ChristenUnie
Bijdrage Esmé Wiegman aan het plenaire debat over de Europese
top
Bijdrage Esmé Wiegman aan het plenaire debat over de Europese top
dinsdag 23 juni 2009 16:00
Mevrouw Wiegman-van Meppelen Scheppink (ChristenUnie):
Voorzitter. De Europese Raad heeft resultaten opgeleverd voor Ierland
en voor de aanloop naar Kopenhagen. Als ik het goed begrijp, heeft
Ierland de duidelijkheid gekregen die men nodig had. Hoewel het
Verdrag van Lissabon al ruimte bood voor de Ierse bezwaren, is dat nu
nog eens duidelijk uitgesproken en vastgelegd. Toch vraag ik een
uitleg over wat precies de juridische status daarvan is. Ook vraag ik
een verheldering van de relatie die is gelegd tot het
uitbreidingsproces. Voor Kopenhagen is oktober de deadline om met
financiële voorstellen te komen. Dat is nodig. In de tussenliggende
periode worden de voorstellen uitgewerkt. De ChristenUnie verzoekt de
Kamer doorlopend op de hoogte te houden van de voortgang die geboekt
wordt en moet worden.
Over de financiële en economische crisis breng ik de volgende punten
in. De minister-president heeft aandacht gevraagd voor de
langetermijnaspecten van de crisis en hij heeft gepleit voor een
triloog om stappen te zetten in de richting van duurzaamheid,
innovatie en kenniseconomie. Heeft hij in zijn pleidooi ook gebruik
gemaakt van andere sturingsinstrumenten dan het BNP? Heeft hij dat
ingebracht? Is de voorgestelde triloog niet wat te beperkt? Waarom
worden de maatschappelijke organisaties er niet bij betrokken, conform
de motie-Slob tijdens het verantwoordingsdebat ingebracht?
De Europese Raad verzoekt de lidstaten om snel werk te maken van
maatregelen inzake salariëring van bestuurders en het beloningsstelsel
in de financiële sector. Gisteren werd bekend dat de CEO van RBS, onze
huisbankier, 11 mln. euro kan verdienen in 2009. Dan vraag ik mij wel
af wat de waarde van die afspraak is, zeker als je daarbij betrekt dat
deze bank flink is ondersteund door de Britse overheid. Hoe gaat de
minister-president zich hard maken voor de gevraagde maatregelen in
Nederland?
Ik heb ook wat vragen over het toezicht. Waarom drie nieuwe Europese
toezichthoudende autoriteiten? Is dat niet wat veel? Hoe verhouden
deze toezichthouders zich tot de nationale toezichthouders? Kan de
nationale toezichthouder wel of niet overruled worden door Europa?
Daarbij denk ik aan de Britse zorgen. Ik wil vandaag het signaal
afgeven: geen stapeling van toezicht, het moet echt om een aanvullende
vorm van toezicht gaan.
In de conclusies wordt herbevestigd dat de Europese Unie
ontwikkelingslanden zal ondersteunen in het halen van de
millenniumdoelstellingen van de lidstaten. Mooie woorden, maar toch is
de praktijk weerbarstig. Hoe reëel is deze conclusie, gezien de
resultaten tot nu toe bij een aantal Europese lidstaten?
Terecht heeft de Europese Raad aandacht besteed aan de situatie op de
zuivelmarkt. De forse daling van de prijzen is voor de ChristenUnie
een bevestiging dat het geen goed idee is om het melkquotum af te
schaffen, zeker niet als het zonder flankerende maatregelen op het
gebied van prijsstabiliteit en milieu gaat. Het verder verhogen van de
productie, waardoor de melkprijs steeds verder onderuitgaat, is niet
in het belang van een gezonde agrarische sector. Ik denk dat het
voorgestelde Europese beleid uitsluitend is gericht op het belang van
de grote boeren, die nog enige marge hebben om de kostprijs te
verlagen. De schaalvergroting die hierdoor wordt geforceerd, is
fnuikend voor een groot aantal kleinere en middelgrote bedrijven.
Juist deze melkveebedrijven zijn van groot belang voor de vitaliteit
en de leefbaarheid van het platteland en voor het aanzien van het
typisch Nederlandse weidelandschap. Veel boeren willen de kant van
schaalvergroting helemaal niet op. Ik ben er ook van overtuigd dat de
consument absoluut niet zit te wachten op deze keerzijde van de steeds
goedkopere melk in de supermarkt.
Er is onderzoek aangekondigd, waarin de ChristenUnie graag duidelijk
ziet wat de gevolgen zijn van de recente verruiming van het
melkquotum. Dat moet mee worden gewogen. Wij verwachten ook
flankerende maatregelen als gevolg van de uitkomsten van dit
onderzoek.
