realisme bezigen, zoals de zogenoemde dirty realists als Jonny Halberg en Lars Ramslie, en de schrijvers van psychologisch realistische romans. Van der Poll concludeert dat de overeenkomsten tussen deze realismevarianten groter zijn dan ze aanvankelijk vermoedde. Volgens haar zijn het allemaal uitingen van realisme die zich meestal aan de oppervlakte bewegen, maar die tegelijkertijd toch op zoek zijn naar een diepere betekenis. Van der Poll stelt dat de contemporaine realismen blijk geven van een geloof in de mogelijkheid om iets zinvols te zeggen over de werkelijkheid, maar dat ze de wereld die ze beschrijven zo klein mogelijk houden. Dit laat niet onverlet dat de auteurs er terdege van doordrongen zijn dat volledige kennis van de werkelijkheid een illusie is.
Mw. S. van der Poll: Realismer i norsk samtidsprosa. Promotor is dhr. prof. dr. H.A. van der Liet.
Locatie: Agnietenkapel, Oudezijds Voorburgwal 231, Amsterdam.