Rupsen vreten eikenbomen kaal !
13-05-2009
Er komen de laatste week steeds meer meldingen binnen van verontruste
inwoners dat Eikenbomen in de gemeente helemaal worden kaal gevreten
door rupsen.
Dit zijn niet de door een ieder zo gevreesde eikenprocessierupsen maar
de onschadelijke spanrupsen van de Kleine wintervlinder, de Grote
wintervlinder en de Kleine voorjaarsspanner. De rupsen eten alle nog
verse jonge blaadjes op van voornamelijk de eiken. Op sommige plaatsen
geven de kale bomen een bijna winterse aanblik.
De aantastingen komen niet alleen voor bij eik maar kan ook voorkomen
bij populier, es, iep, esdoorn en beuk.
Levenscyclus van de wintervlinders
De vlindermannetjes van de wintervlinder vliegen `s avonds en `s
nachts in november en december. Het vrouwtje heeft geen vleugels en
kan dus niet vliegen. De vrouwtjes kruipen uit de bodem langs de
stammen omhoog waar ze door rondcirkelende mannetjes bevrucht worden.
Vervolgens leggen ze hun eitjes in kleine groepjes op de bladknoppen
in de toppen van de bomen. Een vrouwtje legt wel 100-150 eitjes die
overwinteren. De jonge speldenknopgrote rupsjes komen het volgend jaar
in april uit de eitjes. De rups is een spanrups (verplaatst zich al
lussen makend). Aanvankelijk worden gaten in de aan elkaar gesponnen
bladeren gegeten. Bij grote aantallen rupsen kunnen de bomen volledig
kaalgevreten worden. Als een rups gestoord wordt laat hij zich van het
blad vallen en blijft aan een zijden draad hangen, tot het gevaar
geweken is. In juni dalen de volgroeide rupsen aan spinseldraden naar
de grond af om daar te verpoppen.
Hoe groot is de schade?
In principe kunnen eiken en andere loofbomen goed tegen kaalvraat.
Omdat de vraat vroeg in het jaar plaatsvindt, lopen de bomen hetzelfde
jaar nog uit en kunnen dan weer energie bijspijkeren. Maar wanneer
eiken jaren achtereen worden kaalgevreten dan kunnen ze enigszins
verzwakken. Uit de monitoring vanaf 1946 blijkt dat de wintervlinders
tot de meest voorkomende plaaginsecten in Nederland behoren. Periodiek
vreten ze laanbomen en eikenbossen op grote schaal kaal - de laatste
pieken traden op in 1996 en 1997. De plaag van dit jaar komt niet
helemaal als een verassing want in de donkere nachten van het najaar
van 2007 werden in het lamplicht van auto en fiets al opvallend veel
vliegende mannetjesvlinders waargenomen
Voor meer informatie kijk dan op:
* www.natuurbericht.nl
Gemeente Dalfsen