NOS, gesprek met de vicepremier, Nederland 1
Radio / TV-interview | 29-04-2009
Vicepremier Rouvoet, na afloop van de wekelijkse ministerraad, over de
Mexicaanse griep, geruchten over abdicatie en de discussie over
ceremoniële monarchie
VRAAG:
Welk woord gebruikt u in de Ministerraad: Mexicaanse griep,
varkensgriep?
ROUVOET:
Ik geloof dat ze vandaag wel allebei gebruikt zijn. Varkensgriep is
als je heel precies kijkt niet meer helemaal adequaat, omdat het ook
een mengsel is met andere virussen. Er zit vogelgriep in en ook
menselijke griep. Dus het is geloof ik officieel ook een soort
varkensgriepvariant. Maar het wordt ook vaak territoriaal aangeduid en
dan heet het Mexicaanse griep.
VRAAG:
Drie gevallen in Duitsland ontdekt. Komt het dichterbij en moeten we
ons zorgen maken?
ROUVOET:
Zorgen in ieder geval als je kijkt naar de toch vrij snelle
verspreiding wereldwijd en natuurlijk sowieso als je kijkt naar de
situatie in Mexico, daar is een groot aantal ook doden te betreuren.
Nu ook vandaag in de Verenigde Staten een tweejarig kindje. Dus in die
zin wel zorgen over de globale verspreiding van dit virus. In ieder
geval geografisch komt het dichterbij. We hadden al Spanje en het
Verenigd Koninkrijk. Nu ook Duitsland. Dat zegt op zichzelf natuurlijk
nog niet iets over dat en wanneer het zich eventueel in Nederland kan
gaan voordoen. Maar je moet daar wel voldoende rekening mee houden en
op alles voorbereid zijn.
VRAAG:
Ik zag op televisie mensen uit het vliegtuig uit Mexico komen. Die
liepen enigszins verbaasd Nederland in en zeiden: niemand zegt wat
tegen ons. Importeer je dan die griep niet zonder dat je het weet?
ROUVOET:
Je weet nooit helemaal zeker wat er gebeurt en daarom hebben we wel de
activiteit ondernomen om mensen die vanuit Mexico Nederland
binnenkomen op de vluchthaven, om die ook te waarschuwen met grote
borden. Alle deskundigen zeggen dat het geen enkele zin heeft om daar
standaard controles op los te laten. Laat staan de grenzen te sluiten.
Vandaar ook dat je erg moet oppassen om paniekerige maatregelen te
nemen die eigenlijk geen zin hebben en nergens toe leiden. Dat is
eerder contraproductief. Wat we wel doen is mensen die binnenkomen
waarschuwen via grote borden van als je nu terug uit Mexico komt en je
hebt deze dagen griepachtige verschijnselen meld dat dan echt bij je
huisarts. Daar zitten we achteraan en we hopen natuurlijk zeer dat
mensen zich daar aan houden. Maar je moet je in elke fase van zo'n
proces je ook echt richten op die maatregelen die dan op het moment de
aangewezen zijn.
VRAAG:
Waarom niet gewoon mensen verbieden naar Mexico te reizen?
ROUVOET:
Daarom geef ik aan dat je heel zorgvuldig moet zijn, want als je...
Even los van het feit dat je mensen ook niet zomaar kan verbieden om
ergens naar toe te gaan. Het is altijd een advies en als je een advies
geeft blijft het een advies aan mensen om ergens naar toe te gaan.
Maar het moet ook wel zin hebben. Zeker ook in deze fase, we volgen
het heel nauwgezet en zijn zeer alert. We kijken natuurlijk wat andere
landen doen in Europa. Minister Klink zal morgen ook weer samen met
zijn Europese collega's overleg voeren van waar staan we, wat is de
situatie en zijn er ook aanvullende maatregelen noodzakelijk? We
letten heel goed op wat de Wereld Gezondheidsorganisatie, de WHO,
adviseert. Daar zit ook een fasering in.
VRAAG:
Alarmfase vier nu.
ROUVOET:
Die hanteren zes fases en inmiddels zijn we opgeschaald van drie naar
vier. Dat betekent dat we ook echt nu in de fase zitten waarbij het
dus niet meer van dier op mens gaat, maar ook echt makkelijk van mens
op mens. Dat heeft ook iets te maken met de ontwikkeling van het virus
zelf. Die past zich steeds meer aan de mens aan. Dat betekent dat we
nu officieel in die fase vier zitten, althans dat is wereldwijd het
advies van de Wereld Gezondheidsorganisatie. Daarbinnen heb je
natuurlijk wel als zelfstandig land de verantwoordelijkheid en ook de
ruimte, afhankelijk van de vraag: is er hier besmetting of niet, om je
eigen maatregelenpakket en informatieverstrekking op orde te hebben.
