Veilig Amsterdam


Gemeente Amsterdam: Start pilot Wet Bibob bij subsidies


17 juni 2009

Op 1 juni 2003 is de Wet bevordering integriteitsbeoordelingen door het openbaar bestuur (hierna: Wet Bibob) in werking getreden. In de âBestuursovereenkomst Gemeente Amsterdam en het ministerie van justitie (Bureau Bibob) inzake de uitvoering van de Wet Bibob in Amsterdamâ (ondertekend op 16 juni 2003) zijn afspraken gemaakt over de stadsbrede gefaseerde toepassing van de Wet Bibob binnen de gemeente Amsterdam.

- Met ingang van 1 september 2003 is de Wet Bibob in de gemeente Amsterdam van toepassing op vergunningen in de branches horeca (inclusief coffeeshops), prostitutie en speelautomatenhallen.
- Vervolgens zijn ook de milieuvergunningen (vanaf 1 september 2004) en de bouwvergunningen (vanaf 1 mei 2008) onder het bereik van de Wet Bibob gebracht.

De Wet Bibob biedt bestuursorganen een instrument om de integriteit van aanvragers van vergunningen en subsidies en van gegadigden voor overheidsopdrachten te toetsen. Het doel van de Wet Bibob is te voorkomen dat vergunningen, subsidies en overheidsopdrachten misbruikt worden voor criminele activiteiten. Het Bibob-beleid maakt binnen de gemeente Amsterdam onderdeel uit van de bestuurlijke aanpak van (georganiseerde) criminaliteit.

Subsidie pilot
Binnen de gemeente Amsterdam gaat op 1 juli 2009 een pilot van de Wet Bibob bij subsidieverstrekking van start. Dit betekent dat bij de beoordeling van een subsidieaanvraag gebruik kan worden gemaakt van de weigeringsgronden van de Wet Bibob.

Ook biedt de Wet Bibob intrekkingsgronden die kunnen worden toegepast bij de intrekking van een reeds verleende subsidie. De Wet Bibob verstaat onder de intrekking van een subsidie tevens de vaststelling van een subsidie op een lager bedrag dan bij de verlening is bepaald, alsmede de wijziging van een subsidieverstrekking ten nadele van de subsidieontvanger (artikel 2 Wet Bibob). De weigerings- en intrekkingsgronden zijn aanvullend ten opzichte van de reeds bestaande gronden uit de Algemene wet bestuursrecht en de gemeentelijke subsidieverordeningen.

Integriteitstoets
Indien het dagelijks bestuur van het stadsdeel of het College (in het geval van een subsidie van de Centrale Stad) twijfelt aan de integriteit van de subsidieaanvrager dan wel subsidieontvanger of andere bij de subsidie betrokken natuurlijke personen en/of rechtspersonen, kan het dagelijks bestuur dan wel het College een integriteitstoets op grond van de Wet Bibob (laten) verrichten. Dit kan echter alleen als de Bibob-officier van justitie ten aanzien van de betreffende subsidieaanvraag dan wel reeds verleende subsidie de gemeente heeft geadviseerd om een advies aan het vragen bij het landelijk Bureau Bibob. Dit Bureau Bibob valt onder het Ministerie van Justitie en is gevestigd in Den Haag. De Bibob-officier ontleent deze adviesbevoegdheid aan artikel 26 Wet Bibob. Door dit advies van de Bibob-officier als vereiste te stellen, wordt de toepassing van de Wet Bibob beperkt tot subsidieaanvragen dan wel reeds verleende subsidies waarbij de Bibob-officier van justitie beschikt over relevante (belastende) informatie met betrekking tot de
subsidieaanvrager/ontvanger dan wel andere bij de subsidie betrokken natuurlijke personen en/of rechtspersonen.

De gemeente Amsterdam is de eerste gemeente die door middel van een stadsbrede pilot de Wet Bibob gaat toepassen op het terrein van subsidieverstrekking. De duur van de pilot is bepaald op twee jaar. Na afloop van de pilot volgt een evaluatie, waarna het Bibob-beleid voor subsidies zal worden vastgesteld in een beleidslijn.

Bibob-vragenformulier
Alle subsidieaanvragen, ongeacht de hoogte van het gevraagde subsidiebedrag, vallen onder de pilot van de Wet Bibob bij subsidieverstrekking. Een subsidieaanvrager hoeft echter niet standaard bij een subsidieaanvraag een Bibob-vragenformulier in te vullen. Dit is alleen vereist indien de Bibob-officier van justitie de gemeente adviseert naar aanleiding van een subsidieaanvraag een advies aan te vragen bij het Bureau Bibob.

De Bibob-officier kan dit ook doen bij een reeds verleende subsidie, aangezien intrekking van verleende subsidies op grond van de Wet Bibob ook mogelijk is. In deze gevallen wordt het Bibob-vragenformulier voorgelegd aan de subsidieaanvrager/ontvanger (artikel 30 Wet Bibob). Dit formulier maakt dan onderdeel uit van de aanvraagprocedure.

