Robeco 2008: positieve cashflow maar beheerd vermogen gedaald

28/04/2009 13:00

Robeco Groep

Ondanks de extreem moeilijke omstandigheden is Robeco erin geslaagd om per saldo een cash inflow te realiseren van circa EUR 600 miljoen. Als gevolg van de dalende aandelenkoersen is het beheerd vermogen echter afgenomen van EUR 146 miljard tot circa EUR 111 miljard. Sommige beleggingsstrategieën konden ontsnappen aan de trend en behaalden een positief rendement; Transtrends Diversified Trend Program had een zeer goed jaar en het vastrentende durationfonds Lux-o-rente en verscheidene aandelenstrategieën van Robeco Boston Partners deden het goed ten opzichte van de benchmark. Robeco is erin geslaagd de grootste valkuilen te vermijden, zoals beleggingen in Amerikaanse risicohypotheken en imploderende hedgefondsen.

Nieuwe inzichten

Robeco kon echter niet tegen de stroom in zwemmen. Robeco's klanten, die veelal goed gediversifieerde portefeuilles aanhielden met wereldwijd gespreide aandelenbeleggingen, aandelenbeleggingen in opkomende markten, funds-of-hedge-funds of vastrentende waarden, kregen allemaal klappen te verwerken. Veel klanten die hun geld aan Robeco hadden toevertrouwd moesten een groot vermogensverlies verwerken als gevolg van de crisis. Robeco realiseert zich dat dit in veel gevallen een enorme impact heeft met langdurige gevolgen. Net als veel andere financiële dienstverleners zal Robeco waar nodig producten vereenvoudigen en die producten waarin gebruik wordt gemaakt van 'leverage' aanpassen aan de nieuwe realiteit.

Positieve cashflow

In 2008 was de cash inflow per saldo EUR 600 miljoen. Onder particuliere beleggers was de inflow sterk in de VS en met name in de fondsen van Harbor Capital Advisors. In Nederland had Robeco echter te maken met een aanzienlijke outflow, vooral uit de traditionele beleggingsfondsen. Spaarproducten zoals Roparco en Robeco Euro Cash waren populairder bij particulieren. Institutionele producten zagen voornamelijk in de VS een sterke uitstroom. In Europa was Transtrend in staat een flinke cash inflow te realiseren. Het sterke track record van deze 'managed futures trader' was een belangrijke aanjager van dit succes. Over het geheel genomen was de cashflow goed gespreid over producten en continenten.

Afname van het beheerd vermogen (EUR x miljard)

De onrust op de financiële markten heeft een forse invloed gehad op het beheerd vermogen van Robeco, dat in 2008 daalde met 24%. Dit was grotendeels het gevolg van een nettobeleggingsresultaat van EUR -29,1 miljard. Dit cijfer is inclusief een positieve bijdrage van EUR 1,9 miljard als gevolg van de stijging van de Amerikaanse dollar. De verkoop van Robeco's vastrentende beleggingsactiviteiten in de VS leidde ook tot een vermindering van het beheerd vermogen.

Responsible investing

In 1999 was Robeco de eerste grote vermogensbeheerder die in Nederland een duurzaam aandelenfonds introduceerde. Sindsdien heeft Robeco verscheidene andere duurzame beleggingstrategieën geïntroduceerd en is het een respectabele speler geworden op het gebied van engagement richting beursgenoteerde bedrijven. Zowel particuliere als professionele beleggers raken er steeds meer van overtuigd dat het incorporeren van milieu-, maatschappij- en governancefactoren ('ESG') in beleggingsbeslissingen leidt tot meer duurzame rendementen en betere risico-rendementprofielen.

In het licht van deze ontwikkelingen heeft Robeco besloten een 'truly responsible investor' te worden en een duidelijke en onderscheidende propositie op het gebied van responsible investing te creëren. Robeco beschouwt responsible investing als een langetermijnstrategie gericht op het creëren van toegevoegde waarde en het realiseren van de best mogelijke beleggingsperformance voor zijn klanten. Uiteindelijk zullen alle betrokken partijen profiteren van een volledige integratie van responsible investing.