VRAAG:
Nu hebben we 4,5 miljoen stuks virusremmers klaarliggen. Dus als die
besmetting plaatsvindt kunnen we voldoende dat bestrijden. Maar moet
je niet veel eerder zijn en zeggen: als het via mens op menscontact
komt moeten we morgen bijvoorbeeld op Koninginnedag maar eens een
beetje op gaan letten?
ROUVOET:
Het is heel belangrijk dat je precies kijkt wat de situatie is. Je
moet zeker niet zelf al op gaan schalen in je maatregelen terwijl er
geen aanleiding toe is. Dat kan bijdragen tot ongefundeerde reacties
van mensen, paniek. Er is geen enkele reden om maatregelen te nemen in
Nederland rondom evenementen, of het nu Koninginnedag is of andere
evenementen. Dat kan in andere landen op enig moment wel aan de orde
zijn. Het kan in Nederland, stel dat er zich de situatie voordoet, op
enig moment dus wel aan de orde zijn. Dat wordt ook zorgvuldig
afgewogen en daar is ook dat Europese overleg van belang voor. Maar je
moet die maatregelen nemen die nodig zijn. Nederland is goed
voorbereid in de zin dat ook op basis van eerdere ervaringen -denk aan
Sars, denk aan de vogelgriep- de draaiboeken klaar liggen. Daar hebben
we goede ervaringen opgedaan van hoe we dat moeten aanpakken. Dus
iedereen weet ook wat die moet doen in welke fase. We zijn zeer alert
op de ontwikkelingen, grote waakzaamheid. En de informatieverstrekking
moet op orde zijn. Maar we moeten niet maatregelen nu nemen die niet
nodig zijn en ook geen zin hebben.
VRAAG:
Even praktisch: alle lichamelijke contacten die normaal op 30 april
plaatsvinden mogen morgen ook plaatsvinden?
ROUVOET:
Absoluut.
VRAAG:
Niets is uitgesloten?
ROUVOET:
Ja.
VRAAG:
Zelfs niet voor een ChristenUnie vicepremier?
ROUVOET:
Nee, ik weet niet of u daar bijzondere voorstellingen hebt over de
viering van Koninginnedag. Overigens, dat is niet beperkt tot
Koninginnedag.
VRAAG:
Morgen eenmaal defilé bij Paleis het Loo. Eenmalig, dat voedt allerlei
geruchten dat de abdicatie van de Koningin aanstaande zou zijn. Nu
heeft D66 vandaag laten weten dat ze opnieuw een discussie gaan openen
over het ceremonieel Koningschap. Is daar in de Ministerraad een
discussie over als het gaat om het vooruit kijken naar Willem IV?
ROUVOET:
Misschien eerst even over de opmerking waar u mee begon. Het is
inderdaad uniek dat na een hele periode van een jaarlijks defilé een
eenmalige herstelling van die traditie komt. Dat heeft alles te maken
met de honderdste geboortedag van Koningin Juliana, dus niet zozeer
met geruchten of wat dan ook. Dus die indruk zou ik ook graag...
Daarom geef ik ook aan wat de reden is voor het eenmalige herstel. Ik
vind dat zelf eerlijk gezegd wel een heel mooi gebaar, want we zien
allemaal nog wel Koningin Juliana daar bij Paleis Soestdijk staan met
het jaarlijks defilé. Wat die discussie betreft: ik weet dat die
opvattingen leven, ook bij D66 en ook dat er in het parlement eerder
aan gerefereerd is. Dat heeft niet alleen dit kabinet, maar ook
voorgaande kabinetten duidelijk betrokken. Dat is dat er onzerzijds
geen behoefte is aan discussie over een andere vormgeving van de
monarchie, van het Koningschap. Van onze kant zijn er dan ook geen
initiatieven in die richting te verwachten. Dat is ook meerdere malen
van onze kant aangegeven. Ik kan niemand het recht ontzeggen, wil dat
ook niet, om daar opvattingen over te hebben en daar ook in het
parlement een discussie over te beginnen.
VRAAG:
Maar EénVandaag heeft laatst in een peiling laten weten dat een kleine
meerderheid van de bevolking voor het ceremonieel Koningschap is.
