Wageningen Universiteit en Researchcentrum Persbericht Wageningen Universiteit: nr 021, 29 april 2009

http://www.wageningenuniversiteit.nl/NL/nieuwsagenda/nieuws/natuurbericht090429.htm

Tumultueus voorjaar voor natuur door extreem warme april

De winterachterstand in de natuur is dit voorjaar volledig ingehaald en in de extreem warme aprilmaand deels omgezet in een voorsprong. Bomen en kruiden bloeien uitbundiger maar korter en ruim twee weken vroeger dan normaal. Door de droogte zijn minder dan 50 procent gewone padden overgezet dan in 2008. Mezen missen mogelijk een deel van de rupsenpiek. Er worden opvallend veel exemplaren van de vlinder oranjetipje gezien, ook op plaatsen waar ze al meer dan tien jaar niet zijn waargenomen. En in de Zeeuwse delta wordt een ongekend groot aantal jonge zeepokken en een explosie van rose sterslakken gezien. Dat meldt Natuurbericht.nl dat vandaag een overzicht publiceert van de soms tumultueuze effecten van de extreem warme en zeer droge april op de natuur in Nederland.

Op www.natuurbericht.nl volgen en communiceren biologen van elf natuurorganisaties dagelijks de ontwikkelingen in de natuur met steun van het Ministerie van LNV en de HIER klimaatcampagne. Tot nu toe zijn al bijna een miljoen natuurberichten gelezen. Vandaag publiceert Natuurbericht.nl zeven nieuwe natuurberichten over de extreme april.

De gemiddelde temperatuur in april 2009 komt volgens cijfers van het KNMI ruim boven de 12 °C uit terwijl 8,3 °C normaal is. Alleen april 2007 was nog warmer. Ook is er weinig neerslag gevallen. Na de koude winter en de vrij zachte maart worden planten en dieren plotseling geconfronteerd met extreem hoge temperaturen. Arnold van Vliet van De Natuurkalender meldt dat de natuur na de trage start in het begin van 2009 inmiddels ruim twee weken vroeger is dan twintig jaar geleden. De trend van de voorgaande jaren wordt hiermee weer opgepakt. Wout van der Slikke van Stichting FLORON geeft aan dat diverse bomen en planten dit voorjaar veel uitbundiger bloeien dan andere jaren. Na de koude start van het jaar en de plotselinge warmte komen meer planten tegelijkertijd in bloei dan wanneer er een geleidelijke temperatuursopbouw plaatsvindt. Daslook, scherpe boterbloem, brede orchis en tal van andere soorten die doorgaans pas begin mei bloeien waren in de tweede helft van april al volop te zien.

Minder padden
De paddentrek kwam door de aanhoudende vrieskou pas laat op gang maar de trek lijkt alweer voorbij. Door de droge aprilmaand zijn volgens Tamira Hankman van Stichting RAVON de helft minder gewone padden overgezet dan normaal. Sommige paddenwerkgroepen spreken van een desastreus jaar en halen nog geen 35 procent van het aantal padden dat zij in 2008 van de ene naar de andere kant van de weg hielpen. Mezen missen rupsenpiek

Volgens Harvey van Diek en Frank Majoor van SOVON Vogelonderzoek Nederland zijn veel in ons land overwinterende vogels door de relatief koude winter in een niet al te beste conditie het broedseizoen begonnen. Door de extreme versnelling van de natuur hebben ze niet die kans gehad. Omdat veel mezen nu pas gaan nestelen, missen ze waarschijnlijk de rupsenpiek die weer afhankelijk is van de groei van het blad.

Oranjetipje vóór Koninginnedag
Kars Veling en Dick Groenendijk van de Vlinderstichting geven aan dat diverse vlindersoorten baat hebben bij de hoge temperaturen in april. Het oranjetipje bijvoorbeeld verschijnt van oudsher voor het eerst rond Koninginnedag. De vlinder wordt echter al volop gezien en het zijn er ook veel meer dan normaal. Zelfs op plekken waar de soort al tien jaar niet of nauwelijks wordt gezien, wordt de vlinder dit voorjaar gemeld.

Winst en verlies in zee
Peter van Bragt van Stichting Anemoon meldt dat door de extreme winterperiode diverse soorten zeedieren (met name nieuwkomers) nagenoeg uit de Zeeuwse Delta zijn verdwenen. Hierdoor beleven veel autochtone soorten, zoals zeepokken en rose sterslakken, een toptijd dit voorjaar. Het normaal gesproken zeldzame klepelklokje veroverde dit jaar het Grevelingenmeer en oostelijke Oosterschelde.