Robeco's doel is om ESG-factoren in de beleggingsprocessen van alle Robeco-onderdelen te integreren. Robeco zal zich richten op vier hoofddoelstellingen voor 2009/2010 om dit te bereiken. De eerste doelstelling is het introduceren van responsible-investingbeleid voor de beleggingscategorieën aandelen en vastrentende waarden. Ook wil Robeco een aantal ESG-analyse-instrumenten voor beleggers aanbieden. De derde doelstelling is het integreren van ESG-factoren in beleggingsanalyses en beleggingsbeslissingen. Dit is in overeenstemming met het eerste UN PRI-principe. De laatste doelstelling is het behalen van bruto cashflow via producten op het gebied van verantwoord beleggen en via engagementdiensten.

SAM, in 2007 door Robeco overgenomen, slaagde erin zijn reputatie als leider op het gebied van duurzaam beleggen verder te versterken. SAM vergrootte zowel zijn afzetgebied als productaanbod. In de tweede helft van 2007 en in 2008 is SAM de Amerikaanse en Canadese markt opgegaan. Dit heeft tot verschillende mandaten in deze markten geleid. De Dow Jones Sustainability Indexes (DJSI), waarvoor SAM subadviseur is, hadden ook een succesvol jaar; in 2008 werd een groeiend aantal licenties verkocht. In november werd de DJSI geselecteerd als de benchmark voor de allereerste op de beurs verhandelde duurzaamheidsfutures ter wereld. Daarnaast introduceerde SAM een van de eerste duurzame converteerbare obligaties en een long/short-strategie die gebruik maakt van de duurzaamheidsresearch van SAM door middel van longposities in voorlopers op het gebied van duurzaamheid en shortposities in achterblijvers op het gebied van duurzaamheid.

Efficiënte operationele infrastructuur

Een belangrijke voorwaarde voor de succesvolle uitvoering van de strategie is een moderne en efficiënte operationele infrastructuur. Robeco is in 2007 een omvangrijk programma gestart om de back-officesystemen en -organisatie te optimaliseren. Het nieuwe systeem biedt portefeuillemanagers alle benodigde instrumenten om het beheer verder te verbeteren, om de ontwikkeltijd voor nieuwe beleggingstrategieën te bekorten en om geavanceerd risicobeheer uit te voeren. Dit programma is ook essentieel voor Robeco's hub-and-spokes-model; buiten Rotterdam gestationeerde beleggingsteams kunnen hierdoor makkelijker gebruik maken van de Rotterdamse infrastructuur.

Kosteneffectiviteit

In oktober 2008 heeft Robeco het Top Shape-programma gelanceerd, dat gericht is op het creëren van een efficiënte organisatie die klaar is voor toekomstige groei. De beslissing om de efficiëntie te verhogen werd begin 2008 genomen, na een evaluatie van de kosteneffectiviteit van Robeco ten opzichte van zijn concurrenten. De financiële crisis maakte de noodzaak om actie te ondernemen nog urgenter. Door de supportactiviteiten efficiënter uit te voeren verwacht Robeco zijn personeelsbestand met circa 250 FTE's te verkleinen, en de kosten met circa EUR 78 miljoen te verlagen, voornamelijk op het hoofdkantoor in Rotterdam. Het leeuwendeel van de maatregelen is in de eerste maanden van 2009 geïmplementeerd en een aantal outsourcingmaatregelen zullen in 2010 worden afgerond. De dochterondernemingen Harbor Capital Advisors, SAM en Transtrend vallen buiten dit programma.

In de VS zijn de activiteiten van Robeco Investment Management in 2008 gestroomlijnd, waardoor een sterke focus is gecreëerd op aandelenbeleggingen, beheerd door Robeco Boston Partners. Zowel de belastbare Amerikaanse vastrentende activiteiten en de belastingvrije (gemeentelijke) vastrentende activiteiten zijn verkocht. De back office is ook gestroomlijnd door de back-officeactiviteiten voor aandelen te outsourcen naar The Bank of New York Mellon. Tot slot zijn de managementstructuur en supportactiviteiten van RIM aangepast aan de nieuwe organisatie om de kosteneffectiviteit verder te verhogen.

Als onderdeel van het Top Shape programma heeft Robeco in december 2008 zijn business-unitmodel ingeruild voor een functionele organisatiestructuur voor de kernactiviteiten.

