Ministerie van Algemene Zaken

NOS, Met het oog op morgen, Radio 1

Radio / TV-interview | 12-06-2009

Minister-president Balkenende, na afloop van de wekelijkse ministerraad, over de periode na het reces en in De Telegraaf gepubliceerde foto's

VULLINGS:
Vandaag de vraag aan de premier: worden het nog drie spannende weken, of kabbelen we het reces in?


BALKENENDE:
Dat is het aardige van de politiek. Je weet het nooit helemaal zeker. Er zullen ongetwijfeld nog de nodige debatten volgen. Ik heb zelf internationale verplichtingen. We hebben bijvoorbeeld volgende week Europese Raad. En u weet dat er dan ook voor zo'n Europese Raad algemeen overleg is met de Kamer. En daarna weer een plenair debat. Ja, de ene keer dan merk je dat zelf op het allerlaatste moment nog allerlei debatten plaatsvinden, moties in stemming gebracht moeten worden. Soms eindigen we wat rustiger. Het is toch moeilijk te voorspellen.

VULLINGS:
Ja, maar u ziet geen bananenschillen liggen?


BALKENENDE:
Nee, maar het aardige van bananenschillen is ook dat je ze vaak helemaal niet ziet.

VULLINGS:
In die laatste weken, dan zijn Kamerleden vaak ook moe. Ministers zijn moe. Dan wil de vermoeidheid het nog weleens overnemen van de ratio. Kleine zaken kunnen dan escaleren. Bijvoorbeeld zo'n klein dingetje dat je dan vandaag in de krant ziet, die koopzondagen. Daar zijn wel afspraken over gemaakt in het regeerakkoord. Dus potentieel kan dat gevaarlijk zijn. En dan zegt uw eigen CDA-fractie nu - heel voorzichtig zeg ik er gelijk bij - misschien moeten we die afspraken over die koopzondagen wellicht herzien. En dan denk ik: nou, dat vindt de ChristenUnie niet leuk. Dat kan nog weleens escaleren, of gaat dat niet gebeuren?


BALKENENDE:
Nou, iedereen heeft zo z'n vak. En ik kan me voorstellen dat een journalist zegt: hé, er was toch een afspraak gemaakt in het coalitieakkoord, en nu hoor ik toch ineens een heel ander signaal. Wat betekent dat dan voor de onderlinge verhoudingen? Ik merkte het ook vandaag bij mijn persconferentie. Ik zit er gewoon zo in. We hebben met elkaar er afspraken over gemaakt. Twaalf koopzondagen en dan goed in de gaten houden of dat werkelijk zo is dat iets een toeristische bestemming is. En verder is het zo... En dan is die spelregel tamelijk eenvoudig. Partijen hebben elkaar gebonden door middel van een akkoord. En je kunt er vanaf, maar dan heb je elkaar ook nodig.

VULLINGS:
Dus deze bananenschil kunnen we weer even terzijde schuiven.


BALKENENDE:
Dat lijkt me wel.

VULLINGS:
Eigenlijk deze week in Den Haag, in alle gesprekken in de wandelgangen, ging het vooral nog over de uitslag van de Europese Verkiezingen. Ja, veel partijen zijn intern aan het evalueren, maar u kent de Partij van de Arbeid, die partij heeft vaak de neiging om ook op de krantenpagina's te evalueren en in de media. Bent u bang voor een instabiele Partij van de Arbeid? Dat de fractie zich moet gaan profileren? De ministers? En dat dat misschien ten koste gaat van de eenheid in het kabinet?


BALKENENDE:
Nou kijk, laat ik eerst dit zeggen. Natuurlijk neem ik ook kennis van de debatten die plaatsvinden binnen de PvdA. Maar het is niet mijn taak om me daar mee bezig te houden, mee te bemoeiend. Dat doe ik ook niet. Dat is een zaak, een verantwoordelijkheid van de PvdA zelf. Het is ook goed dat die discussie plaatsvindt. Dat gebeurt trouwens in elke partij ook. Geldt ook voor de partij waar ik toe behoor. Na elke verkiezing gaan we natuurlijk kijken van hoe is het gelopen. Wat had anders of beter gemoeten? Ten aanzien van profilering: kijk, als we nu zien hoe het vandaag in de ministerraad gegaan. We hebben veel dingen met elkaar besproken. En in echt een hele goede sfeer. Echt professioneel ook. Dingen aanpakken die nodig zijn. We hebben het bijvoorbeeld over de transparantie gehad bij maatschappelijke organisaties en instellingen. We hebben het gehad over van hoe gaan we om met corporaties waar ook de nodige problemen zijn geweest in de afgelopen tijd. Ontwikkelingen in de sfeer van de zorg. Kijk wat je nu vooral hebt te doen dat is gewoon je werk goed doen met elkaar. Omdat in deze tijd er zo ontzettend veel op het spel staat. Deze coalitie heeft tot taak Nederland door een hele moeilijke fase heen te loodsen. Nou, en dat bindt ons natuurlijk. Nou, en natuurlijk weten we allemaal hoe het zit met profilering. Maar de hoofdboodschap is toch van het werk goed doen.