ROUVOET:
De vraag is of je alle beslissingen moet laten afhangen van bepaalde
opiniepeilingen die ook nog wel eens variëren in uitslagen.
VRAAG:
U kunt zich toch voorstellen dat mensen zeggen: het is gek dat iemand
die toevallig in een bepaalde wieg is geboren in de regering zit?
ROUVOET:
Ik ken de opvatting. Ik deel hem niet. Van de kant van de regering,
van het kabinet, wordt zeer gehecht aan het Koningschap en de
monarchie die wij hier hebben. Mij dunkt ook dat we dankbaar mogen
zijn voor de manier waarop onze Koningin dat uitoefent, dat vervult.
Wij zijn daar wel buitengewoon content mee en dankbaar voor.
Natuurlijk, we kennen de discussie die eens in de zoveel jaar ook echt
wel weer de kop op steekt, die ken ik en verschillende argumenten ook,
maar dat zijn wel pro- en contra-argumenten. Er zijn ook discussies
gevoerd over de wenselijkheid van het introduceren van een
presidentieel stelsel. Daar zijn deels dezelfde en deels andere voor-
en nadelen aan te onderkennen. Dus kortom, er is voor ons geen reden
om de opinie die we eerder hebben neergelegd, namelijk dat wij graag
houden het model wat we nu hebben omdat we daar content mee zijn, om
daar veranderingen in aan te brengen. Maar het staat een fractie ook
vrij om daar initiatief in te nemen.
VRAAG:
Misschien nog een argument, met alle respect, maar de Koningin is
voorzitter van de Raad van State en dat is tevens het belangrijkste
adviesorgaan van de regering waar ze ook in zit. Dat zou je een beetje
achterhaald kunnen noemen.
ROUVOET:
De vraag is hoeveel gewicht je daar aan hecht, want zoals u weet
worden de vergaderingen de facto voorgezeten door de vicepresident van
de Raad van State, de heer Tjeenk Willink.
VRAAG:
Dan kan je het ook afschaffen, als het niets voorstelt.
ROUVOET:
Ja, maar daar is geen noodzaak voor. Wat ons betreft is er ook geen
noodzaak om die discussie opnieuw aan te gaan. Die is indertijd
beslecht, wat ons betreft ook, onder premier Kok, die daar een stevige
notitie over aan de Kamer heeft gezonden. Dat debat heef toen
plaatsgevonden en in onze positie is sindsdien ook niets veranderd.
VRAAG:
U wilt er niet aan, toch nog één laatste argument. Straks, of het nu
de nieuwe Koning is of de Koningin, die krijgt waarschijnlijk een
buitengewoon ingewikkelde kabinetsformatie in 2011. Vier, of vijf
partijen. Hij of zij zal moeten kiezen tussen Wilders in de regering
of niet. Is het ook niet een beetje gevaarlijk dat je de Koning in
zo'n politiek verhaal laat brengen?
ROUVOET:
Wat in ieder geval riskant zou zijn om allerlei beslissingen die raken
aan de grondslagen van onze constitutionele monarchie, om die te laten
bepalen door bijvoorbeeld opiniepeilingen of over de situatie in 2011.
VRAAG:
Maar het gaat mij om de rol van het staatshoofd in een politiek
proces, bij een gevoelige uitslag zoals we die wellicht verwachten.
ROUVOET:
U zegt het terecht: zoals we die wellicht verwachten. Maar daarom,
sowieso ben ik al niet van de afdeling om op basis van inschattingen
vrij stevige beslissingen te nemen. Laat staan als die raken aan de
grondslagen van onze parlementaire democratie of onze constitutionele
monarchie. Want die hebben we in Nederland. Het zou natuurlijk een
beetje raar zijn als je een beslissing zou nemen onder de invloed van
een mogelijke uitslag in 2011. Even los van de vraag of het een
legitiem argument zou zijn. Maar daar valt nog geen zinnig woord over
te zeggen.
VRAAG:
Goed, laten we dan vaststellen dat als de discussie nu niet plaats
vindt, dat die waarschijnlijk over 20 à 30 jaar plaats vindt als de
Koning plaats maakt voor zijn opvolger. Is dat een conclusie?
ROUVOET:
Het is in ieder geval uw conclusie, begrijpen we. Maar ik weet ook
niet, als het aan het kabinet ligt hoeft de discussie van toen niet
heropend te worden.
(letterlijke tekst, ongecorrigeerd, AP)
Ministerie van Algemene Zaken