Financiële resultaten

EUR x miljoen 2008 2007

Operationele inkomsten 888,9 819,6

Bedrijfskosten - 618,7 -543,0

Operationele winst 270,2 276,6

Niet-operationele resultaten - 40,8 2,3

Belasting - 58,2 - 78,8

Nettowinst 171,2 200,1

Beheerd vermogen (in EUR x miljard) 110,7 145,8

De operationele inkomsten stegen in 2008 met EUR 69,3 miljoen naar EUR 888,9 miljoen (+8,5%). De operationele inkomsten omvatten nettobeheervergoedingen, performance fees, en het nettorenteresultaat uit bancaire activiteiten. Als gevolg van een aanzienlijke daling van het beheerd vermogen van EUR 145,8 miljard naar EUR 110,7 miljard zijn de inkomsten uit beheervergoedingen fors afgenomen. De verkoop van RIM vastrentend leidde ook tot een afname van de inkomsten uit beheervergoedingen.

Hogere performance fees waren de belangrijkste motor achter de verbetering van de inkomsten; deze hogere inkomsten uit performance fees waren het directe gevolg van de sterke beleggingsresultaten van producten met een performance fee. Vooral het Transtrend Diversified Trend Program (DTP) liet uitmuntende beleggingsresultaten zien.

Als gevolg van een verslechtering van de rentemarges, vooral in het laatste kwartaal van 2008, is het renteresultaat uit bancaire activiteiten min of meer op hetzelfde niveau als in 2007 gebleven, ondanks een stijging van EUR 0,9 miljard in toevertrouwde spaargelden in 2008.

De stijging in bedrijfskosten bedroeg EUR 75,7 miljoen (+13,9%) en was, voor een groot deel, de resultante van strategische projectkosten, herstructureringskosten en resultaten uit hoofde van buitengewone waardevermindering van financiële activa.

Er is in detail geanalyseerd of een bijzondere waardeverandering van asset-backed securities (ABS) ten laste van het resultaat verantwoord moesten worden. De onrust op de financiële markten heeft geleid tot een verdere afname van de liquiditeit; asset-backed securities werden hierdoor illiquide en de marktwaarde ervan daalde aanzienlijk. In sommige gevallen werd geconcludeerd dat - als gevolg van ongunstige ratingbijstellingen, verslechterende macro-economische indicatoren en kleiner wordende excess spreads - afboekingen onontkoombaar waren voor de bancaire activiteiten van Robeco. Dit leidde tot een bijzondere waardevermindering in de resultatenrekening van EUR 52,8 miljoen op de ABS-portefeuille.

Het negatieve niet-operationele resultaat werd veroorzaakt door een sterke daling van de marktwaarde van de posities in 'seeding capital' en co-investeringen. Dit houdt verband met de daling van de marktwaarde van de verschillende beleggingsportefeuilles.

Het effectieve tarief voor vennootschapsbelasting bedroeg 25,4% in 2008. Ultimo 2008 bedroeg het eigen vermogen EUR 1,3 miljard, wat een toename van EUR 53,8 miljoen ten opzichte van 2007 betekent.

Over Robeco

Robeco, opgericht in Rotterdam in 1929, biedt beleggingsproducten en -diensten voor institutionele en particuliere beleggers wereldwijd. Het beheerd vermogen bedraagt circa EUR 111 miljard (per 31 december 2008).

Het productaanbod omvat aandelen- en vastrentende beleggingen, geldmarktfondsen en alternative investments, waaronder private equity, hedgefondsen en gestructureerde producten. De verschillende strategieën worden beheerd in Rotterdam (hoofdkantoor), Boston, Hongkong, New York, Parijs en Zürich.

Voor institutionele en zakelijke klanten heeft Robeco kantoren in Bahrein, België, China, Duitsland, Frankrijk, Japan, Luxemburg, Singapore, Spanje, de Verenigde Staten en Zwitserland. Robeco heeft een banklicentie in Frankrijk en Nederland, waar rechtstreeks aan particuliere klanten wordt verkocht.

Robeco heeft een belang van 100% in Corestone in Zug (Zwitserland), Harbor Capital Advisors in Chicago en in Transtrend in Rotterdam. Verder heeft Robeco een meerderheidsbelang in SAM Group in Zürich en belangen in Canara Robeco Asset Management (49%) in Mumbai, en in AIM (40%) in Rijmenam (België).

Robeco is onderdeel van de Rabobank Groep, wereldwijd een van de weinige particuliere banken met de hoogste kredietwaardigheidbeoordeling van Moody's en Standard & Poor's. Daarnaast loopt Rabobank wereldwijd voorop als het gaat om corporate social responsibility en duurzaamheid.