VULLINGS:
Ja, u bent dus niet bang dat de Partij van de Arbeid het werk gaat frustreren?


BALKENENDE:
Nee, dat helemaal niet. En dat zal moeten blijken, maar ik geloof ook dat het werk frustreren wat u nu noemt, ach, daar schiet je niks mee op. Dat kan ook makkelijk als een boemerang gaan werken.

VULLINGS:
Nee, maar goed, in z'n geheel. De JSF-kwestie. De aanschaf - of het woord aanschaf mag ik eigenlijk niet gebruiken - de financiering van testtoestellen. Dat was een harde beslissing in de coalitie. Is die coalitie dat wel zo stevig?


BALKENENDE:
Dat is een aardig voorbeeld wat u noemt. Maar is zoiets nu frustreren van ontwikkelingen, of heeft het gewoon te maken met, ja, soms ook gewoon hele zakelijke verschillen van inzicht?

VULLINGS:
Het heeft ook wel de sfeer natuurlijk verpest.


BALKENENDE:
Ja, dat kan, maar tegelijkertijd. Ach, natuurlijk waren het pittige gesprekken. Daar loop ik niet voor weg. Maar ik heb ook in Kamerdebatten gezegd: Er wordt al jarenlang over de JSF gesproken. En het heeft altijd geleidt tot verschillen van opvatting. Ook bij een kabinetsformatie. Nou, we hebben elkaar aangesproken op wat we zullen doen. We hebben nu intensieve gesprekken gehad, en uiteindelijk zijn we er ook weer uitgekomen. Wat ik vaak zie is dat, de aandacht gaat vaak uit naar het spel. En dan zijn er weleens discussies, en dat kan best een keer hoog oplopen, maar mijn boodschap is wel: kijk altijd van, let op het resultaat dat wordt geboekt. Dat is gewoon het belangrijkste.

VULLINGS:
PvdA en CDA zijn wel afgestraft bij de afgelopen verkiezingen. Dat kan er best mee te maken hebben dat dit kabinet niet veel eenheid en daadkracht uitstraalt.


BALKENENDE:
Nou, laat is iets zeggen over die daadkracht. Ach ik hoor wel vaker het argument. Maar als ik nu zie wat er de afgelopen paar jaar is gebeurd. We zijn ongeveer halverwege. Als ik zie wat wij nu doen aan...

VULLINGS:
Het gaat misschien ook meer om de marketing dan om wat er daadwerkelijk gedaan wordt.


BALKENENDE:
We hebben het gewoon over de inhoud hè. Ik bedoel, ik heb deze week een debat gehad over de economische orde. En toen heb ik eens opgesomd wat er nu feitelijk allemaal wordt gedaan aan hervormingen, aan veranderingen, aan beleidsintensivering. Dat is gewoon een hele waslijst. Op het gebied van de economie. Op het gebied van het milieu en duurzaamheid. Op het gebied van de sociale dimensie. Dus er gebeurt eigenlijk heel veel. En dat hetgeen dat we hebben voorgenomen. Dat realiseren we ook. U weet, we hebbe n niet lang geleden het Verantwoordingsdebat gehad. We hebben 74 doelen vastgesteld als kabinet. Nou, bij meer dan tachtig procent zit het gewoon goed, zijn we gewoon op streek. Ja, en dan zeg ik, je moet uiteindelijk toch op die dingen maar letten. En een ander punt is, ja, het beeld. En ik merk ook weleens een keer, het woord aanvullend beleidspakket, dat heeft echt een paar weken geduurd. Het vervelende was dat, het gedoe misschien onderling, en de discussies, en het in- en uitlopen van het Torentje. Ja, dat was beeldbepalend. En toen we de afspraken hadden gemaakt - eerst intern en daarna met sociale partners, wat echt bijzonder was - ja, dan is het ineens weg, het item. En zeg ik ook van, ja toch ook oog voor de resultaten. Maar het hoort er ook een beetje bij.

