Sociaal-Economische Raad


19 juni 2009
De SER heeft vanochtend een advies vastgesteld over diversiteit in het personeelsbestand. Het advies is gevraagd door minister Ter Horst van BZK en de staatssecretaris van SZW. De SER onderstreept in dit advies het belang voor de bedrijven zelf om een divers personeelsbestand te hebben. Zo kunnen ondernemingen en instellingen beschikken over de talenten van alle groepen op de arbeidsmarkt, met positieve effecten voor de organisatie en daarmee ook voor de samenleving als geheel. Commitment van de bedrijfsleiding en een inclusieve (niet buitensluitende) bedrijfscultuur zijn bepalend voor het succes.

MKB-voorzitter Loek Hermans (namens de drie centrale ondernemersorganisaties) geeft aan dat diversiteit een business case is geworden. Niet alleen door de komende krapte op de arbeidsmarkt, maar ook doordat de consumentenmarkt diverser wordt. Om de verschillende klantengroepen goed te kunnen bedienen, is een divers personeelsbestand een belangrijke voorwaarde. Bedrijven met een divers personeelsbestand doen het volgens Hermans over het algemeen heel goed: ze zijn innovatiever en komen met nieuwe producten. Ook zijn ze flexibeler georganiseerd en het personeel is meer gemotiveerd. Hij waarschuwt ervoor om diversiteitsdoelstellingen van boven op te leggen, bijvoorbeeld door regelgeving. Dat werkt contraproductief, vond hij.

FNV-federatiebestuurder Wilna Wind is het met dat laatste niet eens. Ze is blij met het advies, maar met toch wat gemengde gevoelens. Ze wil nog een stapje verder gaan. Zo wachten volgens haar zesduizend hoogopgeleide vrouwen op bemiddeling naar een toppositie in het bedrijfsleven. Er zit wel een beetje beweging in, maar het duurt te lang, vond ze. De FNV wil daarom dat er wetgeving op dit gebied wordt voorbereid, als een stok achter de deur. "We kunnen niet wachten tot de cultuur op dit punt verandert, de cultuur moet hier een zetje krijgen."

MHP-voorzitter Richard Steenborg (mede namens het CNV) onderstreept dat diversiteit een kwestie van tijd is en van maatwerk. Er is geen blauwdruk voor. Hij vraagt zich af waarom vrouwen in de zorg en het onderwijs wel topposities bekleden en in het bedrijfsleven nog maar mondjesmaat. Waarom zo moeilijk doen over parttime werk, als toppers in het bedrijfsleven hun functie bijvoorbeeld wel mogen combineren met een bijzonder hoogleraarschap? Toch pleit hij niet voor quota of wetgeving. "Dat werkt niet, dat hebben we in het verleden al gezien met bijvoorbeeld de Wet SAMEN. We kunnen het zelf, met de middelen die we hebben. Het heeft tijd nodig, maar het tempo kan omhoog."

Het kroonlid Leo Stevens voert in zijn maidenspeech een gepassioneerd pleidooi voor het voeren van een diversiteitsbeleid. De kernboodschap van het advies is volgens hem dat we niet meer moeten redeneren vanuit de achterstandspositie van verschillende groepen, maar vanuit het besef dat bedrijven die mensen hard nodig hebben. We moeten diversiteit beleven als een verrijking, niet als een bedreiging. Hij vindt wetgeving op dit gebied onverstandig en ineffectief. "We moeten vertrouwen op de prudentie van de burger en op de kracht van zelfregulering. Laten we het lef hebben om niet voor alles garanties te vragen. Dat mobiliseert antikrachten, dan willen andere groepen ook een quoteringsregeling." Hij vindt het verschil van inzicht tussen FNV en de rest van de raad over wetgeving jammer en vraagt zich af of deze niet te overbruggen is. "Kijk mekaar eens in de ogen en praat er nog eens twee minuten over."

SER-voorzitter Alexander Rinnooy Kan beaamt dat het verschil niet heel groot was. De FNV bepleit niet meteen wetgeving, maar alleen de voorbereiding ervan, als stok achter de deur als het niet voldoende opschiet. Maar er is in de commissie al heel lang over gesproken, zodat hij de kans dat men het er nu nog eens over zou worden gering acht. Wilna Wind ziet hier ook geen heil in. Uit de stemming blijkt dat de FNV geen steun krijgt voor zijn pleidooi, de rest van de raad steunt dit niet. Twee leden onthouden zich van de stemming: Rinnooy Kan en het kroonlid Grapperhaus.

---