Stichting Natuur en Milieu

Kabinet moet nu in actie komen

29 april 2009 - Het kabinet gaat met haar klimaatbeleid de tussendoelen voor 2011 wel halen, maar niet de relevante klimaatdoelen voor 2020. Dat blijkt uit het vandaag verschenen rapport Verkenning Schoon en Zuinig. Energieonderzoekscentrum Nederland (ECN) en het Planbureau voor de Leefomgeving (PBL) concluderen daarin dat het doel voor de CO2 -uitstoot met 14 tot 32 megaton overschreden zal worden. Mirjam de Rijk, directeur Stichting Natuur en Milieu: Het is noodzakelijk dat het kabinet snel met aanvullende maatregelen komt. Nu duidelijk is dat de klimaatdoelen niet gehaald worden, is er geen reden meer voor het kabinet om te wachten tot de officiële evaluatie in 2010. Zeker als je weet dat het vaak vele jaren duurt voordat nieuwe maatregelen effect hebben.

In de brief aan de Tweede Kamer zegt het kabinet het klimaatdoel voor deze kabinetsperiode te halen. Het doel voor 2011 is een CO2 -uitstoot van maximaal 209 megaton. Het kabinet heeft zichzelf daarmee een doel gesteld dat hoger lag dan de werkelijke CO2 -uitstoot bij het aantreden van dit kabinet (207 megaton). Dat het kabinet tijdens een economische recessie erin slaagt de CO2 -uitstoot nauwelijks te laten stijgen is geen nieuws. Relevant is de vraag of dit kabinet voldoende maatregelen op de rails zet om 2020 30 procent minder broeikasgassen uit te stoten. Het ECN/PBL-rapport laat overduidelijk zien dat dit niet zo is. Het kabinet laat zo het zware werk over aan volgende kabinetten, aldus Mirjam de Rijk.

Wat opvalt in de analyse van het ECN/PBL is dat de positieve effecten van klimaatbeleid vooral terug te voeren zijn op Europees klimaatbeleid. Het kabinet zou grote invloed kunnen hebben op de CO2 -uitstoot van de binnenlandse sectoren (niet-ETS), maar laat na hier effectieve maatregelen voor te treffen. Het kabinetsplan Schoon en Zuinig leunt zwaar op allerlei vrijwillige en vrijblijvende afspraken met het bedrijfsleven. Mirjam de Rijk: De ECN/PBL-analyse bevestigt dat de convenanten nauwelijks vermindering van CO2 -uitstoot opleveren en vooral dienen om effectief beleid uit te stellen.

Duurzame energie
Het kabinetsdoel van 20 procent duurzame energie in 2020 wordt zeker niet gehaald. Alleen als het kabinet voldoende geld voor hernieuwbare elektriciteit beschikbaar stelt, kan Nederland in de buurt komen van 15 procent. Het is cruciaal dat het kabinet haar voorstel uit het crisispakket om de subsidies voor duurzame energie (SDE) te financieren via een opslag op de elektriciteitsprijs zo uitwerkt dat het voldoende geld oplevert. Daarmee kan het kabinet grote windmolenparken op zee realiseren.

Verkeer
Het klimaatdoel voor verkeer (geen groei van de CO2 -uitstoot) wordt niet gehaald. Mirjam de Rijk: Alleen als werkelijk alles meezit is er volgens het ECN/PBL een kleine kans dat de CO2 -uitstoot niet verder stijgt. De kans om een miljoen in de loterij te winnen is groter. Bovendien geven de cijfers voor de verkeerssector een te positief beeld, omdat het uitstel van de kilometerprijs er nog niet in verwerkt is. Het duurt daardoor langer voordat het wagenpark energiezuinig wordt, met als gevolg een hogere CO2 -uitstoot in 2020. Het kabinet rekent op 20 procent biobrandstoffen in 2020, twee keer zoveel als binnen Europa is afgesproken. Dat is opmerkelijk, omdat het PBL in 2008 al concludeerde dat biobrandstoffen niet effectief zijn als klimaatoplossing. Biobrandstoffen kunnen volgens hen leiden tot extra uitstoot van broeikasgassen, voedselprijzen opdrijven en ten koste gaan van biodiversiteit. Naast een goede invoering van de kilometerprijs moet het kabinet inzetten op 1 miljoen elektrische autos in 2020.

Gebouwde omgeving
Het kabinet wil energiebesparing in huizen en gebouwen vooral bereiken met Meer met Minder, het convenant dat het kabinet afsloot met woningcorporaties en energiebedrijven. Het ECN/PBL concludeert dat dit convenant minder oplevert dan verwacht. Het is daarom nu tijd om verplichte energienormen voor bestaande woningen in te voeren. Dat is niet alleen goed voor het klimaat, maar levert mensen uiteindelijk ook een lagere energierekening op.

In februari constateerde Natuur en Milieu in de Tussenbalans van het klimaatbeleid ook al een beleidsgat. Natuur en Milieu presenteerde in die Tussenbalans een pakket van aanvullende maatregelen die het kabinet kan nemen om de klimaatdoelen alsnog te halen. Zie hiervoor het document 'Suggesties voor maatregelen om 'klimaatgat' kabinet te dichten'

Publicatiedatum: 29-04-2009