Voor het invullen van dit Bibob-vragenformulier wordt de subsidieaanvrager/ontvanger twee weken de tijd gegund. Indien er behoefte bestaat aan verlenging van deze termijn, is het mogelijk een eenmalige verlenging met twee weken aan te vragen bij het stadsdeel of de dienst. De maximale termijn voor het indienen van het (volledig ingevulde) Bibob-vragenformulier inclusief de gevraagde bescheiden, bedraagt derhalve vier weken. Indien de aanvrager het Bibob-vragenformulier niet invult, dan wel niet geheel of te laat invult, kan de aanvraag buiten behandeling worden gelaten, mits de aanvrager de gelegenheid heeft gekregen de aanvraag binnen een door de gemeente gestelde termijn aan te vullen (artikel 4:5, eerste lid onder c Awb). In het geval van een reeds verleende subsidie, kan de weigering van de subsidieontvanger om het Bibob-vragenformulier in te vullen, leiden tot intrekking van de verleende subsidie (artikel 4, eerste lid Wet Bibob).

De vragen van het Bibob-vragenformulier sluiten zo veel mogelijk aan bij de vragen die zijn opgenomen in de Bibob-vragenformulieren die gelden voor de andere Bibob-branches. Daarnaast staan er in het Bibob-vragenformulier zo min mogelijk vragen die reeds zijn opgenomen in de reguliere subsidieaanvraagformulieren, teneinde dubbele vragen te voorkomen. Aangezien er stadsbreed echter diverse subsidieaanvraagformulieren bestaan, is het niet mogelijk dubbele vragen geheel uit te sluiten. Indien hier sprake van is, dan wel van gevraagde documenten die reeds zijn ingeleverd bij het reguliere subsidieaanvraagformulier, kan dit worden aangeven op het Bibob-vragenformulier.

Onderzoek door het Bureau Bibob
De invulling van de Bibob-vragenformulier betekent niet dat de subsidieaanvraag automatisch voor nader onderzoek wordt voorgelegd aan het Bureau Bibob. Dit is echter wel een mogelijkheid. Indien het stadsdeel of de dienst na de beoordeling van het Bibob-vragenformulier en de ingeleverde stukken nog steeds twijfels heeft omtrent de integriteit van de subsidieaanvrager/ontvanger of andere bij de subsidie betrokken natuurlijke en/of rechtspersonen, kan het Bureau Bibob om advies worden gevraagd. Deze beslissing is geen besluit in de zin van de Algemene wet bestuursrecht. Het is dan ook niet mogelijk bezwaar aan te tekenen tegen deze adviesaanvraag.

Het Bureau Bibob verricht een onderzoek naar de integriteit van de subsidieaanvrager/ontvanger en andere bij de subsidie betrokken natuurlijke personen en/of rechtspersonen die een zakelijke relatie hebben met de subsidieaanvrager/ontvanger. Het Bureau Bibob rondt het advies binnen een termijn van vier weken af. Deze termijn kan eenmaal met vier weken worden verlengd (artikel 15 Wet Bibob). In het geval van een adviesaanvraag aan het Bureau Bibob, wordt de beslistermijn waarbinnen de gemeente een besluit dient te nemen, opgeschort (artikel 31 Wet Bibob).

Het advies van het Bureau Bibob kent drie mogelijke uitkomsten:
* âernstig gevaarâ voor misbruik met de subsidie,
* âmindere mate van gevaarâ voor misbruik met de subsidie en
* âgeen gevaarâ voor misbruik met de subsidie.

Indien de uitkomst van het advies van het Bureau Bibob âernstig gevaarâ voor misbruik met de subsidie luidt, kan de aangevraagde subsidie worden geweigerd dan wel de reeds verleende subsidie worden ingetrokken. Bij de uitkomst âmindere mate van gevaarâ voor misbruik met de subsidie kan de aangevraagde subsidie wel verleend worden, dan wel de reeds verleende subsidie in stand blijven, maar kunnen er aanvullende voorschriften aan de subsidie worden verbonden (artikel 3, zevende lid Wet Bibob).

Bibob-bepaling in subsidieverordeningen
Voor de toepassing van de Wet Bibob bij subsidieverstrekking is er een Bibob-bepaling opgenomen in de Algemene Subsidieverordening Amsterdam 2004 en in de algemene subsidieverordeningen van de stadsdelen. De wijziging van de Algemene Subsidieverordening Amsterdam 2004 is gepubliceerd in het Gemeenteblad, afd. 3A, nr. 112/291.

Informatie
Voor meer informatie over de pilot van de Wet Bibob bij subsidieverstrekking kunt u contact opnemen met uw stadsdeel of een dienst die subsidies verstrekt.