VULLINGS:
Heeft u nog uitjes gepland met het kabinet om nog een beetje aan het teamgevoel te werken?


BALKENENDE:
Nou, het is altijd zo dat wij aan het einde van het zomerreces met elkaar weer wat gaan doen. Dat houden we ook altijd geheim. Dus ik zal het niet vertellen. Maar het is wel heel leuk.

VULLINGS:
Jammer.


BALKENENDE:
Ja, dat is altijd leuk om te weten, maar dat... Maar dat is ook goed. Kijk, we hebben een aantal momenten dat je elkaar ook gewoon ziet. Dat bijvoorbeeld het kerstdiner met het kabinet is altijd leuk. Maar ook evenzeer als we elkaar met het zomerreces treffen. We hebben vorig jaar een sportdag met elkaar gehad. Dat is toen ook heel goed gevallen.

VULLINGS:
Even heel iets anders. Deze week in De Telegraaf heb ik twee opmerkelijke foto's van u gezien. Ik wil eigenlijk gewoon weten hoe u daar tegenaan kijkt. Ik zal de foto's voor de luisteraars beschrijven. Eentje is geknipt op het moment dat u net een hapje neemt uit een ijsje. En dat is bekend, als mensen aan het eten zijn, dat zijn natuurlijk nooit echt de meest flatteuze foto's. Met de kop erboven: met een ijsje geen kind aan de premier. En een tweede, die is vandaag gepubliceerd in De Telegraaf. U zit op een fiets en u bukt omdat u onder heel laag klein boompje door gaat. Uw stropdas hangt dan recht naar beneden met ook nog het bijschrift: met rijwiel op trottoir. Wat vindt u daar van?


BALKENENDE:
Ik heb die foto's gezien. Ik vond het van De Telegraaf ook, moet ik zeggen, wat merkwaardig. En ook eigenlijk niet zo leuk naar diegene om wie het eigenlijk ging. Ik zal aangeven waar het om ging. Dat ijsje dat ging als volgt. Ik heb deze week een ontzettend leuke openluchttentoonstelling mogen openen: beelden in Den Haag, van een Mexicaanse kunstenaar. Eerst in de kerk, waar honderden mensen waren, en toen buiten. Prachtige zon scheen te midden van die grote beelden. Er zijn prachtige foto's van te maken. En ik heb genoten van het contact met de kunstenaar. Iedereen enthousiast. Nou, wat gebeurt er. De ontzettend aardige ijscoman die altijd met zijn kar op het Binnenhof staat - het was weer tijden geleden - even gezegd: wil je een ijsje? Ik een ijsje. Dan heb ik zoiets van ja, je kunt mij... En natuurlijk, dan krijg je dit soort foto's, maar dan denk ik van nou, je had de organisatoren van die expositie, openluchtexpositie, recht gedaan door juist die beelden...

VULLINGS:
Ik vind het heel aardig van u dat u het verhaal ook naar die kunstenaar wilt bekijken, maar voor u, het beeld zal ik maar zeggen, als staatsman...


BALKENENDE:
Ja, maar dat is flauwekul. Ik vraag een ijsje. Dat doe ik ook af en toe.. Het punt is een beetje van: ik heb geen zin om anders te handelen dan ik zelf zou willen. Als ik moet gaan leven met zo van iemand van De Telegraaf gaat een foto maken en laat ik dan maar geen ijsje eten. Zo zit ik niet in elkaar. Ik doe gewoon waar ik zin in heb. Ik heb een hartstikke leuke opening gehad. Leuke reacties erop gekregen. En dan denk ik van nou, als ik zin heb in een ijsje, dan neem ik een ijsje. En dan is dat misschien de consequentie. Dan is het aan de krant wat je nu laat zien. Dat tweede verhaal. Ik ben thuis geweest bij mensen die zorg nodig hebben. Die te maken hebben met buurtzorg. Er is een nieuw zorgconcept. Iemand met MS en iemand met Alzheimer. Gewoon om te horen van, hoe gaat dat. Toen ben ik met een van de zorgverleners samen op de fiets gegaan. Het was een hartstikke leuk bezoek. En in andere kranten zie je leuke foto's van mij met die mevrouw toen wij de mensen gingen bezoeken. En De Telegraaf doet dan, omdat ik even moest bukken omdat een boom een wat laaghangende boom was. Dan denk ik van ja, dat moet je maar willen.

VULLINGS:
Bent u daar dan boos over?


BALKENENDE:
Nee, absoluut niet. Ik kan er om lachen, maar ik denk van: wat heb je aan dit soort foto's?
(letterlijke tekst, ongecorrigeerd, RM)