De heer Ormel (CDA):
Mevrouw Wiegman doet net alsof de wereld ophoudt buiten de Europese
Unie. Er is wereldwijd behoefte aan melk. De langetermijnperspectieven
zijn gunstig. Dat betekent dat er ook voor de kleinere boeren, die op
wereldschaal nog altijd grote boeren zijn, perspectief is als het
quotum wordt verruimd en via de Health Check onderhandelingen een
zachte landing maakt. Gelooft zij daar niet in?
Mevrouw Wiegman-van Meppelen Scheppink (ChristenUnie):
Dat is het tweede deel van dit verhaal. Wat ik zojuist naar voren heb
gebracht, is echt gericht op de doelstellingen die wij in Nederland
willen bereiken en de bredere vraag hoe wij onze boeren willen zien,
ook in het kader van behoud van ons landschap. De keerzijde is wat dit
internationaal betekent. Er wordt gedacht aan het uitbreiden van
exportsubsidies, maar dat lijkt ons geen optie. Dat is niet echt een
structurele oplossing, net zo min als het uitbreiden van de
opkoopregeling. Alle zuivel die nu wordt opgekocht, zal straks als het
weer wat beter gaat, toch weer op de markt moeten komen. Wij zijn bang
dat je dan de situatie krijgt dat producten worden gedumpt in
ontwikkelingslanden, waardoor boeren in die landen geen kans krijgen
om eerlijke producten voor een eerlijke prijs in de wereldmarkt te
zetten.
De heer Ormel (CDA):
Als ik het goed begrijp, pleit u voor vasthouden aan de melkquota. Bij
een vergroting van de vraag naar melk betekent dit dat u pleit voor
een verruiming van de import van melk uit derde landen naar de
Europese Unie. U laat dat niet invullen door onze eigen Europese
boeren?
Mevrouw Wiegman-van Meppelen Scheppink (ChristenUnie):
Nee, ik ga in op de verruiming van de melkquota en het streven naar
afschaffing. Wij zeggen: let op, het klinkt heel fair om vast te
houden aan die afspraken, maar als je de neveneffecten ziet en koste
wat het kost doorgaat op deze weg en als er geen flankerende
maatregelen zijn, dan kunnen we beter vasthouden aan het melkquotum.
Als we inderdaad ideële en mooie motieven hebben met het oog op de
ontwikkelingslanden, zien we de effecten daarvan niet terug in wat er
nu gebeurt met de melkprijzen.
Er is expliciet gesproken over illegale immigratie en dat is goed. De
menselijke problemen zijn groot, maar de ChristenUnie mist in de
opsomming van voorstellen en initiatieven de factor defensie en
hulpverlening in de landen van herkomst. Zeker nu de gevolgen van
klimaatverandering hevig zullen zijn juist in de landen waar veel
immigranten vandaan komen, zal er aandacht voor moeten zijn. Het
afgelopen weekend zagen wij ook maar zo het bericht in het nieuws dat
het aantal mensen dat honger lijdt, zal oplopen tot 1 miljard. Dat zal
nieuwe stromen migranten veroorzaken. Preventie en hulpverlening
zullen dan ook deel moeten uitmaken van het pakket maatregelen.
Ik wil nog eens graag mijn zorg uiten over de opbouw van Russische
troepen in Georgië. Die gaat gestaag door en zal nu of later weer voor
grote problemen zorgen. Ik vraag dan ook om blijvende aandacht
hiervoor. Hetzelfde geldt voor Wit-Rusland en het probleem van de
godsdienstvrijheid.
De voorzitter:
Uw tijd is echt om!
Mevrouw Wiegman-van Meppelen Scheppink (ChristenUnie):
Zeven minuten?
De voorzitter:
Ja echt! Zal ik de klok even resetten? Dan kunt u het even
controleren.
Mevrouw Wiegman-van Meppelen Scheppink (ChristenUnie):
Ik geloof het graag! Mijn opmerking over Iran moet ik dus buiten
beschouwing laten.
De voorzitter:
Daar mag u van mij een extra minuut voor nemen, maar dan moet u daar
nu wel aan beginnen!
Mevrouw Wiegman-van Meppelen Scheppink (ChristenUnie):
Ik zal daar nu mee beginnen. Zolang het geweld tegen demonstranten
aanhoudt en er geen opheldering komt over vermeende fraude tijdens de
verkiezingen, zal Nederland wat de ChristenUnie betreft de
handelscontacten met Iran moeten bevriezen en binnen de EU moeten
pleiten voor verdere aanscherping van de sancties tegen Iran.
Nederland en de EU doen er ook goed aan contact te zoeken met
gematigde moslimlanden in het Midden-Oosten om gezamenlijk Iran te
bewegen te stoppen met het geweld tegen de demonstranten.